Эдеби сын тарихы
109
Осы жылдардьщ сын макалаларында публицистикалык сарын басым жатты. Бул эдеби
сынньщ когам ем
1
р
1
мен негурлым жакындаса, араласа тусу, мэщц, мацызды мэселелерд
1
катеру кажетгшгшен туды. Сын макалаларында тек эдеби мэселелер гана сез болып койган
жок, онымен
6
ipre когамныц турл1 жактары да кещнен козгалды. Сыни макалаларда когам-
дык
eMipfleri
саяси кырагылык алдьщгы планга койылды. Кейб1реулершде экономикальщ,
шаруашыльщ, т.б. мэселелер де KepiHic тапты.
Бесжылдыктар кезшде казак кецес эдебиет1мен
6 ip r e
оныц сыны да бшк белестерге
шьвданын, эдебиет пен катар калыптасып, езш щ эдш казылык, жауынгерлк, жанашырлык,
ец сонында эдебиеттщ даму багытын аныктап отыратын кешбасшылык релше ие болганын
айтумен
6 ip r e
ол бастан
KeniipreH
киыншылыктарды да соган байланысты туган кемшшк-
терд! де ашык айтуымыз керек. Эдеби сынныц дамуына
eflayip
Kepi
эсерш типзген жагдай-
лардьщ
6 ip i
согыска деш нп онжылдыктыц
eKiHmi
жарымында орын алды. Бул кезде же
ке адамньщ басына табынушылык кушейе
T y c in ,
осыган байланысты когамда кептеген
кайшылыктар туды. Осы жагдайлар эдеби сында да
KepiH ic
тапты. Когамдык зандылыктьщ
дерею бузылуына сэйкес казак саяси, эдеби ем
1
рден шетгетшген алашордашыларды бьшай
койганньщ озшде кецес эдебиет! улкен зиян шекть С.Сейфуллин, Б.Майлин, 1.Жансупров
сиякты аса
KepHeicri
калам кайраткерлер1 халык жауы атанды. F .Тогжанов секивд эдебиетсш-
сыншылардыц б1рсыпырасы кугын керш, эдебиет icTepiHeH шеттетитд1. 1937 жылдыц басы-
нан бастап баспасез беэтнде эдебиеттеп «халык жауларын» эшкерелеуге арналып жазылган
«каралагыш» макалалар кершд
1
. Буларда асыра сштеушшк, тырнак астынан юр 1здеушшк,
жаман ниеттш к байкалды. Жеке адамга табынушылык кездер1 эдебиет1м1зге моральдык,
идеялык шыгармашылык жагынан едэу!р нуксан келпрдь
Жеке адамга табынушылык туралы орыс эдебиетшщ тарихында былай деп жазылган:
«Жеке адамга табынушыльщтыц салдарынан эдебиетке бой тузеуш ш к (парадность),
эшекейшшк ендь Курдел1 когамдык мэселелер оцай ш еш ш п, кемшшктер айтылмады.
Коммуниста партияныц, совет халкыныц жетют1ктерш И.В.Сталиннщ аркасында гана
деп тусшд1рген шыгармалар кебейдь Мысалы, кептеген акындар Сталинге арнау елецдер
жазып,
6ip-6ipiHeH
озу ушш шешендпс сездерд! тогытты»177.
Осындай жагдайлар казак эдебиетшде де орын алды. Акын-жазушылар шыгармаларын
жеткен жет)спктер1М13д1 б1рынгай мактауга курды. Кргамдагы кемшшктер назардан тыс калды,
Timi оны жазуга руксат етшмедь Сол кездеп когамдык гылымдарда устем дк курып турган
социалистк когамда карама-кайшылыкгар болуга ти к емес, социалистк курылыс еркендеген
сайын тап
Достарыңызбен бөлісу: 
