Қаруды заңсыз жасау (252-бап)
Бұл қылмыстың заты Қылмыстық кодекстің 251-бабында көрсетілген қылмыс құрамындағыдай, сонымен бірге осы қылмыс құрамының заты болып жинақтаушы бөлшектер жатады. Қылмыстың тікелей объектісі қару түрлерінің өндірілу және айналым саласындағы қоғамдық қауіпсіздігі. Объективтік жағынан көрсетілген қылмыс атыс қаруын, оның жинақтаушы бөлшектерін заңсыз жасау немесе жөндеу, сондай-ақ оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды немесе жару құрылғыларын заңсыз жасау арқылы сипатталады. Атыс қаруын және басқа да заттарды мақсатты пайдалануға толық жарамды, дайын ету-оны жасау деп танылады. Жарамсыз қаруды оның бөлшектерін түзеп толық іске қосу оны жөндеу деп танылады. Қылмыс құрамы формальдық. Ол қаруды заңсыз жасау немесе оны жөндеу әрекеттерінің біреуі істелген сәттен бастап аяқталған деп танылады. Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. Қылмыстың субъектісі-жалпы, 16-ға толған адам.
Атыс қаруын ұқыпсыз сақтау (253-бап)
Атыс қаруын ұқыпсыз сақтаудың (қоғамға қауіптілігі сол, ұқыпсыз қалған қаруды кез келген адам (оның ішінде ақыл-есі кемдер де) пайдаланып орны толмас қайғылы қасіреттер келтірілуі мүмкін. Қылмыстың тікелей объектісі-қарумен айналысу саласындағы қоғамдық қауіпсіздік. Қылмыстың заты заңды түрде пайдаланылуға берілген қолдануға жарамды атыс қаруы болып табылады. Суық қару осы қылмыстың затына жатпайды. Қылмыстың объективтік жағы-атыс қаруын оны басқа адамдардың пайдалануы үшін жағдай туғызған ұқыпсыз сақтау, егер ол ауыр зардаптарға әкеп соқса деп сипатталған. Ұқыпсыз сақтауға атыс қаруын сақтаудың арнайы нормативтік актілермен белгіленген ережелерін, сондай-ақ жалпы сақтық шараларының талаптарын сақтамаудан, оны бөгде адамның пайдалануы үшін жағдайлар жасаулар (мысалы атыс қаруы моншада, есігі ашық үйде, жас балалар немесе ақыл-есі кем адамдар көп жүретін орындарда қалдырылуы сияқты әрекеттер) жатады. Атыс қаруын ұқыпсыз сақтау ауыр зардаптарға әкеп соққан жағдайда ғана қылмыстық жауаптылық орын алады. Қылмыс материалдық құрамға жатады. Ауыр зардаптарға ұқыпсыз қалған қаруды иеленген адамның өзін-өзі атып өлтіруі немесе басқа біреуді өлтіруі, жарақаттауы, адам шығынына немесе ірі материалдық залалға әкеп соққан өрттің пайда болуы ж.т.б. әрекеттердің орын алуы жатады. Атыс қаруын сақтау шараларын бұзумен орын алған ауыр зардаптың арасын байланыстыратын себепті байланыс болуы қажет. Қылмыс субъективтік жағынан кінәлының абайсыздық нысаны арқылы істеледі. Қылмыстың субъектісі-16-ға толған, кез келген есі дұрыс адам.
Достарыңызбен бөлісу: |