ІХ-ХІІІ ғасырлардағы дамыған ортағасырлық мемлекеттер. Қарахан мемлекеті. Қарақытай мемлекеті. Қидан. Наймандар. Күшлік хан. Қыпшақ. Сыртқы байланыстары. Антропологиялық сипаттамасы. Шыңғысхан (Темучин) және Монғол империясы: жаулап алу жорықтары, әлеуметтік зардаптары. «Монғол», «татар» және «моғол» этнонимі: пайда болуы. Шыңғыс ханның жаулап алулары, оның әлеуметтік салдары. Алтын Орда халқының этникалық құрамы.
Дала мен қала халқының мәдениеті. Қалалар. Тұрғын үй. Қолөнер. Сауда. Ауыл шаруашылығы. Сәулет өнері және құрылыс. Сәндік-қолданбалы өнер. Дін және мәдениет. Ислам діні және араб салт-дәстүрінің таралуы. Шығыстың ғұлама ойшылдары: әл-Фараби, әл-Бируни, М.Қашқари, Ж.Баласағұни.
Ұлы Жібек жолы. Сауда және тауар айналымы. Мәдениеттер алмасуы. Ұлы Жібек жолының құлдырау себептері мен салдары.
Алтын Орда: құрылуы, кезеңдері, дамуы. Жошы ұлысы және Ұлы Дала. Алтын Орда хандарының жаулап алу жорықтары. Алтын Орда. Ұлыстардың құрылуы. Саяси және мемлекеттік құрылысы. Алтын Орданың географиялық шекарасы. Алтын Орда құрамындағы Орыс князьдіктері.
XІV-XV ғғ. Қазақстанның ортағасырлық мемлекеттері.Ақ Орда және Көк Орда мемлекеті. Шығыс Дешті-Қыпшақ. Орыс хан билігі. Шағатай ұлысы. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу. Этникалық-мәдени дамуы. XІV ғасырдағы Моғолстан. Әбілхайыр хандығы. Әмір Темір жорықтары және оның салдары. Алтын Орданың құлауы. Ноғай Ордасы, Қазан және Қырым хандықтары. Ноғайлар мен қазақтар. Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстан аумағы. Сібір хандығы. Көшім хан.
XІV-XV ғғ. Қазақстанның экономикасы. Мал шаруашылығы мен егіншілік. Әлеуметтік-экономикалық қатынастар. Қалалар. Ауылдық қоныстар. Қолөнер. Керуен жолдары. Сауда және тауар айналымы.
Рухани мәдениет. Діни нанымдар. XІV-XVғасырлардағы Орталық Азия мұсылмандарының өмірі. Архитектура мен өнер. Көшпенділер: көші-қоны, тұрмысы, салт-дәстүрі.
Қазақ халқының қалыптасуы. Антропологиялық зерттеулер. Қазақ халқының құрамы, шығу тегі. Халықтың аумақтық орналасуы мен рулық-тайпалық құрамындағы өзгерістер. Этникалық үдерістер және түркі-моңғол этногенезі. Жоңғарлар мен қалмақтар. Этноним тарихы. Этносаяси бірлестіктердің қалыптасуы. Қазақ халқы қалыптасуының соңғы кезеңі. «Қазақ», «өзбек», «ноғай» этнонимі: шығу тарихы. Қазақтың этникалық аумағы. Қазақ жүздері. Саяси және әкімшілік бөлінуі.