Ерте орта ғасырлардағы мемлекеттер (VI-IX ғ). I тарау. МазмұНЫ



бет7/12
Дата16.10.2022
өлшемі5,75 Mb.
#43504
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Байланысты:
erte-orta-ғasyrlardaғy-memleketter-vi-ix-ғ

Этникалық құрамы

Араб тарихшысы әл Марвази қарлұқтардың құрамында тоғыз тайпа болған деп жазған: үш жікіл, үш бескіл, бұлақ , көкеркін, тухси. Бұдан басқа лазана мен фаракия рулары аталады.

ҚАРЛҰҚ ҚАҒАНАТЫ (756-940 ЖЫЛДАР)
ҚАРЛҰҚ ҚАҒАНАТЫ (756-940 ЖЫЛДАР)
  • 7 ғасыр басындағы қарлұқтар құрамындағы тайпа саны:
  • Қай тайпа 756 жылы Түркеш қағандығын құлатып, билікті өз қолына алды:
  • Зират басына қойылатын тас мүсіндер:
  • Саманилердің діни ықпалы тараған аймақ:
  • Түрік жазуларының ішіндегі ең атақтылары:
  • Қарлұқ тайпаларының негізгі топтасқан жері:
  • Қарлұқ қағанатының өмір сүрген мерзімі:
  • Қарлұқтарды “ежелгі түріктер” деп жазған:
  • Қарлұқтардың арабтарға қарсы күресі созылды:
  • Қарлұқтардың Жетісуға жылжу себебі:
  • Қарлұқтардың мемлекет құрып, күшейе бастағанын көрсететін дерек:
  • Қарлұқтардың қосалқы шаруашылығы:
  • Қарлұқтардың қыстауларда тұрақтаған уақыты:
  • Қарлұқтардың Ұйғыр қағанатына қарсы күресі созылды:
  • Қарлұқтарға “ғазауат соғысын” жариялап, шабуылдады:
  • Қашғардың түрік билеушілері басып алған қала:
  • Қыстаудағы баспаналары салынды:
  • “Қарлұқтар тұрған аймақ ең бай жерлер”- деп жазылған қолжазба:

ОҒЫЗ МЕМЛЕКЕТІ (ІХ ҒАСЫРДЫҢ СОҢЫ – ХІ ҒАСЫРДЫҢ БАСЫ)
ОҒЫЗ МЕМЛЕКЕТІ (ІХ ҒАСЫРДЫҢ СОҢЫ – ХІ ҒАСЫРДЫҢ БАСЫ)

 
Саяси тарихы

ІХ ғасырдың аяғы – Х ғасырдың басында Оғыз мемлекеті құрылды.

Оғыздар қарлұқ, қимақ тайпаларымен бірігіп, Еділ мен Жайық аралығындағы печенегтерді жеңеді. 965 жылы оғыз жабғуы Киев князі Святославпен Хазарларға қарсы әскери одақ құрды. Нәтижесінде Хазар қағанаты талқандалады. Орыс жылнамаларында 985 жылы князь Владимирдің оғыздармен одақтасып, бұлғарларға жорық жасағаны туралы айтылады.

Х ғасырдың соңы мен ХІ ғасырдың басында Әли жабғудың кезінде мемлекет жағдайы күрт нашарлады. Үздіксіз соғыс пен шектен тыс алынатын алым-салық оғыздардың наразылықтарын туғызды. Жент қаласын салжұқтар басып алады. Алайда қала тұрғындары салжұқтарды Женттен қуып шығады.

Әли жабғудың мұрагері Шахмәлік тұсында Оғыз мемлекеті күшейді. Ол 1041 жылы Хорезмді жаулап алады. 1043 жылы салжұқтардың қолынан қаза тапты. Қыпшақтар оғыздарды Сырдария, Арал бойынан біржола ығыстырады. 11 ғасырдың басында Оғыз мемлекеті құлады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет