332
КӘСІПТІК БІЛІМ
ПроФеССионаЛьное оБразоВание
Токарлық іс және металл өңдеу
Токарное дело и металлообработка
Конвертерлік
болат өндіру
тәсілі
Оқу құралы
Өндіріс салаларында
металдарды
беріктендіру
Оқу құралы
КаСКин Қ.
Оқу құралында конвертерлік процестің теориялық
негізі, қазіргі заманғы болат өндіру процестері кеңінен
қарастырылған. Конвертердің конструкциясы және
оған қызмет көрсету шаралары берілген. Конвертер
процесінің даму тарихынан бастап, материалдық және
жылулық балансы мен техникалық-экономикалық
көрсеткіштері келтірілген.
МазМұны: Конвертерлік процестің жалпы принцип-
тері. Конвертер процесінің даму тарихы. Конвертерлік
процестердің түрлері. Оттекті-конвертерлі процестің
жалпы сұлбасы. Шойын – конвертерлік процестегі жылу
энергиясының көзі. Ағынның аэродинамикасы және
конвертерлік ваннаның гидродинамикасы. Оттекті ағын-
ның аэродинамикасы. Реакцияға түскен аймақтың көр-
сеткіштері. Бессемер процесі. Даму тарихы. Конвертер
құрылысы. Шикізат материалдары. Бессемер ваннасын-
дағы қоспалардың тотығуы. Үрлеу кезіндегі қож және
металл құрамының өзгеруі. Бессемерлік балқытудың
түрлері. Бессемер болатының қасиеті мен қолданылуы.
Бессемер болатының техникалық-экономикалық көр-
сеткіштері. Томастық процесс. Даму тарихы. Конвер-
тер құрылғысы. Шикі материалдар. Томастық ваннада
қоспаның қышқылдануы. Томастық процестегі элемент-
тердің жылулық рөлі. Ауамен үрлеу кезінде металл мен
қож құрамының өзгеруі. Металдан күкіртті алу. Болат-
тың қышқылдануы. Томастық болат қасиеттері және қол-
данылуы. Томастық процестің техникалық-экономика-
лық көрсеткіштері. Оттекті-конвертерлі процесс. Оттек-
ті-конвертерлі процестің қалыптасуы, дамуы және негізі.
Оттекті конвертердің құрылысы. Конвертердің негізгі
параметрі – садка. Конвертерлер формасы. Конвертерді
бұру қондырғысы. Конвертердің оттөзімді қабырғасы.
Оттекті-конвертерлі балқыту материалдары. Қождың
қалыптасуы. Оттекті конвертерде бөлек элементтердің
жүргізілуі. Балқытудың жылулық балансы. Түтін бо-
латын металдың қалдығы мен шығыны. Конвертерлеу
процесінің есептері. Бессемерлік балқытудың мате-
риалдық және жылулық балансы. омастық балқытудың
материалдық және жылулық балансы. Скрап қолдану
арқылы оттекті-конвертерлі балқытудың материалдық
және жылулық балансы. Оттекті-конвертерлі балқыту
кезінде шихтадағы металл сынықтарының шығынын
анықтау.
2015/168 б./70х100/1/16
ISBN 978-601-302-184-3
иСин д.
Оқу құралында металл және қорытпа құрылымы, дис-
локациялық құрылымның ерекшеліктері, тетіктердің
беріктігінің әр түрлі факторларға байланысты өзгеріс-
т ері баяндалған. Металл негізіндегі бөлшектер мен
дайындамаларды пластикалық деформациялау, беттік
шынықтыру, химиялық-термиялық өңдеу және қоспа-
лау әдістерімен беріктендіру әдістері туралы теориялық
және практикалық мәліметтер келтірілген.
Пән бойынша білімді тереңдетуге және оқушылар-
дың интеллектуалдық қабілетін дамытуға арналған
тақырыптар қарастырылған.
Оқу құралы колледждерде және басқа кәсіби техни-
калық оқу орындарында оқитын оқушыларға арналған.
МазМұны: Құрылым негіздері, материалдар қасиет-
тері және деформациялық беріктендіру. Металдардың
кристалдық құрылымы және қасиеттері. Кристалло-
графиялық бағыттар мен жазықтықтар. Кристалдар-
дағы анизотропия. Металдар аллотропиясы. Дислока-
циялық құрылым және металдар беріктігі. Нүктелік,
сызықтық және беттік ақаулар. Беріктендірудің дис-
локациялық механизмі. Металл кристалдардың нақты
құрылысы. Металл қақталмасы және оның практикалық
қолданылуы. Пластикалық деформациялау арқылы те-
тіктердің сырт пішінін құру. Құйылған металл түйірші-
гі шамасының механикалық қасиеттерге әсері. Металл
мен қорытпаларды беріктендіру. Жалпы мәліметтер.
Металдар мен қорытпалардың конструктивті берікті-
гі және оны анықтау әдістері. Қорытпалар құрамдары
арқылы беріктік қасиеттерін реттеу. Металл қорытпа-
лары туралы түсінік. Жалпы ережелер және анықта-
малар. Болатты термиялық өңдеу. Болатты термиялық
өңдеудің негізгі түрлер. Болатты термомеханикалық бе-
ріктендіру. Компоненттер ерігіштігі ауыспалы қорытпа-
ларды беріктендіру. Металдар мен қорытпаларды беттік
беріктендіру. Қорытпаларды металдармен және бейме-
талдармен диффузиялық қанықтыру. Болатты беттік
шынықтыру. Перспективалы беріктендіру әдістері.
Балқытып, қаптастыру әдісімен беттік беріктендіру және
әдістің практика жағдайларында қолданылуы. Зертха-
налық жұмыстарды орындау үшін әдістемелік нұсқау-
лар. Практикалық сабақтар және өзіндік жұмыс істеуге
арналған тапсырмалар. Болаттың табиғи түйіршіктілігін
анықтау. Жоғары жиілікті шынықтыру. Газ жалынымен
шынықтыру. Титанды қорытпаларды беріктендіруші
термиялық өңдеу. Қорытпаларды және олардың тер-
миялық өңдеу режимдерін таңдау бойынша есептер.
Есептерді шешуге әдістемелік нұсқаулар. Құрылымдық
болаттар мен шойындар бойынша есептер мен тапсыр-
малар. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар. Пән
бойынша жазба жұмыстарының тақырыптамасы. Тест
тапсырмалары.
жүктеу/скачать
Достарыңызбен бөлісу: