Қажеттіктер–биологиялық, рухани.     Вилюна

146 
 

 
Қылық-әрекетті  жетілдірудің  имитациялық  тәсілдері  «еліктеу»  және 
«викарлық» (латыннанvikarus–орынбасатын) үйрету деп бӛлінеді. 

 
Еліктеу дегеніміз–іс-әрекеттің немесе қимылдың мақсатын түсінбей-ақ 
тура кӛшіру арқылы үйрету тәсілі. 

 
Викарлық  ҥйрету–  тілеген  мақсатқа  жетуде  қылық-әрекет  формасын 
«технологиялық үлгі» (аналог) ретінде кӛшіру. 

 
Импринтинг (алғашО. Хейнротпен К. Лоренц сипаттаған, ағылшынның 
imprint–із  қалдыру,  кӛргенді  есте  сақтау)  дегеніміз–жануар  ӛмірінің 
алғашқы  минуттары  немесе  сағаттарында  ұмытылмайтындай  «жазылып, 
еске  сақталынып  қалуға»  әкелетін  тума  ерекшеліктердің  қосылуымен 
шартталған құбылыс 

 
Ҥйрету–жаңа  тәжірибені  меңгеру  немесе  жаңаға  дағдылану, 
Провотворовтың  анықтамасы  бойынша  үйрету-жануарлардың  белгілі  бір 
сыртқы әсерлерді қабылдау қабілеті: 

 
Оқыту–белгілі бір нәтижеге жеткізетін үрдіс(процесс). 

 
Габитуация  (үйренужәнебейімделу)  жүйке  жүйесіндегі  реакциялардың 
бірнеше  рет  қайталаудың  арқасында  тітіркендіргіштердің  әлсіреуі  немесе 
жойылуы. 

 
Айдия-кез-келген  жаңа  әсерлерді  қолдана  отырып,  бұрыңғы 
тітіркеңдіргіштерге 
бейімделу 
процесін 
тоқтату 
және 
жаңа 
тітіркендіргіштерге  деген  реакцияларды  қалыптастыру  құрылысы  (жаңа 
әсерлердің бейімделу процесінің бұзылуы). 

 
Сенсибилизация–тітіркендіргіштердің  жағымсыз  ықпалдар  мен  үйлесе 
отырып, жауап берудің арту құбылысы. 

 
Гомеостаз–организмнің  ішкі  жағдайын  қалыпта,  тұрақтылықта  сақтап 
отырудағы белсенділігі, яғни ӛзін ӛзі реттеуі. 

 

жүктеу/скачать 2,84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: