113
ПРОЕКТ
v
v
=
+
= +
+
=
0
2
ì c
2
8
2 10 20
22
2
gh
·
·
/ .
Жауабы:
v
0
= 8 м/с;
v
= 22 м/с.
1. Қалықтап тұрған тікұшақтан бірінші денені вертикаль жоғары, екін-
шісін вертикаль төмен лақтырып, үшіншісін жай ғана тастаған. Қай
дене ең үлкен үдеумен қозғалады? Суреттерін бір масштабта салып,
түсіндіріңдер.
2. Экспериментте алынған нәтиже бойынша (сурет
3.36,
а
) шардың еркін түсу үдеуін анықтаңдар.
Суретте шардың әрбір 1 с өткеннен кейінгі күйі
көрсетілген. Тор қабырғасының ұзындығы – 5 см.
3. Бір вертикаль сызықтың бойында орналасқан
арақашықтықтары 105 м болатын
А
және
В
нүктелерінен бірдей 10 м/с жылдамдықпен екі
денені лақтырған (сурет 3.35,
ә
). Бірінші денені
А
нүктесінен төмен қарай, ал одан 1 с өткеннен
кейін екінші денені
В
нүктесінен жоғары қарай
лақтырған.
А
нүктесінен есептегенде қандай
қашықтықта денелер кездеседі?
Үстелдің шетіне кішігірім ауырлау дене қойып, оны түртіп құлатыңдар.
Өлшеу нәтижелерін анықтауға тек сызғышты ғана пайдаланып, денеге
қандай бастапқы жылдамдық бергендігін табыңдар.
1. Горизонтқа бұрыш жасай лақтырылған дененің қозғалысын қарастырып,
оның қандай теңдеулермен сипатталатынын көрсетіңдер.
2. Парабола қисығының қандай математикалық теңдеумен сипатталаты-
нын анықтап алыңдар да, оны горизонталь лақтырылған дене қозғалы-
сының
y
(
x
) түріндегі тәуелділік теңдеуімен салыстырып, мұндай қозға-
лыстың траекториясы парабола қисығы болатынына көз жеткізіңдер.
Жаттығу 3.7
Cурет 3.36
Y
A
O
B
0
g
1
2
v
02
v
02
v
01
v
01
a
)
ә
)
Достарыңызбен бөлісу: