Монография \ 3 «санат» а л м п и 1мп &5,O0 L



Pdf көрінісі
бет75/298
Дата29.01.2022
өлшемі12,37 Mb.
#24525
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   298
1

оссрл
1
  ету  ymiH  амалсыз  колданылганда  гана  жаксы” 
болатынын  ескертсе,  Алексей  Толстой  “сезге  кунар,  куш 
дарыту  орнына  эшейгн  шубар  туе  беретш  эпитеттерден 
корку”  KepeicririH  айткдн.  Алексей  Толстой  мунымен  де 
крймайды, суреткерден керкемдепш сездергс (эпитет, тецеу, 
метафора  т.б.)  кеп  yttip  болмауды  талап  етед
1
;  ecipece 
эпитеттен сакгандырады, “эпитет — маекдра турпайы нэрсе” 
Дсйд1.  Бул,  эрине,  субъективт1 niidp.  Бутан бас шулги беру 
КИЬШ.  BipaK осы шошынуда себеп те жок емес.
Пушкин  заманынан  бурынырак болган  6ip  беллетрист 
6ip жолы езшщ 6ip кейпжершщ кескшш суреттеп отырьш, 
оньщ ощ “боздей бозарып кетйгп” деп туцгыш рет жазганда, 
окырман кдуым муншалык конымды 9pi соны тецеуге тац- 
тамаша  кдлыпты.  Содан  былай кдрай  бул  сез  пркесгн  кез 
келген адам сан рет колданып,  эбден “жауыр”  еткен екен, 
сездщ ез! де  “бездей бозарып кетшп” .
Сондай-ак б1здщ керкемдепш  сездергм1здщ  кегашлш 
баягы бабалар дэу1ршен 6epi кдрай мыц мэрте колданылып

АЛЛехов.
  Собр.  соч.  М.,  ГИХЛ,  1957,  т.  12,  стр.  340-341.
93


келедо. Олар acipece ауыз эдебиетшде тунып тур. Жэне олар 
ауыз  эдебиетшщ  шыгармаларына  жарасып-ак,  кдлады. 
Мысалы,  Кдз  Ж1бектщ портретш жыр  суйген журт жатка 
бшед!:
Ражап  емес  пе?  Мундай  керемет сулу,  жан теб1рентер 
эсерл! сурет букш дуние жузшщ фольклорлык туындыларын 
тугел шарласак, та сирек ушырасады.
Ал ещц осынау керкемдеу тэсшн, кдз1рп профессионал 
к эл ам ге р л е р ш 1зд щ  
6
ipi айнытлай кдйталап,  озшщ керкем 
шыгармасындагы сулу эйелдщ “акхыгы акдха кардай, бетшщ 
кызылы  тауык,тыц  кднындай,  ажары  сагымдай,  бшеп 
балтаньщ  сабындай...”  деп  шубатып  отырса,  эрине  кулю 
болар  едь  Алексей Толстойдьщ  “маскдра,  турпайы нэрсе” 
дейшй де осылар.
Будан  туатын  байлау: 
613
  эдебиет  теориясынын,  мэсе- 
лелерш толгаганда,  керкем  бейне,  сурет жайын да,  тщцщ, 
сездщ толып жаткдн сыр-сипатын да талай байыптаймыз. 
Дау  жок,  орынды  колданылган  эпитет,  тецеу,  метафора 
дегендерге  де  талай  тушьшамыз.  Алайда,  бул 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   298




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет