Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»
жүктеу/скачать 8,62 Mb. Pdf көрінісі
|
| Фотодиод — бұл кері тоғы жарықтандыруға тәуелді жартылай
өткізгіш диоды. Фотодиод стабилитрон тәрізді кері бағытта іске қосылады. Фотодиодтың жарыққа сезімтал бетінің жарықтандырылуының шамасына байланысты, тоқ сол арқылы құбылады. Кері тоқ ұлғаятын шама фототоком деп аталады. Бұл әсер әртүрлі оптикалық тетіктерде пайдаланылады. Мысалы, жарық диоды фотодиод жұбы компьютердің тінтуірінде пайдаланылады. Сонымен бірге, олар фотодиодтың жарыққа 1.2 кесте Түстік сипаттамасы Толқын ұзындығы, нм Кернеу, В Инфрақызыл 760-тан бастап 1,9-ға дейін Қызыл 610 ...760 1,6...2,03 Сарғылт 590 ...610 2,03....2,1 Сары 570.590 2 , 1 . . . . 2 , 2 Жасыл 500.570 2 , 2 . . . 3 , 5 Көк 450.500 2,5...3,7 Күлгін 400.450 2,8....4 Ультракүлгін 400-ге дейін 3,1...4,4 Ақ Ауқымды спектр 3...3,7 19 сезімтал аумағы жарық диодының сәулелендіруші аумағына қарама-қарсы орналасатындай етіп бір корпусқа орналастырылады. Мұндай жұптарды пайдаланатын жартылай өткізгіш аспаптар оптрондар деп аталады. Жұмыстың мұндай тәртібі фотодиодты тәртіп деген атауға ие. Бірақ, фотодиод электр энергиясын тудыру (күн сәулесі батареялары) тәртібінде де жұмыс істей алады. Мұндай жұмыс тәртібі фотогальваникалық деп аталады. 1.2.2. Диодтардың тұрақты және ауыспалы тоқтың электр тізбегіне қосылуы сызбасы Тұрақты тоқ тізбегіне қосылу. Ең алғашқы есте сақтайтыны, бұл диодтың тоқты өткізуі: диодтың анодын «плюске», ал катодын — «минусқа» беру қажет. Жарық диодтары мысалында диодтардың электр тізбегіне қосылуы сызбасын қарастырамыз. Түзеткіш диодтардың қосылу сызбалары 4-ші тарауда қарастырылатын болады. Жарық диоды арқылы өтетін тоқтың шамасы негізгі параметр болып табылады. Жарық диоды арқылы өтетін тоқ шамасының номиналды мәні І ном 10...20 мА-ға тең. (Түзеткіш диод арқылы айтарлықтай үлкен тоқ шамасының өтетінін айта кету қажет). Жарық диоды арқылы өтетін тоқ, онда кернеудің төмендеуін тудырады. Әртүрлі жарық диодтарына арналған кернеудің төмендеуінің номиналды мәндері 1.2-ші кестеде келтірілген. Сонымен қатар, жарық диодының жұмыс істеу аймағын шектейтін және жарық диодының жарқырауы байқалатын, U mах және U min кернеудің төмендеуінің максималды және минималды мәндері болады. U mах артық кернеу жағдайында, жарық диодын тесіп өту орын алады, ал U min төмен кернеу жағдайында, жарық диодынің жарқырауы тоқтайды. Тоқ тізбектелген түрде жалғастырылған жарық диодтары арқылы, номиналы келесі ұсынылған формула бойынша есептелінетін, тізбектеліп қосылған шектеуші резистордың көмегімен реттеледі: R = 𝑈и.п−𝑛𝑈ном 𝐼ном (1.1) ' бұл жерде R — шектеуші (балласттық) резистордың кедергісі; U и.п — қуат беру көзі кернеуі; n — тізбектеліп жалғанға жарық диодтары саны; U ном — жарық диодындағы кернеудің номиналды тура төмендеуі (төлқұжаттық деректерде көрсетіледі); |