Монография \ 3 «санат» а л м п и 1мп &5,O0 L



Pdf көрінісі
бет199/298
Дата29.01.2022
өлшемі12,37 Mb.
#24525
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   298
егадеу,
  яки 
параллелизм 
(грекше 
parallelos
 — катар журу, катьшасу) — 
aci удай нарст , 
щ бш ысты, угымды, ce3iMdi кртар койып, жуптап суреттеу. 
Муньщ турлер1 кеп.  Bi3 кеШпреулерш гана атап етем1з.
Как ала  булт cerinin 
Кун  жауады кей  шакта 
в н е бойын  егшп,
Жас  агады  аулакта.
Жауган  кунмен  жакты рыл,
Жер квгерш,  куш  аяар.
Аккан  жаска  кзнгырып,
Бас  ауырып,  iui жанар.
(Абай).
Бул  —  адамныц  кецш-кушн  табигат  кубылыстарымен 
салыстыра епздеудщ,  яки  психологиялык параллелизмнщ 
классюсалык  ynrici:  акын  жаздагы  жацбыр  мен  адамньщ 
кез  жасын  кдтар  суреттей  келш,  е й   турл1  шындыкты 
танытады да,  шынайы философиялык тушн шыгарады.
Саргая  кутш  квктсмда 
Квктем  келда,  сарысу
Сап-сары боп  су  акты... 
Бола  калды  мвп-мвлдар.
Шынтаккд  алып  сексенго 
Жыл га бойы у да  шу,
Жагада жалгыз шал  жатты. 
Жамырады жас в т р ...
Су саргайды  ылайлы, 
Сылк-сылк, етш су кудщ,  —
Шал  каргайды  кудайды. 
Шал  бгр  ауыр  курсшда.
(КАманжолов).
Бул  да  психологиялык параллелизм  аркылы  жасалтан 
ecepni  сурет,  сурет  крзгаган  сезш,  сезшнен  туган  сыр: 
пгынында да табигаттьщ биыл “кеткен” кектсм! келер жылы 
жащырып  кдйта  оралады,  ал  адамньщ  еткен  жас  шага 
гумырда кдйтып келер ме?  Шал соны ойлап курсшедь..
Ею жаяу  келсш:
BipeyiHfle 
курек бар,  лупшдеген  журек  бар,
Bipeymae  курек жок,  журек бар да,  журек  жок- 
Bipi  шаршап  келеда, куш  бойы жер-»азып:
Bipi  шаршап  келсш,  жолдасына "ор фэып.
Bipi  уй  сап,  сол  уйдщ жылынуын плейдг.
Bipi  —  орга досыныц  ж ы тдуы н -плейш.
Е й   жаяу  келеда,  ортасында  —  6ip курек:
Сол  куректщ  астына  кашан тусер  сум  журек.
(Е.ШраЪым).
241


Бул — акикдт ешрдеп жакрылык пен жамавдыкты, солар 
кэлылтастырган eici турл1 бтмдо, осылардан туатын адамдык, 
пен зулымдык туралы ею турл1 угымды жарыстыра епздеу. 
Бул параллелизм де парасатты байлауга апарады.
Сагындьщ ба,  К^ракум,
Сарыаркэдан  жацбыр болып  келейш.
Сагыцдыц ба,  Крракум,
Жаца туган  ен-жыр  болып  келейш.
(М.бШмбаев).
Манаурайды балбырап  тац гажайыл,


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   298




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет