Тақырыбы: Менеджменттің негізгі функциялары
жүктеу/скачать 23,25 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 6. Жеделдік
| 4. Үздіксіздік - бек ұжымы өзі қабылдаған шешім бойынша міндеттерін динамикалы түрде үздіксіз орындауы шарт.
5. Ырғақтылық – белгілі бір уақыт аралығында орындалатын жұмыс көлемі, сол қарқыннан төмендемей, қайталанып отыруы тиіс. 6. Жеделдік – басқару жүйесін жетілдіру барысында талданған мәселелер бойынша дер кезінде шешім қабылдау. 7. Икемділік – басқару жүйесі кез-келген өзгерістерді қабылдап, жұмысты үзіліссіз жалғастыруға бейім болуы қажет. Осы аталған қағидалар бір-бірімен тығыз байланыста бірін-бірі толықтыра отырыпәрекет етуі тиіс. ЫНТАЛАНДЫРУ Ұйым мақсатына жетуде мотивацияның маңызы зор. Мотивация - ұйымның мақсатына немесе жеке мақсаттарға жетуге бағытталған іс-әрекетке өзін және басқаларды ынталандыру процесі. Ұйым тапсырмаларын орындау үшін пайдаланатын көне әдістер – жазалау мен мадақтау. Бұл әдістің табиғи негізі қызметкерлердің төмен экономикалық және әлеуметтік жағдайлары болып табылады. ХХ ғасырдың басында бұл жағдайлар күрт өзгере қоймаған. Бірақ Тейлор мен оның ізбасарлары қызметкерлердің кедей жағдайының тиімсіз екенін түсінген. Күндік норма белгіленіп, оны артық орындағандар салған үлестеріне байланысты бағаланған. Қызметкерлердің жағдайы жақсарған сайын басшылар экономикалық мадақтаудың әсері өзгеретіне көздері жеткен. Ең алғаш рет жұмыс операциялардың нақтылығы мен жақсы жалақы барлық жағдайда еңбек өнімділігіне әсер етпейтінін Маслоу байқаған. Адамның мінез-құлықтарының ынтасы болып экономикалық жағдай емес, ал олардың қажеттіліктері табылады. Олар ақшамен тек жартылай, яғни толық қанағаттанбайды. 20 жылдардың соңында жүргізілген зерттеулер еңбек өнімділігіне әсер етуші факторлар болып әлеуметтік өзара әрекет ету, топтық мінез-құлық және т.б табылады. Қажеттілік – адамның ішінде пайда болатын және қанағаттануды талап ететін мұқтаждық. Олар алғашқы және екінші болып бөлінеді. Алғашқы қажеттіліктерге физиологиялық қажеттіліктер жатады - демалу, ұйқы, тамақ ішу. 1950 жылдың екінші жартысында Ф. Герцберг қажеттілікке негізделген мотивация теориясын ұсынды. Ол факторлардың екі тобын қарастырады. Біріншісі –гигиеналық (фирманың саясаты, жұмысты бақылау дәрежесі, жалақы, жеке адам аралық қатынастар, денсаулыққа әсер етуші факторлар). Екіншісі – мотивациялық (жетістік, қызметте жоғарылау, жұмыс нәтижелерін мойындау, жауапкершіліктің жоғары дәрежесі және шығармашылық іскерлік өсу мүмкіндігі). Герцберг бойынша гигиеналық факторлар жеткілікті болса, адам жұмысына қанағаттанады. Ал мотивациялық факторлардың болуы тиімді жұмысқа итермелейді. Өзінің жасаған екі факторлы тұжырымдамасының негізінде Герцберг жұмысшыларда қанағаттанбаушылық сезімі пайда болғанда, менеджер ең алдымен қанағаттанбаушылық тудыратын факторларға көңіл аудару керек және оны жою үшін барлығын жасау керек деп қорытынды жасады. Жұмысшылардың қанағаттанбаушылығы мүлдем жойылды деген жағдайда ғана жұмысшыларды денсаулық факторларының көмегімен мотивациялауға тырысу керек – тәжірибе тұрғысынан пайдасыз іс. Сондықтан осыдан соң менеджер жігерлендіретін факторлардың қолданыс табуына назар аудару керек және жұмысшылардың қанағаттанушылық жағдайына жету механизмі арқылы жоғары еңбек нәтижелеріне қол жеткізуге тырысу керек. БақылауЕгер біздің жоспарымыз іске асып, жоспарға сәйкес жүріп отырса, онда басқарудың төртінші қызметін — бақылауды алып тастауға болар еді. Бірақ біздің жоспарларымыз жетілмеген, жұмысын ойдағыдай орындамайды. Бізге Мерфидің мынадай заңдары белгілі: 1. Жаман болатын нәрсе болады, 2. Егер ештеңе де жаман болмаса, бәрібір жаман болады. Басқарушылар бақылауды ұйым құрылғаннан кейін және мақсаттарын анықтап алғаннан кейін бастайды. Бақылау өте маңызды, онсыз қандай да болмасын топтардың қызметін біріктіру мүмкін емес. Ұйым қызметінде табысты болу және қолдау өте маңызды болып табылады. Нақты жеткен нәтижелерді жоспарлағанмен салыстыра отырып, яғни "қойылған мақсаттарға қанша-лықты жеттік?" деген сұраққа басқарушы жауап бере отырып ұйымның қай жерде табысқа жеткенін, ал қай жерде сәтсіз дікке ұшырағанын анықтауға мүмкіндік алады. Басқаша айт-қанда, басқарудың маңызды аспектілерінің бірі — ұйым қызметтерінің қандай бағыттары оның жалпы мақсатына жетуге себеп болғандығын анықтаудан тұрады. Маңызды ерекшеліктерінің бірі бойынша, бақылау жан-жақты қарастырылатын болуы және әр басқарушы, оған арнайы ешкім тапсырмаса да, бақылауды өзінің міндеттерінің ажырамас бір бөлігі ретінде жауапкершілікпен жүзеге асыру керек. жүктеу/скачать 23,25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|