Оқулық Алматы, 013 1-8683 Әож 005 (075. 8) Кбж 65. 290-2 я 73 м 45



Pdf көрінісі
бет67/167
Дата06.01.2022
өлшемі3,69 Mb.
#15676
түріОқулық
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   167
 
5.2.3 дәлдікті бақылау
Кездейсоқ мөлшердің ыдырауы белгілі болған жағдайда осы бұйым 
тобының  барлық  ерекшеліктерін  алуға,  орташа  мағынаны,  диспер-
сияны анықтауға болады. Алайда өнеркәсіптік тауарлардың тобының 
статистикалық  деректерінің  толық  жиынтығы,  демек  ықтималдықты 
үлестіру  заңы  бұйымның  бүкіл  тобы  жасалғаннан  кейін  ғана  белгілі 
болады.  Іс  жүзінде  бұйымның  бүкіл  жиынтығының  үлестіру  заңы  әр 
уақытта  белгісіз  болады,  әдетте  шағын  іріктеме  ғана  жалғыз  ақпарат 
көзі  болады.  Іріктелген  деректер  бойынша  есептелген  әрбір  сан  си-
паттамасы, мысалы, орташа арифметикалық өлшем немесе дисперсия 
іріктемеден  –  іріктемеге  мағынасы  әртүрлі  болуы  мүмкін  кездейсоқ 
мөлшерді  сату  болып  табылады.  Әдетте  кездейсоқ  мағынаның  талап 
етілген  мөлшерден  айырмашылығының  дәл  мағынасын  білу  талап 
етілмейтіндіктен бақылауға қойылатын талап жеңілдейді. Бұл жағдайда 
қадағаланатын  мағыналардың  жол  берілетін  шектің  мөлшерімен 
анықталатын жол берілетін қатенің мөлшерінен көп айырмашылығының 
барын білу жеткілікті. Іріктелген деректер бойынша жасалған бағалар 
бас  жиынтыққа  таралуының  ықтималдығы  Р(t)  шамалы.  Сөйтіп,  бас 
жиынтықтың  қасиеттері  жөніндегі  пікір  тек  болжам  ғана  және  онда 
тәуекел  элементі  болады.  Тұжырым  тек  іріктелген  деректер  бойын-
ша, яғни шектеулі ақпарат көлемімен жасалатындықтан, бірінші және 
екінші түрлі қателер туындауы мүмкін. 
Бірінші түрлі қатеге жол берудің ықтималдығы маңыздылық деңгейі 
деп аталады және а-мен белгіленеді. Ықтималдық үшін жауап беретін 
сала а қашық деп аталады, ал оған түсу ықтималдығы 1-а-ға тең, оны 
толықтыратын сала жол берілетін деп аталады. 


121
Екінші түрлі қатенің ықтималдығы β деп белгіленеді, ал 1 мөлшер 
критерийдің қуаты деп аталады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   167




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет