Т. Н. Ер ме ко ва, Г. Б. Тоқтыбаева, Н.Ә. Дүсіпова 10 ар ма н- пв б ас па сы

20
6.
  Мәтінді  оқып,  алған  әсерлеріңді  тал қы лаң дар.  Тілдік  құралдары 
арқылы стилін ажы ратың дар.
Го бе лен өне рі ту ра лы не бі ле міз
То қы ма  өне рі  –  қо лө нер дің  кө не ден  ке ле  жат қан  тү рі. 
Кі лем  то қу шы  ше бер лер  қа зақ тың  ұлт тық  өне рі не  өз  үлес-
те рін қо са біл ді. То қы ма өне рі нің түр ле рі: кі лем, ала ша, ши 
то қу, го бе лен өне рі – жыл дан жыл ға да мып ке ле ді.
Су рет ті  кі лем  –  го бе лен  өне рі нің  шы ғу  та ри хы  ХV  ға -
сыр  дан бас тала ды. Ең алдымен Франция, Италия, Германия 
елдерінде  дамыды.  Кейіннен  Балтық  жағалауында,  Кавказ  
және  Ресей  елдерінде  кең  өріс  алды.  Гобелен  тоқуға  кендір 
жіп,  су  өсімдіктері  және  жүннен  иірілген  жіп  пай да ла ны-
лады. Балтық жағалауы суретшілері гобелен тоқуда көбі несе 
табиғат  көрінісін  белгілесе,  Кавказ  гобелен  то қы машы лары 
тарихи оқиғалар мен  эпос тарды бейнеледі. Ресей суретші лері 
тақыр кілем үлгісімен суреттер салып тоқыды.
Го бе лен өне рі нің қа зақ қо лө не рі не қа дам ба суы 1970 жыл-
дар дан  бас тал ды.  Осы  жыл да ры  біз дің  ел де  та қы рып тық, 
те рең  фи ло со фия лық  маз мұн ды  көр кем  ту ын ды лар дың  ал -
ғаш қы бас та ма сы қа лып тас ты. Ұлт тық дәс түр лі то қы ма өне рі 
аз  уа қыт  ішін де  жа ңа  си пат қа  ие  бо лып,  го бе лен  өне рі мен 
то ғыс ты.
Құ рас бек  Ты ны бе ков  (1947–1980)  шы ғар ма шы лы ғы ның 
да муы  ті ке лей  го бе лен  то қу  өне рі мен  бай ла ныс ты.  Оның 
шы ғар ма шы лық  із де ніс те гі  бас ты  же тіс ті гі  –  клас си ка лық 
го бе лен  то қу  дәс тү рін  ұлт тық  өнер  дәс тү рі мен  са бақ тас-
ты руы.  Ең  ал ғаш  орын да ған  го бе лен де рі:  «Шол пан»,  «От ба-
сы», «Көк тем», «Тау мен да ла» – ком по зи ция лық құ ры лы мы 
күр де лі,  бояу  үн дес ті гі  ба сым  ту ын ды лар  еді.  Қ.Ты ны бе ков 
го бе лен дер,  те ке мет тер  жа сау  ба ры сын да  әр түр лі  тех ни ка да 
жұ мыс іс те ді.
(«Қа зақ ұлт тық эн цик ло пе дия сы нан»)
7.
  «Ұлт тық  қо лө нер ді  бү гін гі  кү ні  өз  кә де міз ге  жа ра тып,  қол да на 
ала мыз ба?» де ген сұ рақ қа өз ойларыңды білдіріп, келісу/келіс пеу 
эссесін жа зың дар. Сөз са ны – 80–100.

жүктеу/скачать 7,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: