Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет245/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   241   242   243   244   245   246   247   248   ...   780
icTepi 
кец 
ep ic
алды. Ол 
eKi 
багытта эдеби улгшерд1 жинап, бастырып 
шыгару жэне зерттеу тургысында ЖYpгiзiлдi. Тецкеркке дейш п эдебиет жайлы жазылган 
кептеген макалалармен 
6 ip r e
мектептерге, жогары оку орындарына арналган окулыктар, 
зерттеу ютаптары шьщты. Буларда жекелеген кайраткерлердщ шыгармашыльщтарыныц 
сыр-сыйпаты хакында 
niKip 
алысулармен катар эдебиеттщ тарихын кай кезден бастау, жу- 
йелеу секйщ принципа мэселелер де кетерицц. Сейтш, казак фольклористикасыньщ, казак 
эдебиеп тарихыныц Heri3i калана бастады.
Отызыншы жылдардагы эдеби процесте оньщ сыныныц аса белсещц кызмет аткаргандыгы 
кершедк Алгашкы маман сыншылардан бастап, кернекп каламгерлерге дейш эдебиеттщ 
сынына белсене араласты. Жалпы алганда, осы кездеп сын эдебиеттщ дурыс жолда дамуы ушш 
куресе бивд; оныц есш-еркендеушде кажетп тэж1рибелерд1 корытып, теориялык алгы шарт- 
тар жасап, жолбасшылык кызмет аткарды. Сонымен 6ipre эдебиеттщ керкеюше кемектеспек 
Tyrini 
эрьберщен соц кедерп болган кездер1 де болды. Бул келещпз кершш онжылдыктьщ бас 
Ke3i мен отыз жeтiншi жылы орын алды. Калай десек те сол кездеп саяси-элеуметпк жагдай 
эдеби сынга да айтарлыктай эсер етш, езш д к i3iH калдырады.
Отызыншы жылдардагы казак эдеби сыны тутас 6ip дэу1р болганымен де ш тей тагы да 
б1рнеше кезецдер1 бар. Олар:
1. 1932 жылга дейшп сын, ягни ВКП(б) Орталык Комитетшщ «Керкем эдебиет уйым- 
дарын кайта 
куру 
туралы» каулысы шыкканга дейш п кезец. Бул кезде КазАПП сыны устем- 
д к курды. Эдеби ем1рде турпайы элеуметтк сындар epic алды.
9. СЫНДАГЫ САЯСИ СОРАКЫЛЬЩТАР
Эдебиет пен мэдениетке партиялык басшыльщ жасау дегещц сылтауратып, KyHi кешеге 
дейш керкемдк дамуга солакайлыктыц, ектем саясатгыц тежеу больш келгендпт, тйтп зиянын 
да типзгеш белгш . Казакстан КП(б) Орталык Комитетшщ жэне Казакстан Компартиясы 
Орталык Комитетшщ эдебиет пен енер мэселелер! бойынша кецес когамыныц зертгелш отыр­
ган кезецде кабылдаган кужаттарында халыктыц мэдени мурасына, революцияга дейш п 
кезец cefcuuii кецестк дэу1рдщ де б]ркатар акындары мен жазушыларыныц шыгармашылык- 
тарына бага беруде ерескел кател1ктер мен бурмалауларга жол бершдк
Бул 
icTe 
Сталиннщ «Большевизм тарихыныц кейб1р мэселелер! туралы» хаты катерл1 рол 
аткарды. Осы хат бойьшша дайьшдалган 1932 жылы ВКП(б) казак елкелк комитетшщ мэдениет 
жэне насихат 6eniMi мен Казакстанныц марксизм-ленинизм институтьшьщ «Сталин жолдастьщ


Эдеби сын тарихы
159
хатына байланысты Казакстанда теория майданындагы курес мшдеттер1 туралы» нускау ку- 
жаты туспвдрме хат туршде жарияланды. Онда Казакстандык авторлар жарияланымдары- 
ньщ елеуш б е л т «марксиста емес деп айтылды» («Социалистк Казакстан», 9.XII.1989).
Казакстанда 
«Kinii 
Октябрь» жасаймын деп, халыкты адам айткысыз ашаршылыкка, кай- 
гы-кас1ретке душар еткен Голощекиннщ кезшде кабылданган бул каулы улттык 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   241   242   243   244   245   246   247   248   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет