Тілтаным языкознание


мәтіндерді автоматты аударма жасау үшін, сөздердің емлесі программа үшін



Pdf көрінісі
бет6/51
Дата04.12.2022
өлшемі1,33 Mb.
#54680
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   51
Байланысты:
ТІЛТАНЫМ-2017-3

мәтіндерді автоматты аударма жасау үшін, сөздердің емлесі программа үшін 
аса қажет.
Түптеп келгенде, әліпби ауыстыруда, ең алдымен, осындай сөздердің емлесін 
жөндеп алуымыз қажет. Бұл әсіресе, кирилл қаріпті көптеген әдебиеттерді 
(мәтіндерді) автоматты жолмен латынға аудару үшін басты шешіп алатын мәселе. 
Әрі келешек жазу емлесін ұлттық дыбыстау жүйесіне бейімдеу өзекті мәселе.
ӘДЕБИЕТ
1. Мемлекет басшысының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласы 
// Қазақстан Республикасы Президентінің ресми сайты. 7 б.
2. Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. – Алматы: Ана тілі, 1992. – 26 б.
3. Жұбанов Қ. Қазақ тілі бойынша зерттеулер. – Алматы: Ғылым, 1966. – 45 б.
4. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі. – Алматы: Ғылым, 1975. – 302 б.
5. Мырзабеков С. Қазақ тілі фонетикасы. – Алматы: Қазақ университеті, 2004. 
– 247 б.
6. Джунисбеков А. Сингармонизм в казахском языке. – Алма-Ата: Наука,1985. 
–97 с.
Материал редакцияға 15.07.2017 жылы түсті.
А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының «Тілтаным» журналы. 2017. №3



МРНТИ 16.01.09
Д. ПАШАН
1
1
А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институты 
филология ғылымдарының кандидаты
ЖАЗБА ЕСКЕРТКІШТЕР МАТЕРИАЛДАРЫН
ЛАТЫН ГРАФИКАСЫНА КӨШІРУДІҢ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ 
(Ж.БАЛАСАҒҰННЫҢ «ҚҰТТЫ БІЛІК» ЖАЗБА МАТЕРИАЛДАРЫ 
НЕГІЗІНДЕ)
Аннотация: Латын графикасына ауысу заман талабы, тілдің қажеттілігі. 
Латынға ауысу барысында құнды дүниелер мен жазбалар, сондай-ақ әдебиетпен, 
ғылымның жетістіктерінен айырылып қаламыз деп қорқудың қажеті жоқ. Осы 
негізде Ж.Баласағұнның «Құтты білік» еңбегін латын графикасына салдық. Латын 
графикасында да түсінікті, ұғынықты болатынын көрсетуге тырыстық. Кирил-
ден латынға ауысу барысында қазақ тілінің емле, орфоэпиялық, орфография-
лық ережелеріндұрыстап бекітіп алуымыз керек. Оны жүйелі түрде жүзеге 
асырсақ, графикамыз кемшіліксіз болары сөзсіз. Ал қазақ жазуы кемшіліксіз құ-
рылса, қазақтың төл әдебиеті мен көркем әдебиетін, жазба ескерткіштерін латын 
графикасына ауыстыруда қиындық туындамауы тиіс. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   51




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет