Лекция Жиын ұғымы, элементі
жүктеу/скачать 1,35 Mb.
|
stud.kz-56583
- Бұл бет үшін навигация:
- Лекция 19. Пропорционалдық 1.Тура пропорционалдық, графигі. 2. Кері пропорционалдық, графигі. Лекция мақсаты
| Пайдаланылған әдебиеттер
Жолымбаев О.М, Берікханова Г.Е «Математика» Алматы 2004 Қ.Шалғынбаева , Ә. Төлешова «Бастауыш мектеп» № 2 2006 Лекция 19. Пропорционалдық 1.Тура пропорционалдық, графигі. 2. Кері пропорционалдық, графигі. Лекция мақсаты 1.Пропорционал деген ұғымға түсінік беру. 2.Тура, кері пропроционалды түсіндіру. Пропорционалдық-шамалас, сай келушілік, мөлшерлес деген мағынада. Пропорционалдық тура және кері болады. Тура пропорционалдық. у = кх түріндегі функцияны, мұндағы к — қандай да бір нөлден өзгеше нақты сан, тура пропорционалдық деп атайды (к — санын пропорционалдық коэффициенті деп атайды). х және у айнымалыларының кез келген сәйкес екі пар мәндері – ( ) және ( ) үшін мынадай тендік тура болады: Бірнеше мысалдарды қарастырайық: 1.Жылдамдығы тұрақты дене түзу бойымен қозғалғанда, оның жүріп өткен жолы қозғалыс уақытына тура пропорционал болады. 2.Радиусы R дөңгелек сектордың ауданы (S=1/2 сектор доғасының радиандық өлшеміне тура пропорционал болады да, пропорционалдық коэффициенті Кері пропорционалдық. түріндегі функцияны кері пропорционалдық деп атайды, мұндағы к — нөлден өзгеше қандай да бір- нақты сан. к санын кері пропорционалдық коэффициенті деп атайды. х және у айнымалылардың бірде-бірі 0 мәнін қабылдай алмайды. Осы функцияның анықталу облысы да, мәндерінің об-лысы да нөлден өзгеше барлық нақты сандардың жиыны болады. Айнымалылардың кез келген екі пар сәйкес мәндері ( ) және ( үшін мына теңдік тура болады. , 3.Түзу бойымен бір қалыпты козғалғанда, берілген жолды жүріп өту үшін дененің жұмсайтын уақыты қозғалыс жылдамдығына кері пропорционал болады. Егер у айнымалы х айны-малыға к пропорционалдық коэффициетпен кері пропорционал болса, онда х айнымалы у айнымалыға сол берілген кері пропорционалдық коэффициентпен кері пропорционал болады. функциясының графигі –екі тармақтан тұратын қисық сызық гипербола болады. 4. Суретте функциясының к-ның әртүрлі мәндеріндегі (к= 1, 2, 1/3) графиктері кескінделген. Бастауыш мектептің оқушылары кері протпорционалдықты арнайы оқымайды, бірақ онымен есеп шығаруда кездеседі. жүктеу/скачать 1,35 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|