Сүйектер байланыстарының дамуы
Қаңқа сүйектерінің тұтаса байланысы негізінен суда тіршілік ететін
төменгі сатыдағы омыртқалы жануарларға тəн. Жануарлардың құрлыққа
шығуы аяқтардың дамуы мен басқа да қозғалыс мүшелерінің жетілуіне
ықпалын тигізді. Осының нəтижесінде сүйектердің байланыс түрлері де
аталған мүшелердің атқаратын қызметтеріне тəуелді жетіліп, құрделене
дамыды.
114 - сурет. Тілерсек буыны Медиальды жағы
1 - асықты жілік, 2 - асық, 3 - ұзын медиальды бүйір байлам, дорсальды тілерсек
байламы, 5 — үшінші артқы жіліншік сүйек, 6 — өкше сүйек, 7 —қысқа медиальды бүйір
байлам, 8 — плантарлы тілерсек байламы, 9 — екінші артқы жіліншік суйек.
Онтогенездің бастапқы кезендерінде сүйектер бір-бірімен өзара жас
дəнекер ұлпасы — мезенхиманың көмегімен байланысады. Дамудың келесі
кезендерінде қаңқа сүйектерінің орналасу орындары мен атқаратын
қызметіне сəйкес сүйекаралық мезенхимадан тұтаса байланыстың түрлері
(синдесмоз, синхондроз, синэластоз, синостоз) дамиды.
209
Ал буынды байланыстардың дамуы кезінде сүйектер аралығындағы
мезенхима ыдырап, жойылып кетеді де, оның орнында қоймалжың сұйық
синовияға толған, сыртынан буын қапщығымен шектелген буын қуысы пайда
болады. Буын қапшығы да, байланысушы сүйектердің буын беттерін
қаптаған гиалин шеміршегі де мезенхимадан дамиды.
Достарыңызбен бөлісу: |