IV Бақылау сұрақтары: 1. Иық буынына әсер ететін бұлшықеттерді орыс және латын тілінде жаттау, сонымен қатар иық пен жауырын сүйегінде оның орналасқан орнын белгілеу.
№25 САБАҚ
Тақырыбы: Алдыңғы аяқ бұлшық еті. I. Сабақтың мақсаты:
1. Шынтақ буынының бұлшықеттерін оқып-зерттеу және оны орыс, латын тілінде атау. Сиыр қаңқасында олардың орналасқан жерін көрсету және алған білімді бекіту.
II. Материалмен қамтамасыздандыру.
1. Сиырдың қаңқасы – шынтақ сүйегінің буыны.
III Сабақтың мазмұны мен оқудың маңыздылығы.
IV Бақылау сұрақтары
Шынтақ буынына әсерін тигізетін бұлшық еттер
Бекітілген орны
Бұлшық ет атауы
Жауырын,тоқпан жілік
Білек қаңқасы
1
Иықтың екібасты бұлшықеті -
m .biceps brachii
Жауырынның төмпешігінен
Кәрі жіліктің бұдырында
2
Тоқпан жілік бұлшықеті
- m .brachialis
Артында, тоқпан жіліктің мойынының астында
Кәрі жіліктің бұдырында
3
Иықтың үшбасты бұлшықеті -
m . triceps brachii
а
Ұзын басы
- m . caput longurn
Жауырынның каудальды шеті
Шынтақ төмпешігінде
б
Латеральдық бас –
m . caput laterale
Тоқпан жіліктің шынтақ сызығы
Шынтақ төмпешігінде
в
Медиальдық бас –
m'. caput mediale
Тоқпан жіліктің медиальды беті
Шынтақ төмпешігінде
4
Шынтақ бұлшықеті -
rn .anconeus
Шынтақ сүйегінің шеттерінде
Шынтақ төмпешігінде
5
Білек шандырын кергіш бұлшықеті - m .tensor
faciae antibrachii
Жауырынның каудальды шеті
Шынтақ төмпешігінде
IV. Бақылау сұрақтар 1. Шынтақ буынына әсер ететін бұлшықеттерді орыс және латын тілінде жаттау, сонымен қатар жауырын, тоқпан жілік пен білек қаңқасы сүйегінде оның орналасқан орнын белгілеу.
№26 САБАҚ Тақырыбы: Алдыңғы аяқ бұлшық еті. I. Сабақтың мақсаты:
1. Тізе буынының бұлшықеттерін оқып-зерттеу және оны орыс, латын тілінде атау. Сиыр қаңқасында оның орналасқан жерін көрсету және алған білімді бекіту.
II. Материалмен қамтамасыздандыру.
1. Сиырдың қаңқасы – тізе сүйегінің буыны.
III Сабақтың мазмұны мен оқудың маңыздылығы.
IV Бақылау сұрақтары
Тізе буынына әсерін тигізетін бұлшық еттер
Бекітілген орны
Бұлшықет атауы
Кәрі жілік пен тоқпан жілікте
Алдыңғы жіліншікте
Латеральды беті
1
Тізені жазғыш кәрі жілік бұлшықеті
- m. extensor carpi radialis
Тоқпан жіліктің жазғыш айдаршықүсті
Алдыңғы жіліктің бұдырында
2
Тізені жазғыш шынтақ бұлшықеті
- m. extensor carpi ulnaris
Тоқпан жіліктің жазғыш айдаршықүсті
Алдыңғы жілік пен қосымша сүйекте
Медиальды беті
3
Тізені бүккіш кәрі жілік бұлшықеті
- m. flexor carpi radialis
Тоқпан жіліктің бүккіш айдаршықүсті
Медиальды беті
4
Тізені бүккіш шынтақ бұлшықеті
- m. flexor carpi ulnaris
Бүккіш айдаршықүсті мен шынтақ өсіндісі
Тізенің қосымша сүйегі
5
Үлкен саусақты алыстатқыш бұлшықеті - m. abductor pollicis longus
Кәрі жіліктің латеральды шеті
Алдыңғы жіліншік
IV Бақылау сұрақтары 1 Тізе буынына әсер ететін бұлшықеттерді орыс және латын тілінде жаттау, және тізе сүйегінің буыны қалай орналасқанын көрсету.
№27 САБАҚ Тақырыбы: Алдыңғы аяқ бұлшық еті. I. Сабақтың мақсаты:
1. Бақай буындарының бұлшықеттерін оқып-зерттеу және оны орыс, латын тілінде атау. Сиыр қаңқасында оның орналасқан жерін көрсету және алған білімді бекіту.
II. Материалмен қамтамасыздандыру.
1. Сиырдың қаңқасы – алдыңғы аяқ қаңқасының буыны.
III Сабақтың мазмұны мен оқудың маңыздылығы.
IV Бақылау сұрақтары
Бақай сүйектерінің буынына әсерін тигізетін бұлшық еттер
Бекітілген орны
Бұлшықеттің атауы
Проксимальды ұшы
Дистальды ұшы
Латеральды беті
1
ІІІ бақайдың арнаулы жазғыш бұлшықеті
- m. extensor digiti tertii proprius
Тоқпан жіліктің жазғыш айдаршықтан
Тұяқ сүйегінде
2
Бақайдың жалпы жазғыш бұлшықеті - m. extensor digitalis communis
Тоқпан жіліктің жазғыш айдаршықустінен
Тұяқ сүйегінде
3
Бақайдың бүйірлік жазғыш бұлшықеті - m. extensor digitalis lateralis
Шынтақ буынында
Екінші және төртінші саусақ
Медиальды беті
4
Бақайдың беткейлік бүккіш бұлшықеті –
m. flexor digitalis sublimis
Тоқпан жіліктің бүккіш айдаршықүстінде
Ортаңғы бөліктің III,IV бақай саусақтарында
5
Бақайдың терең бүккіш бұлшықеті - m. flexor digitalis profundus
Тоқпан, кәрі жілік және шынтақ сүйегінің үшбасты бүккіш айдаршыұүстінен басталады
III,IV бақай саусақтары тұяқ сүйегінің пальмерлы бетінде
6
Сүйекаралық орташа- m. interoseus medius
Алдыңғы жіліншіктің пальмарлы бетінде
Бақайдың арнаулы жазғыш сіңірі мен қосымша сүйектерде
IV Бақылау сұрақтары 1 Бақай сүйектерінің буынына әсер ететін бұлшықеттерді орыс және латын тілінде жаттау, және бақай сүйектерінің буыны қалай орналасқанын көрсету.
№28 САБАҚ Тақырыбы: Артқы аяқ бұлшық еті. I. Сабақтың мақсаты:
1. Жамбас-ортан жілік буындарының бұлшықеттерін оқып-зерттеу және оны орыс, латын тілінде атау. Сиыр қаңқасында оның орналасқан жерін көрсету және алған білімді бекіту.
II. Материалмен қамтамасыздандыру.
1. Сиырдың қаңқасы – жамбас буынының бұлшықеті.
III Сабақтың мазмұны мен оқудың маңыздылығы.
IV Бақылау сұрақтары
Жамбас-ортан жілік буынына әсерін тигізетін бұлшық еттер
Бекітілген орны
Бұлшықеттің атауы
Проксимальды ұшы
Дистальды ұшы
1
Беткей бөксе бұлшықеті –
m.glutаeus superficialis
Жалпақ бұлшықет тері астында орналасады және сол сүйекке жабыспайды, тек қасындағы бұлшықеттермен бұрымдалып өседі
Асықты жілік жотасы мен табан сүйегінің медиальды бетінде
6
Жартылай жарғақты - m.semimenbranosus
Шонданай сүйегі
Асықты жілік пен ортан жіліктің айдаршығында
7
Санның шаршы бұлшықеті - m.guadratus femoris
Шонданай сүйегі
Ортан жілік
Сурет-32.Жамбас бұлшық еті. Жоғарыда – ірі қара мал (I – артынан, II – латеральды жағынан; III - алдынан). Астында – шошқа (IV - латеральды және V – медиальды жағы); 1 - Ортаңғы бөксе бұлшықеті; 2- Санның екібасты бұлшықеті; 3- Жартылай сіңірлі бұлшықет; 4- Жартылай жарғақты; 5- Бақайдың беткей бүккіш бұлшық етінің сіңірі; 6- Білек шандырын кергіш бұлшықеті; 7- Санның төрт басты бұлшықеті; 8- алдыңғы асықты жілік бұлшықеті; 9 – шыбық сүйек ұзын; 10- Бақайдың ұзын жазғыш бұлшықеті және үшінші шыбық бұлшық еті; 11- бұлшықеттердің қөлденең байламдары; 12 - құйрықты; 13- балтыр бұлшықеті; 14 - ахил сіңірі; 15- Бақайдың терең бүккіш бұлшықеті; 16- ІV - бақайдың арнаулы жазғыш бұлшықеті; 17- Ортаңғы бөксе бұлшықеті; 18- Терең бөксе бұлшықеті; 19- Санның екібасты бұлшықеті; 20- Санның шаршы бұлшықеті; 21- Санды жақындатқыш бұлшықет; 22- сымбат бұлшықет; 25- Ішкі жапқыш бұлшықеті; 26-үлкен бөксе бұлшықеті; 27-кішкентай бөксе бұлшықеті; 28-мықын бұлшық еті; 29- Тігінші бұлшықет; 30- Қырлы бұлшықет.