Кейбір мәселелері
жүктеу/скачать 1,97 Mb. Pdf көрінісі
|
| Сөздердің жақындығы
Еріндік дауыссыз дыбыстардың бірін-бірі ауыстыра беретіндігін жап, жабыл, жамыл, жауып деген мысалдардан да көреміз. – «Жақтас» пен «жауластың» мағынасы бір болған: жақтас ұйғыр тілінің нормасы бойынша, жаулас – қыпшақ тілінің нормасы бойынша қалыптасқан. – Тау, тағ, ту; суық, сұғық, ... * , су, сау сөздері де бір түбірден өрбіген. * Анықталмаған сөздер. – жақын, жуық (ық – қосымша); жабыс, жуыс, жұғыс – бәрі бір түбір. – Азақ (қыпшақ тілінің нормасы, қазақшасы – аяқ). Біздің «ез» дегендегі -з «ер» дегендегі -р р дыбысының өзгерімі. Ер ізіне түсу: із=ей; ей+ер=ейер=ер. Осы күні ер деп те, ез деп те айтамыз. – Ыңыршақ – ыңғыршақ. – Мағна, мән, мағана, мәні, мәніс, мәнісі, ... * Кейде тәуелді сөз тәуелсіздік қатарында алынады да, бұрынғы тәуелдік жалғаудың үстіне тағы бір жамама тәуелдік пайда болады: отағасы – отағасыcы, қайсы – қайсысы. – Саз=сар (сарын); сеспей қатты (сес=дыбыс); сарын – монғол тілінің нормасы, олар өгізді өгір дейді, саз – түрікше, түрік тілінің нормасы. – йадақ=айақ (қара Азақ.) – қар + на = пышақпен жарып жіберу. Бұрын о-дан ұ, ұ-дан ы пайда болған; қыр + на; қар > құр > қыр. – қыр + на = жону, қыру / қырқу / қыршу. – қыр + қыру (қырғыш), қырқу (қырықтық). жүктеу/скачать 1,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|