Стоматология


Күтім Жақ-бет аймағы жарақаттанған науқастардың күтімін жарақаттың түріне және орналасуына қарай жалпы және арнайы деп ажыратады. Жалпы күтім



бет131/173
Дата31.01.2023
өлшемі2,68 Mb.
#63984
түріОқулық
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   173
Байланысты:
книга-хирургическая-стоматология

Күтім
Жақ-бет аймағы жарақаттанған науқастардың күтімін жарақаттың түріне және орналасуына қарай жалпы және арнайы деп ажыратады.
Жалпы күтім. Ең әуелі науқастың жүрек-қан тамыр жүйелерінің, тыныс және физиологиялық дәрет алуына назар аударып бақылау керек. Бронхопульмоналды асқынулардың алдын алу үшін науқасқа кеудеше арналған жаттығулармен қатар, оларды белсенді түрде қимылдатқан жөн.
Жақ-бет аймағы мидың зақымдануымен бірге жарақаттанған науқастардың амалсыз гиподинамиясын мақұлдағанмен, оларда ауыр жауыр пайда болуының алдын алу үшін төсегінде күнде кеш-ке 3—4 рет тыныс алу гимнастикасын жасату керек.
Арнайы күтім. Жақ-беті жарақаттанған науқастардың жалпы жағдайына қарамастан, әсіресе сүйек сынықтарын шеңдеуішпен бекіткен соң, ең бірінші ауыз қуысының тазалығына мүқият күтім керек, өйткені бүл науқастардың ауыз қуысы өздігінен жазылуы мүмкін емес. Әдеттегі ауыз шаюдың орнына, сүйек сынықтарын шеңдеуішпен бекіткеннен соң, әсіресе, тамақтанып болғаннан кейін ауыз қуысын дезинфекциялағыш ерітіндімен қатты қысыммен ирригациялайды (43-сурет).



43-сурет. Ауыз қуысының гигиенасы және науқасты тамақтандыру.

Ауыз қуысында тістік шендеуіштерді ұзақ мерзімге қалдыру салдарынан қызыл иектің шырышты қабаты зақымданып жаралануы мүмкін, сондықтан ауытқыған шеңдеуіштерді дұрыстап, босаған лигатураны бұрап бекітіп тұру керек.




БЕТ ЖӘНЕ МҰРЫН СҮЙЕКТЕРІНІҢ СЫНЫҚТАРЫ

Бет сүйегі -бет қаңқасының бүйір бөлімін құрайтын жұп сүйек.


Оның латералды — ұрттық беті шығыңқы болады. Бет сүйегі үш өсіндісі арқылы маңдай, самай, жоғарғы жақ сүйектерімен жалғасады, осыған байланысты сүйектердің жалғасқан жерлері жіктеп аталады (бет-маңдайлық, бет-жоғарғы жақтық, бет-самайлық). Бет сүйегінің көздік беті көз ұясының латералды қабырғасын, жартылай оның түбін құрайды, ал артқа қараған са-май беті, самайасты шұңқырын құрайды.
Бет сүйегі доғасын құрауға самай сүйегінің самай өсіндісі қатысады. Бұл доға жұмсақ тіндермен өте жұқа қапталған және ең шығыңқы жері, осыған байланысты көп жарақаттанады.
Бет сүйегінің және оның доғасының сынуы тұрмыстық, спорттық, транспорттық және өндірістік жарақаттарға байланысты. Оның 3 тобын ажыратады: 1). Бет сүйегінің жылжыған, жылжымаған және жоғарғы жақ қуысының қабырғаларының жарақаттануымен болатын сынығы; 2). Бет сүйегі доғасының жылжыған және жылжымалы сынығы; 3). Бет сүйегінің және доғасының қосарлана жылжымай, жылжып, жоғарғы жақ қусының қабырғаларын жарақаттаумен сынуы (Р. Ф. Низова).
Бет сүйегінің және доғасының сынығы ашық және жабық, сызықты және жарқыншақты болуы мүмкін. Жиі жағдайда сынған сүйек төмен, ішке, және артқа, сирек жағдайда — жоғары, ішке және артқа жылжиды, Сынық фрагменті тек өс бойымен бұрылуы мүмкін.
Бет сүйегінің сынықтары кейбір жағдайларда орта немесе ауыр дәрежелі мидың жабық жарақатымен қосарланып жүреді.
Бұл аумақта нерв және қан тамырлары өрімдерінің көптігі және олардың құрылысының күрделілігіне байланысты, жарақаттанған кезде әртүрлі өзгерістер пайда болады. Осы зақымдардың барлығы „Пурчер синдромы" немесе жарақатты ринопатия және ангиопатия деп аталады. Бул синдромға жарақаі алғаннан соң 1—2 тәуліктен кейін көрудің нашарлауы көз торының тыртықтанып, сылынуы кіреді.
Клиникалық көрінісі. Бет-орбиталды комплексі жарақаттанган науқастар, аузын ашқанда ауыратынына, көзасты нерв тармақтарындағы (көзасты, жоғарғы ерін, мұрын қанаты) және жоғарғы тіс өрімінің (қызыл иек, тістер), паростезия немесе анестезиясына, бейненің қосарланып көру ретіне (диплопия), көрудің нашарлағанына шағымдайды.
Сырттан қарап тексергенде, тері, теріасты, клетчаткасычың ісінуі салдарынан беттің мұрыннан қан аққаны (жоғарғы жақ, қуысынан), энофтальмия (көздің шүңіреюі), жалған көзілдірін белгілері анықталады.
Саусақпен басып тексергенде көз үясының төменгі қырының және бет альвеолды қырының рельефтерінің бұзылғаны, „текпішек" белгісі, екі шпатель белгісін — бет сүйегінің жалпаюы (Р. Ф. Низов) анықталады. Егер гаймор қуысының қабырғалары жарақаттанса (Е. С. Малевич) жарылған құмран белгісі, осымем қатар теріасты эмфиземасы және сүйектің сықырлауы байқалады.
Бет сүйегі доғасының сынығы әдетте жылжып ішке қарай кіріп кетеді. Осының салдарынан төменгі жақтың тәждік өсімдік қысылып қалады да ауыз ашу шектеледі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   173




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет