Г.Ломидзе. Ленинизм и судьба национальных литератур. М., 1972, 98-бет

84
Дандай ЫСКЩ¥ЛЫ
«Байтурсынулы улт бостандыгы кимылыныц 
KeceMi 
болганда казак байларыньщ муд- 
десш кездед
1
, казакты орыс патшалыгыныц колынан шыгарып алып, кедейлерд
1
ез бетте- 
р1мен 
e 3 ric i 
келдь Казак байлары казак кедейлерш орыс саудагерлершен кызганды, казак 
кедейлерш 03i оцашалап соргысы келдЬ> (сонда).
Пленумде F.Тогжанов шыгып сейлеп, езше тагылган юнэларды «мойындаган». Мундай 
кемшшктердщ болу себебш езшщ 
6
ip кезде Смагул Сэдуакасовтыц жМнде болуынан деп 
керсеткен («Социалиста Казакстан», 1932,24 кацтар).
Сол кездеп баспасез бетшде осы «улпмен» жазылган сын макалалары жш кездеседь 
Х.Жусшбековтщ макаласынан «Fаббас жолдастыц каталары оцшыл оппортуниста болса, 
Сэкен жолдастыц катасы «солшыл» сарындас
» 85
деген жолдарды окимыз. КазАПП-тыц 
уйымдастыру бюросыныц жазушы коммунист белсендшер1мен 
6ipiKKeH 
фракцияныц кау- 
лысында «Сэкен жкш ш дш н, катесш ашык мойындап, мойнына алсын» деп талап етицц86. 
Бул сиякты «сындар» ол кезде аз болган жок.
КазАПП сынныц ек т е м д т соншальщ - сынаган жазушыларынан ж1берген кателктерш 
мойындауды талап 
e ir i. 
Сол кездеп баспасез б етвде б1рсыпыра жазушылардыц ез кателерш 
«мойындагандыктары» жайлы жазган макалалары жарык кердк Солардыц 
6ipi 
«ултшыл», 
«алашордашьш» деген кшэлар тагылып, кеп кугын керген М.Эуезов те болатын. Оныц хаты 
1932 жылы 10 шщдеде «Социалды Казакстан» жэне «Казахстанская правда» газеттершде 
жарияланды. Ол КазАПП басшыларыныц сынын «мойындап» «Сол сынаган жайлардыц 
барлыгын еске алып келш, мен барлык кецес журтшылыгыныц алдында, менщ еткен 
жолымды сынап шыккан КазАПП дауысына ез1мнщ де кшэларымды, ез1м айтпаган жаца 
сыным мен 
niKip 
жолындагы жаулык куралымды анык тастаган дауысымды коспакпын» 
деп жазуга мэжбур болды. 0 з шыгармаларына сын кез1мен караймын деп, «Ецлк-Кебек», 
«Каракез» сиякты классикалык шыгармаларын тукке алгысыз етш тастайды: «Менщ еткендеп 
жазушыльщ кызметсмнщ айкын белплер! «Ецлк-Кебек», «Каракез» сияктылар 
efli. 
Булар 
бугшп тецкергс дэу
1
ршен алыстагы казак салтын керсепмен катар, ездершщ екшелш алынган 
такырыптары бойынша тец керк тематикасынан эдеш аулакка жайылып кеткендш жэне 
ултшыл жазушьшардыц тобына кеткещйкп бивдретш нэрселер». КазАПП сыншылары сьшныц 
нэтижелптн осылайша туспвд.
Суреткер кай дэу1рд1 керсетсе, сол дэу1рд1 насихаттап отьф деп тусшшдо. Отызыншы 
жылдардагы озьщ туындылардыц 
6ipi 
С.Мукановтыц «Сулушаш», С.Сейфуллиннщ «Кек- 
шетау», ЕЖансупровтщ «Дала»поэмаларьшьщ кеп сьшалуын осы тургыдан тусшуге болады. 
Буларда казактыц еткен 

жүктеу/скачать 31,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: