Н. Ш. Чернышевский мұраларын оқып таныс болған, Батыс Еуропа әдебиетінен Гете, Дж. Байрон


ЖЕТІ-СЕГІЗ      БУЫНДЫ      ӨЛЕҢДЕР



Pdf көрінісі
бет583/677
Дата07.01.2022
өлшемі3,44 Mb.
#18344
1   ...   579   580   581   582   583   584   585   586   ...   677
ЖЕТІ-СЕГІЗ      БУЫНДЫ      ӨЛЕҢДЕР  -  қазақ  поэзиясында  ерте  кезден  өте  жиі  қолданылып 
келе жатқан өлең өлшемі. "Майдағы жұрттың іші қар, Бәйшешек қарға өнер ме? Ішінде кімнің оты 
бар, - Қар жауса да сөнер ме?" (Абай). Жеті буынды тармағы екі бунақтан (4 буын - 3 буын), сегіз 
буынды тармағы үш бунақтан  (3  буын  -  2  буын-  3  буын) құралады. Осы екі түрлі тармақтар 
шумақ  ішінде  белгілі  ретпен  топтасады.  Мыс.,  төрт  тармақ,  алты  тармақ,  сегіз  тармақ  болып 


келеді.  Жырда  да  осы  тармақтар  қолданылғанымен,  олар  еркін  араласып,  түйдек-түйдек  болып 
(тирада)  топтасады.  Жеті-сегіз  буынды  өлеңнің  қазақ  поэзиясында  Абайдан  бастап  лирик. 
өлеңдерде (тек қысқа нақыл сөз, мақалдарға ғана емес) орныққан ырғақтық өрнегі бар. Бұл өлең 
өлшемінде сегіз буынды тармақтар екі 4 буынды бунақтан тұрады (4 буын - 4 буын). "Тәңір қосқан 
жар едің сен, Жар ете алмай кетіп ең. Ол кезімде бала едім мен, Аямасқа бекіп ем" (Абай). Сәкеннің 
" Аққудың айрылуы", " Анаға жауап", "Сыр сандық" өлеңдері осы өлшеммен жазылған.  
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   579   580   581   582   583   584   585   586   ...   677




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет