Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы



Pdf көрінісі
бет105/373
Дата24.11.2023
өлшемі4,57 Mb.
#125608
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   373
Байланысты:
OKU SAUAT 2019 (1)-1

20.
 
«Ащды еңбекке - тұщы нан» деген мақал мазмұнымен сәйкес келетін жас 
жігітгің «кесапатты сөзі» 
A)
Барлық «кесапатты сөз» 
B)
Бірінші «кесапатты соз» , 
C)
Екінші «кесапатты сөз»
4

Д) Төртінші «кесапатты сөз» 
Е) Үшінші «кесапатты сөз» 


88 
1167 нұсқа 
1-мәтін 
Бір үзім нан 
Подъезден шыққан кішкентай қыз қолындағы жұқа дорбаны әрең көтеріп, қоқыс 
жәшігіне әкелді де, аудара салды. Жапырақтай-жапырақтай кесІлген, жартылай 
желінген аппақ нандар! 
Мұны көзі шалып қалган Ғаббас қария: 
-
Әй, балам-ау, обал емес пе? - дегенше қыз подъезд есігіне зып беріл кіріп кстгі. 
Нұржан мектептен қайтып келе жатқан. Корші қарияның рсижіп, басын шайқап 
отырғаиын коріп: 
-
Ата, кімге ренжіп отырсыз? -деп сұрады. 
-
Е-ей, балам-ай! Біреу тойып секіреді, біреу тоңып секіреді. Сонау сұрапыл Ұлы Отан 
соғысы жылдары біз он-он бір жастағы бала едік. Қарнымыз тойып тамақ та ішпейміз. 
Нанды мөлшерлеп береді. Жегіміз кеп, тәбетіміз тартып тұрса да сұрамаймыз... Қазір 
ше? Нанды қадірлемейміз. Қатып қалса, қоқыс жәшігіне әкеп тастаймыз. Ысырапқа жол 
беріп, аяқасты етеміз. Олай жасауға болмайды
1.
 
Қарияны ренжіткен жағдай 
A)Қыздың қарт адамға көңіл бөлмеуі 
B)Жастардың ысырапка жол беруі 
C)Нанды мөлшерлеп бергені 
2.
 
Әңгіменің дұрыс реті 
1.
Кішкентай қыз 
2.
Нан үзімдері 
3.
Нұржан 
4.
Ғаббас қария Естелік 
Д)Сұрапыл соғыстың есіне түсуі 
Е)Заманның, уақыттың өзгергендігі 
А)1.2,4,3,5 
B)1,2,3,4,5 
C)4,5,1.2,3 
Д)3,4,5,1,2 
2-
 
мәтін 
Е)2,3,4,5,1 
Албанның Алжан руынан шыққан көкжал Хангелді батырдай атасынан тәлім алған 
Райымбектің жаужүректілігі жастайынан байқалған Жиендерінің жанарынан от 
байқаған Жалайыр Орақ батыр ұрпақтарына бәсірсге жүйріктін тұқымын, қолга 
ұстарға шымболаттан құйылған қылыш сыйлауы содан болса керек. Әке, баба, нағашы 
жұрт ортасында бұлаң салған баланың бәйгеде өз атын өзі ұрандағаны жұртқа аян. 
Осы өр рух кейіннен жоңғарға қарсы алдаспан боп сермілді. Он жеті жасынан 
Көкойнағын ойнатып, қалмаққа қырғын салған Райымбек Түкеұлы ерліктерінің 
арасында ерекше аталатыны - қазірде Алматы- Нарынқол тасжолының 167 
шақырымында тұрған Ойрантебеде қалың қалмақты жекпе-жекке шақырып, бөрі 
төген қойдай дүрліктіруі. 
Бадам өзені туралы естігендер кеп. Бірақ, соның Райымбек батырдан жеңілген калмақ 
нояны Бадам-бахадүрдің есімімен байланысты екенін кеп адам біле берменді. Кеген 
деген жер атауын да қаламақ тайшысы Гегенге теңейді. Кей деректерде Геген діни 
лауазым дейді. 
Райымбек батыр 1729 жылы Аңырақайдағы шайқаста Наурызбай, Өтеген, Кабанбай, 
Бегенбай сынды қазақ ерлерімен үзеңгі түйістіре отырып, Сары Мыңжанын әскерін 
талқандаған. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   373




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет