63
типтің
кеңею буындарының саны;
■
иілгіш
(FDD) және қатты (HDD) магниттік дискілерде, лазерлік
(оптикалық) дискілердегі жинақтауышымен
ұсынылатын сыртқы
жады (құрылғы саны және олардың типтері, ақпаратты
тасығыштың қолдайтын сыйымдылығы, шұғыл іс-әрекет жасау –
оқу-жазу жылдамдығы, әр HDD логикалық дискілердің саны
және басқалары);
■
ақпаратты енгізудің шалғай құрылғысы –
пернетақта, «тінтуір» типтегі
манипулаторлар және джойстик, сканер (типтері, жұмыс режимі және
басқалары);
■
ақпаратты шығарудың шалғай құрылғылары – бейнеадаптері бар
монитор, принтер, графиксалғыш (типтері, жұмыс режимі, рұқсат
етілген қабілеттілігі, шұғыл іс-әрекет жасау және басқалары);
■
аппараттық үзілістердің іске асырылуына арналған құралдар –
аппараттық құралдардың бақылаушысы (шалға құралдарды қосу үшін
физикалық кірістер саны, қызмет көрсететін шалғай құрылғылардың
басымдықтары);
■
жадыға тікелей қолжетімділігінің іске асырылуына арналған құралдар –
жадыға тікелей қолжетімділік бақылаушысы (физикалық кірістер саны,
қызмет көрсететін құрылғылар);
■
стандартты шалғай құрылғыларын қосуға арналған параллельдік,
біріздік, енгізу-шығару USB-порттары (типтері, саны, мекенжайлары,
ақпаратпен алмасу жылдамдығы және басқалары).
Бағдарламалық құралдарға
жатады:
■
операциялық жүйе
(типі – MSWindows, UNIX, OS/2 және басқалары).
Операциялық жүйе есептеуіш процессорды басқару, компьютердің
(жүйенің) жұмысы мен ресуртарын жоспарлау, машинаның түрлі
режимдері кезінде бағдарламалардың орындалуын ұйымдастыру,
пайдаланушың жеке компьютермен байланыс жасауын жеңілдету үшін
арналған компьютердің (жүйенің) бағдарламалық жасақтамасының
маңызды
бөлігі болып табылады;
■
базалық енгізу-шығару жүйесі – BIOS;
■
егер орнатылған болса, ОЖ қоршамы (типіNortonCommander,
WindowsCommander және басқалары);
■
сыртқы қосылатын драйверлер –
аппараттық құралдардың нақты
режимін қамтамасыз ететін басқарушы бағдарламалар;
■
өзінің үзілістер векторларымен үзілістер бағдарламалары (үзіліс нөмірі,
қызмет көрсетілетін құрылғы немесе режим);
■
компьютерді (жүйені) пайдаланудың еңбекке сыйымдылығын азайтуға
арналған техникалық қызмет көрсету бағдарламалар кешені.
Компьютердің
(жүйенің)
аппараттық
және
бағдарламалық
құралдарының сипаттамалары мен параметрлерін сандық және сапалық
64
бағалау, компьютердің (жүйенің) және оның жеке құрылғыларының
жұмысқа қабілеттілігін тексеру, ақаулықтар орындарын (үлгі ретінде
MSWindows
штаттық
утилиталарды,
CheckIt
диагностикалық
бағдарламаны және басқаларды атауға болады)
анықтау (диагностика
жүргізу) бағдарламасын қамтиды;
■
міндеттердің белгілі бар сыныптарын (мысалы, бухгалтерлік,
экономикалық) шешу, сондай-ақ ОЖ
функцияларын кеңейту
(деректерді басқару базасы және басқалары) үшін арналған қолданбалы
бағдарламалар. Аппараттық және бағдарламалық арасында өз
құрамында аппараттық іске асырылған бағдарламаларды (командалар,
микрокомандалар)
қамтитын
аппараттық-бағдарламалық
құрылғылардың аралық тобын бөлуге болады.
ОЖ-мен бірге қолданылатын жабдықтың қасиеттерін басқару құрылғы
диспетчері деп аталатын арнайы утилиталардың көмегімен жүзеге
асырылады.
Достарыңызбен бөлісу: