С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім


Азаматқа ақпарат беруден бас тарту (154-бап)



бет52/231
Дата19.11.2022
өлшемі1,81 Mb.
#51184
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   231
Байланысты:
С. Т. Иксатова ылмысты Ы ерекше б лім

Азаматқа ақпарат беруден бас тарту (154-бап)

Қылмыстық құқықтың 154-бабы азаматтардың осы Конституциялық құқығын қылмыстық-құқықтық қорғаудың кепілі болып табылады. Қылмыстың тікелей объектісі азаматтардың өзіне қатысты ақпараттармен танысуын қамтамасыз ететін қоғамдық қатынастар. Қылмыстың заты-жиналған құжаттар, материалдар. Бұл құжаттарда, материалдарда жәбірленушінің заңды құқықтары мен бостандықтарына байланысты мәліметтер болуы қажет және бұл ақпараттар заңда белгіленген тәртіппен жиналуы және құзыретті мемлекеттік органдарда, қоғамдық бірлестіктерде болуы қажет. Қылмыстың жәбірленушісі-өзінің құқығы мен бостандығына зиян келген адам. Объективтік жағынан қылмыс азаматтың құқықтары мен бостандығын тікелей қозғайтын белгіленген тәртіппен жиналған құжаттар мен материалдарды беруден лауазымды адамның заңсыз бас тартуы не азаматқа толық емес немесе көпе-көрінеу жалған ақпарат беру, егер бұл әрекет азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделеріне зиян келтіру арқылы жүзеге асырылса. Белгіленген тәртіппен жиналған құжаттар мен материалдарды беруден бас тартуға-жәбірленушінің өтінішіне құлақ аспау, ақпарат беруді негізсіз кешеуілдету, сөз бұйдаға салу немесе бөгде адамдарға сілтеп, сылтаурату т.с.с. әрекеттер жатады. Бас тарту ауызша, жазбаша немесе жауап бермей қою арқылы жасалады. Толық емес немесе көпе-көрінеу жалған ақпарат беруге құжаттармен, материалдармен ішінара таныстыру немесе олардың мазмұнын толық емес күйде хабарлау, шындыққа сай келмейтін мәліметтерді көрсету немесе сондай мәліметтерді хабарлаулар жатады. Осы көрсетілген заңсыз іс-әрекеттерден азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделеріне зиян келтірілуі қажет. Азаматтарға зиян олардың жалақысын, зейнетақысын, жәрдемақысын дер кезінде немесе толық алмауынан, оларға пәтер немесе басқа да жеңілдіктерді беруден бас тартудан, олардың өздеріне тиісті наградаларды бермей қоюдан, ар-намысын, адамгершілігін қорғаудың қиынға түсіп, асқынып кетуі арқылы келтіріледі.


Қылмыс материалдық құрамға жатады және ол заңда көрсетілген зардап-азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделеріне зиян келтірілген сәттен бастап аяқталған деп танылады. Субъективтік жағынан қылмыс тікелей немесе жанама қасақаналықпен істеледі. Қылмыстың субъектісі-16-ға толған мемлекеттік немесе қоғамдық ұйымдарда қызмет істейтін лауазымды адам.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   231




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет