Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
niKip болмады деуге де боларлык. Тек eciT epre
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Bipimiiici - тшдщ ep ici - ягни, колдану аясы жайлы. Екшпп мэселе - тщцщ ep eci
- (C .0 c in o B , сонда); Мемлекетпк тш «тек кана каржыны, сол аркьшы акшага байланысты ic-кагаздарды
| niKip
болмады деуге де боларлык. Тек eciT epre кулак, тусшуге ту й ск жаты ж еткпей жаткандыгы да - ащы шындык. Тагы да осы кезде айтылган мына 6 ip пшрлерге кулак т к е л к : «Мен орыс тш н- де бершетш телекершмдер аркьшы казак халкына рухани диверсия ж у рп зш п жатыр деп есептеймш» (К-Кайсенов, «Казак эдебиеп», 12.03.1999); «Tin туралы сез еткенде, ею нэрсеш есте устау керек. Bipimiiici - тшдщ ep ici - ягни, колдану аясы жайлы. Екшпп мэселе - тщцщ ep eci туралы. Бул мамандардыц бш к-бш мш е ткелей катысты» (Р.Сыздыкова, сонда); «Турл1 елдердщ еск1рген эндер1 мен спектакльдерш сахнага шыгарып, акша табатындар жастардыц санасын улап, Tepic жолга багыттайтындар кебеюде. Муныц б!з ушш орыс отарлауынан да зиянды кубылыс екенш тусшу кажет» (К-Ыскаков, сонда); «Дуалы ауыз деп, добырайтып журген ужен KicmepiMi3 бас бакканнан басканы бшмейдЬ) (Э.Сыгай, сонда); «Б1здер кептеген кюшердщ бойында елш калган намысты TipunyiMi3 керек. Булармен катар Конституциядагы 7-m i баптыц орыс т ш мемлекетпк тшмен катар ресми тш болып саналады деген тармагын алып тастауды Парламентке усыну кажет» (Ш.Муртаза, сонда); «Менщ тусшу1мше, тшге мемлекеттк мэртебе беру жолындагы курес ец алдымен, геноцид зардаптарын жою, тш дк ортаны калыптастыру ymiH курестен басталуга тш еп» (C .0 c in o B , сонда); Мемлекетпк тш «тек кана каржыны, сол аркьшы акшага байланысты ic-кагаздарды мемлекеттк тшде ж у р п зу Эдеби сын тарихы 413 аркылы гана icKe асады. Онсыз мемлекеттк тшге кешем деу - бос сез... Кешеде, базарда акша кай тшде сейлесе, адамдар сол тшде сейлеуге муддел! (А.Мекебаев, сонда). ¥лты эзербайжан Асыпы Османньщ «Казак тшшщ Казакстаннан баска отаны жок» деген такырыппен жарияланган макаласы баска улт екш нщ казак халкына, оньщ тш не деген шын жанашырлыгын ацгартатын ыстьщ сез!мдерге толы. «Тш - улт келбетшщ керсеткшн дегещц жи 1 айтамыз. Онда, тшдщ ахуалы да - сол халкымыздыц рухани децгеюнщ керсеткшн. Мэ селеге осы тургыдан келеек, тшм1здщ жутац тартуыньщ басты себебш жалпы улттык ру- хымыздьщ ахуалымен байланыстыра караган дурыс» («Казак эдебиеп», 18.08.2000) - дейд1 галым. Ал Казакстанда казак тш н щ езше лайьщты орнын ала алмай келе жаткандыгыньщ басты ce6emepi «Менщше, муныц 63pi талап койьшмаудан, казак т ш н менешбеуден, еле- меуден деп бшем. Тусше бшген адамга тш уйрену - ултты сыйлау, халыкты курметтеу гой. Оны укпайды екен, ещц насихатты койып, тура талап кою керек» (сонда). Кецестк кезевде казак гылымында непзшен орысша терминдер колданылып келсе, ещц соларды казак тш н щ зацдылыктарына орай казакшалау мш деп кун тэрпбш е шыкты. Казак тш н щ М емлекеттк мэртебеге сай кызмет аткаруындагы гылым т ш болуы аса мацызды рел аткаратындыктан да бул салада да кептеген теориялык, тэж1рибелк мэселелерд1 шыгарма- шылыкпен шешу м в д е п алда турды. Мше, осы 6ip мэселе бойынша галым Р.Сыздыкова «Ана тшдщ касиетш бшешк?» («Казак эдебиеп», 05.03.1996) - деген такырыппен келем;ц проблемалык макала жариялады. Мунда казак тш н д е гылыми терминдер жасау, казак т ш нщ кад1р-касиет1 жайлы кунды пш рлер айтылды. Академик Зэки Ахметов те казак эдебиеттану гылымыныц терминдерш жетивдруцщ зэру- л т жайлы «Тш - тиеказ, ой - тупаз» («Казак эдебиеп», 29.10.1996) такырыбында гылыми- проблемалык макаласын усынды. Талым термин мэселе cine келгенде, барынша абай бо луга, гьшыми непзге суйенуге шакырды. «Казак эдебиетЬ) газетшщ 1999 жылгы 12-наурыздагы санында «Ана тшдщ алдында ха- юмщ де 6ip бала!» деген такырыппен Казакстан каламгерлершщ, галымдарыныц жэне енер кайраткерлершщ ундеу1 басылды. Ундеуде казак тш н щ болашагына мазасызданган ултжан ды зиялы азаматтар «Ана тшм1здщ Мемлекеттк тш репнде толыкканды жузеге асуы ушш П арлам ентпз Ата зацымыздагы 7-бабын кайта карауын сураймыз» - деген. Бул жердеп эцпме Конституцияньщ 7-бабьшдагы орыс т ш мемлекеттк тшмен катар рес ми тш болып саналады деген тармак жайында болып отыр. Тш тагдыры - улт тагдыры, урпак тагдыры. Токсаныншы жылдардын басында тэуелаз д т н алган казак кауымы да улттык мемлекетш курып, когамдык дамудыц сан алуан элеу меттк, экономикалык мэселелер1мен катар ана тшм1здщ де бодандык замандарда кордала- нып, эбден шиырланып калган езекп проблемаларын да шешуге батыл Kipicin Kerri. Бул icTe 3cipece, казак каламгерлерЬ эдебиетнп, тш ш галымдар белсендшк танытты. Ец бастысы - осы кездерде казак тш н е катысты жарияланган пшрлерде улт тш н щ казак когамыныц же- MicTi жолда дамуындагы аса мацызды релше журтшылык кезш жетюзе бшдЬ Tin - ултгык дамудьщ рухани Kepcencinii болгандыктан да осы кездерде казак халкыныц улттык сана- сез1мшщ есе тусушде айтарлыктай шгершеулер болганын алдымен, атап еткен жен. Десек те когам дамуымен 6ipre рухани салада туындап отырган проблемалардыц турл1 себептерге байланысты замана талабына сай уактылы шеипмш тауып отырмагандыгы салдарынан ка зак тш н щ де кептеген мэселелерщщ шенпм табуы жаца гасырга карай уласты. жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|