12 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
ШАРШЫ
Оқушы технология сабағында түрлі-түсті кағаздан шаршылар қиып, төмендегі суреттегідей апплекация жасады. Әрбір келесі шаршының төбелері алдыңғы шаршының қабырғаларының ортасында жатады. Алғашқы шаршының қабырғасы 8 см.
Шаршылардың саны n.
Сұрақ 1.
Кестені толтыр:
Шаршылардың рет саны
|
Қабырға өлшемі
|
S ауданы
|
1
|
8
|
64
|
2
|
4
|
32
|
3
|
|
|
4
|
|
|
5
|
|
|
6
|
|
|
Тапсырманың орындалуын бағалау
Іс-қимыл: құзыреттіліктің бірінші деңгейі (есепті шығару үшін байланыс орнату)
Мазмұны: өзгерістер мен тәуелділік
Жағдайы (ситуация): оқыту
Кесте мына түрде толтырылады.
Шаршылардың рет саны
|
Қабырға өлшемі
|
S ауданы
|
1
|
8
|
64
|
2
|
4
|
32
|
3
|
4
|
16
|
4
|
|
8
|
5
|
2
|
4
|
6
|
|
2
|
Код 2: Кестенің барлық 8 мәні де дұрыс.
Код 1: Кестенің барлық 5 мәні де дұрыс.
Код 0: Басқа жауаптары.
Сұрақ 2.
Шаршылардың қабырғаларының ұзындықтарын және аудандарын есептеудің жалпы формуласын жаз.
Тапсырманың орындалуын бағалау
Іс-қимыл: құзыреттіліктің екінші деңгейі (есепті шығару үшін байланыс орнату және ақпаратты интеграциялау)
Мазмұны: өзгерістер мен тәуелділік
Жағдайы (ситуация): зерттеу (сараптау)
Код 2: Екі формула да дұрыс.
Код 1: бір формула дұрыс.
Код 0: Басқа жауаптары.
1) ; n=2, 3, 4, …
2) Sn=
Сұрақ 3.
Шаршылардың қабырғаларының ұзындықтары мен аудандарының жалпы формулаларының тәуелділік түрін аңықтап, қай өлшем тез өсетінің дәлелдеп бер.
Тапсырманың орындалуын бағалау
Іс-қимыл: құзыреттіліктің үшінші деңгейі (есепті шығару үшін байланыс орнату және ақпаратты интеграциялау)
Мазмұны: өзгерістер мен тәуелділік
Жағдайы (ситуация): зерттеу (сараптау), қорытындылау
Код 2: Тәуелділіктің түрлерін аңықтап, олардың қасиеттеріне байланысты қай өлшемнің тез өсетінің дәлелдеу.
Код 1: Тәуелділіктің түрлерін аңықтау.
Код 0: Басқа жауаптары.
13 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
ЕДЕНГЕ ЖАСАЛАТЫН КҮРДЕЛІ ЖӨНДЕУ ЖҰМЫСЫ
Шаршы тәріздес бөлменің еденін күрделі жөндеуден өткізу керек. Еденге қанша шаршы метр паркет және неше метр жиек ағаштарын (плинтус) қажет? (Есікті есепке алмаймыз)
Бөлменің қабырғасы n метр.
Сұрақ 1.
Кестені толтыр:
Бөлменің қабырғасы (метр есебімен) n
|
Р периметрі
|
S ауданы
|
2
|
8
|
4
|
3
|
|
|
4
|
|
|
5
|
|
|
6
|
|
|
Тапсырманың орындалуын бағалау
Іс-қимыл: құзыреттіліктің бірінші деңгейі (есепті шығару үшін байланыс орнату)
Мазмұны: өзгерістер мен тәуелділік
Жағдайы (ситуация): оқыту
Кесте мына түрде толтырылады.
Бөлменің қабырғасы (метр есебімен) n
|
Р периметрі
|
S ауданы
|
2
|
8
|
4
|
3
|
12
|
9
|
4
|
16
|
16
|
5
|
20
|
25
|
6
|
24
|
36
|
Код 2: Кестенің барлық 8 мәні де дұрыс.
Код 1: Кестенің барлық 5 мәні де дұрыс.
Код 0: Басқа жауаптары.
Сұрақ 2. Паркеттің 1 шаршы метрі 1800 теңге, ал жиек ағаштың 1 метрі 350 теңге. Бөлменің еденін жөндеуге қанша қаражат жұмсалатынын есептеп, кестесін толтыр.
Бөлменің қабырғасы (метр есебімен) n
|
Р периметрі
|
S ауданы
|
Жиек ағаштың құны
|
Паркеттің құны
|
Жалпы қаражат
|
2
|
8
|
4
|
2800
|
7200
|
10000
|
3
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
|
|
Тапсырманың орындалуын бағалау
Іс-қимыл: құзыреттіліктің екінші деңгейі (есепті шығару үшін байланыс орнату және ақпаратты интеграциялау)
Мазмұны: өзгерістер мен тәуелділік
Жағдайы (ситуация): зерттеу (сараптау)
Бөлменің қабырғасы (метр есебімен) n
|
Р периметрі
|
S ауданы
|
Жиек ағаштың құны
|
Паркеттің құны
|
Жалпы қаражат
|
2
|
8
|
4
|
2800тг
|
7200тг
|
10000тг
|
3
|
12
|
9
|
4200тг
|
16200тг
|
20400тг
|
4
|
16
|
16
|
5600тг
|
28800тг
|
34400тг
|
5
|
20
|
25
|
7000тг
|
45000тг
|
52000тг
|
6
|
24
|
36
|
8400тг
|
64800тг
|
73200тг
|
Код 2: Кестенің 12 мәні дұрыс.
Код 1: Кестенің 6 мәні дұрыс.
Код 0: Басқа жауаптары.
Сұрақ 3.
Бөлменің периметрі мен ауданданының жалпы формулаларын жаз. Периметрі мен ауданданының тәуелділік түрін аңықтап, қай өлшем тез өсетінің дәлелдеп бер.
Тапсырманың орындалуын бағалау
Іс-қимыл: құзыреттіліктің үшінші деңгейі (есепті шығару үшін байланыс орнату және ақпаратты интеграциялау)
Мазмұны: өзгерістер мен тәуелділік
Жағдайы (ситуация): зерттеу (сараптау), қорытындылау
Код 2: S=n2, Р=4n. Тәуелділіктің түрлерін аңықтау, олардың қасиеттеріне байланысты қай өлшемнің тез өсетінің дәлелдеу.
Код 1: S=n2, Р=4n. Тәуелділіктің түрлерін аңықтау.
Код 0: Басқа жауаптары.
14 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
АЙЫРБАСТАУ КУРСЫ
Сингапурдағы Мая студент ретінде 3 айға Оңтүстік Африкаға тәжірибе алмасуға бару керек. Оған белгілі мөлшерде сингапур долларын (SGD) Оңтүстік Африкалық рэндқа (ZAR). ауыстыру керек болды.
1 сұрақ. АЙЫРБАСТАУ КУРСЫ
Мая сингапур долларының оңтүстік-африкалық рэндіне айырбастау курсы төмендегідей екенін білді. 1 SGD = 4,2 ZAR.
Мая 3000 сингапур долларын оңтүстік –африкалық рэндке осы айырбастау курсы бойынша ауыстырды. Мая қанша оңтүстік-африкалық рэндін алды?
Шешуі: . Әрбір сингапур доллары 4,2 оңтүстік-африкалық рэндқа ауыстырылды.
3000 сингапур доллары үшін Мая 4,2 *3000 = 12600 оңтүстік-африкалық рэнд алды.
Жауабы: 12600 ZAR.
Тапсырманың орындалуын бағалау:
Жауап толығымен қабылданады (қиындығы – 406) – 1 ұпай.
Код 1: 12600 ZAR (өлшем бірлігін көрсету қажет емес)
Жауап қабылданбайды.:
Код 0: басқа жауаптар.
Код 9: жауап жоқ.
Тапсырма тексереді: құзыреттіліктің 1-ші деңгейі – ой жеткізу (қарапайым математикалық амалдар , әдіс-тәсілдер)
Мазмұн аймағы: саны
жағдаят: қоғам өмірі
2 сұрақ: АЙЫРБАСТАУ КУРСЫ
3 айдан кейін Сингапурдан оралған соң Маяда 3900 ZAR қалды.
Ол айырбастау курсының өзгерісін ескере отырып , қалған ақшасын сингапур долларына ауыстырды. 1 SGD = 4,0 ZAR.
Мая қанша сингапур долларын алды?
Шешуі: Енді әрбір 4 оңтүстік-африкалық рэнд үшін бір сингапур доллары айырбасталады.
3900 оңтүстік-африкалық рэнд үшін Мая 3900 : 4,0 =975 сингапур долларын алды.
Жауабы : 975 SGD.
Тапсырманың орындалуын бағалау:
Жауап толығымен қабылданады (қиындығы – 439) – 1 ұпай.
Код 1: 975 SGD (өлшем бірлігін көрсету қажет емес)
Жауап қабылданбайды.:
Код 0: басқа жауаптар.
Код 9: жауап жоқ.
Тапсырма тексереді: құзыреттіліктің 1-ші деңгейі – ой жеткізу (қарапайым математикалық амалдар , әдіс-тәсілдер)
Мазмұн аймағы: саны
жағдаят: қоғам өмірі
3-сұрақ: АЙЫРБАСТАУ КУРСЫ
Өткен 3 айда айырбастау курсы өзгертілді, 1 SGD үшін 4,2 орнына 4,0 ZAR болды.
Мая үшін оңтүстік –африкалық рэндіні сингапур долларына қайта айырбастағанада 4,0 орнына 4,2 ZAR болғаны пайдалы болды ма? Өз жауабыңызды түсіндіріп жаз.
Шешуі: Егер курс бұрынғыдай қалса, онда Мая 3900 ZAR үшін 3900 : 4,2≈ 929 SGD алушы еді, бұл 975 SGD алғанынан аз. Айырбастау курсы студентке пайдалы болды.
Жауабы : иа
Өз жауабың түсіндірмесін жаз
Жауап толығымен қабылданады (қиындығы – 586) – 1 ұпай.
Код 11: «иа», және сәйкес түсіндірме берілді.
• иа, айырбастау курсы төмен болған жағдайда Мая (1 SGD үшін) өзінің оңтүстік-африкалық ренді үшін көбірек сингапур долларын алады.
15 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
ЖАСТАРДЫҢ БОЙЫ ҰЗАРЫП БАРАДЫ
Графикте1998 жылы Нидерланданың қыздары мен ұлдарының бойларының ұзындықтарының орташа мәні берілген
Бойлары
(см) 1998 жылдағы ұлдардың бойларының
орташа ұзындығы.
1998 жылдағы қыздардың бойларының
орташа ұзындығы.
Жасы
(жылдар)
Сұрақ 1: БОЙДЫҢ ҰЗЫНДЫҒЫНЫҢ ӨСУІ
1980 жылмен салыстырғанда 1998 жылы 20 жасар қыз балалардың бойының орташа ұзындығы 2,3 см-ге артты және 170,6 см-ге тең болды. 1980 жылы 20 жасар қыз балалардың бойының орташа ұзындығы қаншаға тең болды?
Жауап: ....................................................см
Сұрақ 2: БОЙДЫҢ ҰЗЫНДЫҒЫНЫҢ ӨСУІ
Графикті пайдаланып, қай жаста қыздардың бойлары сол жастағы ұл балалардан орта есеппен ұзын болады.
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
Сұрақ 3: БОЙДЫҢ ҰЗЫНДЫҒЫНЫҢ ӨСУІ
Берілген графикке қарап, қыз балалардың бойларының өсуі 12 жастан кейін баяулайтындығын қалай анықтауға болатындығын түсіндіріңдер.
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
БОЙДЫҢ ҰЗЫНДЫҒЫНЫҢ ӨСУІ:
1 СҰРАҚҚА ЖАУАПТЫҢ БАҒАЛАУЫ
Жауап толық қабылданады
Код 1: 168,3 см(өлшем бірлігі көрсетілген).
Жауап қабылданбайды:
Код0: Басқа жауаптар.
Код9: Жауап жоқ.
БОЙДЫҢ ҰЗЫНДЫҒЫНЫҢ ӨСУІ: 3 СҰРАҚҚА ЖАУАПТЫҢ БАҒАЛАУЫ
Жауап толық қабылданады
Ең бастысы жауапта қыздардың бойларының ұзындықтарының графиктегі «өзгеруін» атап көрсетілуі. Бұл нақты көрсетілуі немесе тұспалдануы мүмкін . Код 11 және код 12
Жауапта графиктің қисаюын анық атап көрсетілгендігін кодтайды. жауапта графиктің қисаюын айқын атап көрсетілгендігін кодтайды, ал код13 жауапта 12 жасқа дейінгі және 12 жастан кейінгі қыздардың бойларының ұзындықтарының өсуінің нақты мәндерін салыстыруын кодтайды.
Код11: 12 жастан кейінгі қиысықтың қисаюының кемуін математикалық тілде емес, күнделікті тілмен айтылатын жауапты кодтайды.
• Ол тура жоғары өспейді, түзуленеді.
• Қисық түзеледі.
• Ол 12 жастан кейін біршама жазық.
• Қыздардың сызығы түзеледі, ал ұлдардың сызығы одан әрі жоғарыланады.
• Ол түзеледі, ал ұлдардың графигі жоғарнылануын жалғастырады.
Код12: Математикалық тілді қолданып, 12 жастан кейінгі қисық одан әрі кемитіндігіне сілтеме жасайды.
• Көлбеудің кемуін байқайсыз.
• 12 және одан кейінгіжаста графиктің өзгеруінің жылдамдығы кемиді.
• [Оқушы 12 жасқа дейінгі және одан кейінгіжас қисығының ОХ осіне көлбеу бұрышының мәнін есептейді.]
Жалпы, жауаптарда «градиент», «көлбеу», «қисық», немесе «өзгеру жылдамдығы» деген сөздерді математикалық тілде дұрыс қолданған.
Код13: Бойларының өзгеруінің нақты мәндеріне салыстыру жүргізіледі.
• өзгеру 10 жастан 12-жасқа дейін шамамен 15 см, ал 12 жастан 20 жасқа дейін 17 см-ге тең.
• 10 жастан 12 жасқа дейін бой орташа есеппен жылына 7,5 см-ге артады, ал 12-ден 20 жасқа дейін шамамен жылына 2 см.
Жауап қабылданбайды.
Код01: Оқушы қыздардың бойлары ұлдардыкінен аласа екендігін жазды, бірақ қыздардың бойларының графиктегі қисығы туралы немесе 12 жасқа дейін және одан кейінгі қыздардың бойларының өзгеру жылдамдығын салыстыруды атап көрсетпеді.
• Қыздардың сызығы ұлдардың сызығынан төмендейді
Егер оқушы қыздардың бойларының өсуінің графигі аса тік емес деп жазса,
СОНЫМЕН БІРГЕ, бұл график ұлдардың бойларының өсу графигінен төмен орналасқан деп жазса, онда бұл жауапқа «толық қабылданатын жауап» деген код беріледі » (код11, 12 немесе 13).
Код02: Басқа да дұрыс емес жауаптар. Мысалы, жауапта тапсырмадағы сұралған графиктің ерекшеліктеріне сілтеме жасалмаса. ған,
«График көрсетеді...» деген сөзді қолданбаса
• Қыздар ерте есейеді.
• Себебі қыздар ұлдарға қарағанда ертерек жыныстық жетіледі де, олардың бойлары жылдам өседі.
• Қыздар 12 жастан кейін аса өспейді. [Қыздар 12 жастан кейін аса өспейді деп көрсетеді, бірақ графиктің формасына ешқандай сілтеме жасалынбаған.]
Код99: Жауап жоқ.
БОЙДЫҢ ҰЗЫНДЫҒЫНЫҢ ӨСУІ: 2 СҰРАҚТЫҢ ЖАУАБЫНЫҢ БАҒАЛАУЫ
Жауап толық қабылданады
Код21: Дұрыс 11 – 13 аралығындағы интервал көрсетілген.
• 11 жастан 13 жасқа дейінгі аралықта.
• 11 жастан 13 жасқа дейінгі аралықта қыздар ұлдардан орта есепппен ұлдардан ұзын.
• 11–13.
Код22: 11 және 12 жаста қыздар ұлдардан ұзын екендігі көрсетілген, (Бұл жауап дұрыс деп есептеледі, өйткені күнделікті өмірде бұл 11-ден 13-ке дейінгі жас аралығын білдіреді.
• 11 және 12 жаста қыздар ұлдардан ұзын.
• 11 және 12 жас.
Жауап жартылай қабылданады
Код11: 21 және 22 кодтағы мысалдар ретінде көрсетілмеген басқа (11, 12, 13 сандарынан тұратын) жиындар көрсетілген.
• 12-ден 13-ке дейін
• 12
• 13
• 11
• 11,2-ден 12,8-ге дейін
Жауап қабылданбайды
Код00: Басқа жауаптар.
• 1998
• 13 жастан үлкен қыздар ұлдардан ұзын.
• 10 жастан 11 жасқа дейінгі қыздар ұлдардан ұзын.
Код99: Жауап жоқ.
16 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
ЭКСПОРТ
Диаграммада Зедландия (ақша бірлігі ретінде зедты қолданатын мемлекеттің) экспорттау туралы мәліметі бейнеленген.
1СҰРАҚ.
1998 жылы Зедландиядан экспорттаудың жалпы құны қанша?
Шешімі. Баған диаграммадан 1998 жылы Зедландиядан экспорттаудың жалпы құны 27,1 миллион зед екенін көруге болады.
Ж а у а б ы: 27,1 млн зед.
2 СҰРАҚ
2000 жылы Зедландиядан экспортталған жеміс шырынының құны қанша?
А. 1,8 млн зед
В. 2.3 млн зед
C. 2.4 млн зед
D. 3.4 млн зед
E. 3.8 млн зед
Шешімі. . Баған диаграммадан 2000 жылыЗедландиядан экспорттаудың жалпы құны 42,6 миллион зед екенін көруге болады.Дөңгелек диаграммадан жеміс шырынының үлесі 9 %, немесе 42,6∙0,09=3,834≈3,8 млн зед
Ж а у а б ы: Е. 3,8 млн зед
17 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
ТҮРЛІ ТҮСТІ КӘМПИТТЕР
Тапсырма: Роберттің анасы кәмпиттің қорабына қарамай , қораптан бір кәмпитті алуға рұқсат берді. Қораптағы түрлі түсті кәмпиттердің саны диаграммада көрсетілген.
Роберттің қызыл кәмпитті алу ықтималдығы қандай?
А. 10% B.20% C.25% D.50%
Шешуі: Берілген қораптағы кәмпиттер санын табайық, диаграммадағы 6+5+3+3+2+4+2+5=30 кәмпит және олардың ішіндегі 6-уы қызыл. Қызыл кәмпиттің алу ықтималдығы қызыл кәмпиттің саны жалпы кәмпиттерінің санының қатынасына тең.
Дұрыс жауабы: В
18 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
ПИЦЦАНЫҢ БАҒАСЫ
Пиццерияда қалыңдықтары бірдей, бірақ өлшемдері әр түрлі екі дөңгелек пицца сатылады. Кішісінің диаметрі 30см және 30 теңге тұрады. Үлкенінің диаметрі 40см және 40 теңге тұрады. Осы екі пиццаның қайсысын сатып алу тиімді?
Есептің шешімі:
Екі пиццаның қалыңдығы бірдей болғандықтан, олардың ауданын табамыз. Оларды жай дөңгелек деп қарастырамыз.
Дөңгелектің ауданы формуласымен есептеледі. (мұндағы, - тұрақты және r – дөңгелектің радиусы, яғни диаметрдің жартысы). Бұдан екі пиццаның ауданы
Диаметрі 40см болатын пиццаны сатып алған тиімді.
19 ТАПСЫРМАЛАР ТОПТАМАСЫ .
Жүріс
Суретте жүріп келе жатқан адамның іздері көрсетілген. Адымның ұзындығы Р-оң аяқтың өкшесінен сол аяқтың өкшесіне дейінгі арақашықтық. Ер адамның жүріс-тұрысы мына формуламен анықталады n/P=140, мұндағы n-1 минуттағы қадам саны, Р-метрмен өлшенген адымның ұзындығы.
1 Сұрақ: Осы формуланы қолдана отырып, Нұржанның минутына 70қадам жасаған адымының ұзындығын тап.
Шешімі: Осы формула бойынша n/P=140<=>P=n/140.
Шарт бойынша Нұржан минутына 70 адым жасайды, яғни n=70, оның адымының ұзындығы (метрмен) P=70/140=0.5 тең.
Жауабы: 0,5м
2 Сұрақ: Ержан өзінің қадамдары арақашықтығы 0,8м екенін біледі. Жоғарыда берілген формула бойынша Ержанның жылдамдығын м/минутта, одан кейін км/сағатына есептеу керек.
Шешімі: Берілген формула бойынша n/P=140 , n=140P
Шарт бойынша P=0.80м2. 1 минутта n=140*0.7=112, яғни 112 қадам жасайды. Ендеше 1 минутта Ержан 112*0,80=89.6 м жүреді.
Ержанның жылдамдығын табамыз
Жауабы: 89,6м/мин; 5,376км/сағ
Достарыңызбен бөлісу: |