Тәшімбай салтанат қуатбекқызы «Мухаббат-наме» ескерткішінің (ХІV ғ.) лексикасы


Қорғауға ұсынылатын негізгі тұжырымдар



бет8/126
Дата23.02.2022
өлшемі0,97 Mb.
#26246
түріДиссертация
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   126
Қорғауға ұсынылатын негізгі тұжырымдар:

  • ескерткіш тілі мен қазақ тіліне ортақ сөздердің фонетикалық құрамындағы дыбыстық өзгерістердің барлығы белгілі бір тілдік заңдылықтарға бағынады;

  • қазіргі түркі тілдерінің барлығында ескерткіш тілінде қолданылған грамматикалық формалардың бастапқы тұлғалары мен мағыналары сақталған;

  • ескерткіш тіліндегі кейбір лексемалар қазіргі қазақ тілі тұрғысынан көнерген, кейбірі сөз құрамындағы белгілі бір дыбыстары немесе түбірлер мен жұрнақтардың көнеруі арқылы архаизмге айналған, олардың әрқайсысының өздеріне тән ішкі және сыртқы себептері бар;

  • «Мухаббат-наме» ескерткіші тіліндегі қыпшақ элементтерінің айқын басымдылығы Мн ескерткіші лексикасы мен қазіргі қазақ тілі лексикасының сабақтастығына негіз болады;

  • сөздің тура мағыналарынан ауыспалы мағыналардың пайда болу тәсілдері ескерткіш тілі мен қазақ тіліне ортақ;

  • сөздердің мағынасының кеңеюі мен тарылуы тілдің тарихи дамуы мен қоғамдық-әлеуметтік қызметімен тығыз байланысты;

  • ескерткіш тіліндегі лексикалық жүйенің синонимдік, антонимдік, омонимдік қатарлары олардың түркі, араб-парсы сыңарларының қолданысы қазақ тіліне ұласқан.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет