Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»



бет74/104
Дата15.11.2023
өлшемі17,2 Mb.
#124164
түріОқулық
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   104
Конустық тас уатқыштар. Конустық тас уатқыштар (6.16 сурет) ірі уатуға арналған тік конусты уатқыштарға жəне орташа жəне ұсақ уатуға арналған көлбеу уатқыштарға бөлінеді.
Тік конусты уатқыштың уатқыш камерасының конустық ішкі беті кеңінен жоғарыға қаратылған.
Төмен қаратылған уатқыш конус конструктивті нұсқалардың бірінде (6.17 сурет) уатқыш камераның ортасындағы тік білікке орналастырылған. Уатқыш камераның үстіндегі уатқыш конус білігінің жоғары жағы еркін айналатын жəне тербелетін траверсаға ілінген. Уатқыш камераның астына жалғасқан уатқыш конустың төменгі жағы астында орналасқан стақанға еркін кіреді. Стақанның тік өсі айналу өсінен жылжытылған.



222
Электрлік қозғалтқыштан механикалық трансмиссияға



    1. сурет. Тік конусты конустық уатқыштың сызбасы: 1 - қозғалмайтын конус; 2 – уатқыш қозғалғыш конус; 3 – қозғалғыш конус білігінің табаны; 4 – айналмалы эксцентрик табанша; 5 – біліктің бекітілу траверсасы; 6 – біліктің бекітілу топсасы; А – табаншаның айналу бағыты

тығынның эксцентри- ситеті; dщеп уатқыш камера


əкелетін стақанның айналуы біліктің төменгі бөлігін шеңбер бойымен қозғалуға мəжбүрлейді. Аталған біліктің төменгі бөлігінің ортасы эксцентриситеттің көлеміне қарай білік өсінен жылжытылған. Уатқыш конустың барлық нүктелерінің беті білікті ілу орнына жақындаған сайын кішірейетін эксцентриситетпен шоғырлас шеңбер бойымен қозғалады. Мұның əсерінен айналып тұрған уатқыш конус пен уатқыш камераның қабырғасы арасындағы саңылау үнемі өзгеріске ұшырап отырады. Уатқыш камераға ұсақталатын жыныс жүктелген кезде конус оның кесектерін уатқыш камераның қозғалмайтын қабырғасына ығыстыра айнала бастайды. Оның нəтижесінде олар бұзылады. Конусты домалатқанда камера қабырғасы мен конус арасындағы жарық үлкейіп, уатылып жатқан жыныс ұсақталу шегіне қарай төмен түседі жəне уатқыш камерадан төгіледі. Келесі бір конструктивті нұсқада конустың өсі шеңбер
бойынша эксцентрлік цилиндр арқасында тік күйін сақтай отыра қозғалады.
Тік конусты конустық уатқыштың (Жкон) жұмыс өнімділігін келесі теңдік бойынша есептеуге болады:

Бұл жерде dкон – негізгі уатқыш конустың диаметрі; гэкс – эксцентрлік біліктің немесе





    1. сурет. Еңіс конусты конустық уатқыштың сызбасы:

1 – уатқыш жылжымалы конус; 2 - не-

қабырғасы беті
мен конустың арасындағы ең аз арақашықтық; k^ - уатқыш жыныстың жұмсару коэффициенті; k- ауысым уақытының қолданылу коэффициенті; юбіл
эксцентрлік біліктің немесе тығынның бұрыштық
подвижный конус; d,он уатқыш кон устың
негізінің диаметрі; - уатып жатқан мен қозғалыссыз конустың арасындағы саңылаудың ең кіші көлемі; /щел саңылаудың параллель бөлігінің конуспен арасындағы ұзындығы

жылдамдығы; a1- уатқыш камера қабырғасы мен вертикальдың арасындағы сүйір бұрыш; a2- уатқыш конус беті ме біліктің өсі арасында пайда болған сүйір бұрыш.
Еңіс конусты уатқыштар (6.18 сурет) пайда болған конус пен біліктің өсінің арасындағы бұрыштың үлкендігімен ерекшеленеді. Уатқыш конустың білігінің жоғары шеті бекітілмеген, сондықтан барлық күш оның төменгі бөлігіне түседі. Ол бөлік ұзынырақ жəне биігірек эксцентрикті стақанда орналасқан. Еңіс конусты уатқыштардың ерекшелігі уатқыш конустың төменгі бөлікте уатқыш камера қабырғасына параллель болуы болып табылады. Соның арқасында дайын қиыршық тас біркелкі құрамымен ерекшеленеді.
Еңіс конусты уатқыштың жұмыс өнімділігін (Ппол) келесі формула бойынша есептеуге болады:


223


Бұл формулада ^он – негізгі уатқыш конустың диаметрі; ; dсаң – параллель аумақтағы саңылаудың ені;
/саң –параллель аумақтың ұзындығы; k^ - уатылған жыныстың жұмсару коэффициенті; k- ауысым уақытын пайдалану коэффициенті; ювап - эксцентриктік стақанның бұрыштық жылдамдығы.
Балғалы және соққылы тас уатқыштар. Балғалы уатқыштар (6.19 сурет) жəне соққылы уатқыштар қаттырақ жəне қатты жыныстарды ұсақ қиыршық тастарға айналдырып, ұсақтау үшін қолданылады. Балғаның пішіні мен массасын өзгерте отыра уатқыштарды кез келген қаттылықтағы жəне құрамдағы материалдарды ұсақтауға бейімдеуге болады. Мұндай машиналардың ерекшелігі жоғары дəрежеде ұсақтау
жұмыстарын жүргізе алуы
мен жынысты алдын ала уату
қажеттігінің болмауында. Жыныстың
қаттылығы мен кедергісі уату
үдерісінде жұмсалатын энергия мөлшеріне əсер ететіндіктен, бұл машиналар энергияны аз жұмсайды.
Жыныс кесектері уату камерасына түскенде (6.20 сурет) роторға 2000 мин-1 дейінгі жиілікпен айналатын топсамен бекітілген немесе берік бекітілген балға соққысынан сынады. Балғамен сынған

тастар желтартқыш торға немесе уатқыш камерасының қапталған қабырғасына күшпен лақтырылады. Лақтырғандағы күш олардың барынша ұсақталуына ықпал етуге жеткілікті. Уатқыш камера қабырғасының бөлігі желтартқыш тор түрінде жасалынған. Аталған тордан ұсақталған қиыршық тас қабылдағыш бункерге өтеді. Камерада уатудан қалған жыныс тағы да ұсақталады. Өйткені балға мен уатқыш бетінің арасындағы саңылаулар ұсатылмаған кесектердің тұрып қалуына мүмкіндік к бермейді.





    1. сурет. Дəнекерленген табаны бар соққылы- шағылыстырғыш уатқыштың сыртқы кӛрінісі

Жҥктеу жырығы шынжырлы жабынмен жабылған, ол тайқып кеткен тастардың ҧшуын
224
1 – емін-еркін ілінген балға; 2 – шаңды соруға арналған ауа ӛткізгіш; 3 – уатқыштың табаны; 4 –желтартқыш елек тҥріндегі уату камерасының тҥбі; 5 - ротор; 6 – айна тақтасының рӛліндегі уату камерасының қабырғасы
Уатқыштар бірқатарлы жəне көпқатарлы реверсивтік жəне реверсивтік емес роторлары жəне еркін ілінген немесе қатты бекітілген балғасы бар бір- жəне екіроторлық уатқыштар деп бөлінеді. Реверсивті емес роторлы уатқыштарда реверсивті балғалар қолданылады. Шекті тозуы кезінде оларды ротордың айналуы бойынша екінші жағымен аударуға болады.
Дайын өнімнің құрамы ротордың (немесе роторлардың) айналу жылдамдығына, сонымен қатар
балғаның пішіні мен 3-тен 150 кг-ға дейінгі аралықта ауытқитын массасына тəуелді


Балғалы уатқыштардың сағаттық жұмыс өнімділігін (Пмол) бағалау үшін келесі формулаларды қолдануға болады:

бұл формула ^рот – ротор


балғаларының сыртының айналу диаметрі; /ротротордың ұзындығы; кнез – уатқыш құрылымының жəне уатылатын материалдың қаттылығының əсерін көрсететін коэффициент, (кнез = 0,2); прот – ротордың айналу жиілігі, мин-1; % - уатылу дəрежесі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   104




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет