Лобзин с. А. Электр машиналар
жүктеу/скачать 8,41 Mb.
|
электр машиналары (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Генератор-қоздырғыш сұлбасы.
- Жартылай өткізгішті түрлендіргіштерді қолдану.
96
Тәуелсіз қоздырудың тұрақты ток қозғалтқышының зәкір ора- масы мен қоздыру орамасын тұрақты кернеудің тәуелсіз көздеріне қоздыру орамасының кернеуі өзгермеген жағдайда, нөлдік мәннен бастап зәкір орамасының кернеуін бақылауға болатын мүмкінді- гі болу керек (кернеудің қуат көзінен айналу жиілігінің тәуелділігі (3.22) теңдеумен көрсетілген). Сонымен іске қосу реостатын пайдалану қажеттілігін жояды (іске қосу кернеуді бірте-бірте ұлғайтумен жүзеге асырылады) және айна- лу жиілігін реттеудің кең диапазонын қамтамасыз етеді. Параллельді және тәуелсіз қоздыру қозғалтқыштарының жұмыс сипаттамалары тұрақты кернеудің қуат көзіне ұқсас болады. Генератор-қоздырғыш сұлбасы. Тұрақты ток қозғалтқышының айналу жиілігін реттеу үшін кернеуді өзгерту арқылы, атап айтқан- да электр машина түрінің түрлендіргіші ретінде генератор-қозғал- тқыш сұлбасы (Г-Д сұлбасы) қызмет етеді. Сұлба, 3.5 – суретінде жеңілдетіліп көрсетілген. Тұрақты G ток генераторының зәкірі M2 тұрақты ток қозғалтқышының зәкірімен тікелей қосады. G генера- торы M1 қандай да бір бастапқы қозғалтқышымен басқарылады, мы- салы, үш фазалы асинхронды немесе синхронды қозғалтқышпен (9 және 13-тарауларды қараңыз). LG генераторының қоздыру орамасы және LM қозғалтқышының қоздыру орамасы, ауыспалы кернеу мен түзеткіш желісі ретінде, қы- змет етуі мүмкін бірдей тұрақты кернеу көзінен қуат алады. Сол мақ- сатта, генераторды айналып өтетін бірдей бастапқы қозғалтқыш M1 3.5.-сурет. Генератор-қозғалтқыш сұлбасы. 97айналу арқылы басқарылатын қосымша тұрақты ток G генераторы қолданылуы мүмкін. Қоздыру ораманы қуат беруға арналған қосым- ша генератор қоздырғыш деп аталады. Қоздырғышты қолданған кез- де қоздырғыштың қысқыштарында тұрақты кернеуді сақтау үшін, қоздыру ток реттеуін қамтитын, оның параллельді қоздыру сұлба- сын қолданылады. Реостат арқылы G генераторының LG қоздыру шарғының тізбе- гіндегі реостат көмегімен токты реттеп, генератордың магнит ағы- нын, демек оның ЭҚК де өзгертеді ((2.7). теңдеуді қараңыз). ЭҚК өзгерген кезде, M2 қозғалтқыштың қысқыштарында кернеу болып табылатын генератордың қысқышында кернеу өзгереді. Осылайша, кернеу номиналдыдан төмендеу бағытына дейін өзгеруі мүмкін (но- миналдыдан жоғары кернеу қабылданбайды), сонымен жиілік номи- налды мәннен төмендеуге дейін өзгереді. G генераторының қоздыру орамасының тізбегіндегі ток ауысты- рғыш қозғалтқышты кері бұруға қызмет етеді. Жиілікті номиналды мәннен жоғарылатуға қарай реттеу үшін, M2 қозғалтқышының LM қоздыру шарғының тізбегіндегі токты өзгер- теді. Қозғалтқыштың қоздыру тогын азайтқан сайын магнит ағыны азаяды, ал айналу жиілігі артады. Г—Д сұлбасының ПӘК—70 % артық емес. Қарастырылған электрмашиналық түрлендіргіш, ең жоғарғы ай- налу жиілігінің 25-тен асатын ең кіші қатынасты қамтамасыз етеді. Осындай кең ауқымда жиілікті бірсарынды реттеу айнымалы ток қозғалтқыштары үшін қол жетпес болады. Осында қарастырылған тізбекті қолданған кезде, жиіліктердің ең жоғары және ең төменгі қатынасын теориялық түрде алуға болады. Дегенмен, коммутация шарттары бойынша, тым жоғары айналу жылдамдығына жол беріл- мейді (1.7- бөлімді қараңыз) және қозғалтқыштың зәкірінде кернеу кедергісінің төмендеуімен салыстыруға келетін жылдамдықты тым төмен орнату қуаттың төмен кернеуімен қамтамасыз етіледі. Осын- дай жағдайларда жүктеменің болмашы өзгерістері айналмалы жыл- дамдықта айтарлықтай тербелістерге әкеледі. Автоматты кернеуді төмендетудің автоматты өтемін пайдаланған кезде, ең жоғары және ең төмен жиіліктердің қатынасы 10 000-ға дейін ұлғайтылуы мүмкін. Жартылай өткізгішті түрлендіргіштерді қолдану. Егер кер- неудің тиристор түрлендіргішін пайдалансақ Г—Д сұлбасынан бас тартуға болады. Е с к е р т у. Тиристор - төрт қабатты p-n-p-n-құрылымы жүктеу/скачать 8,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|