Эссе Менің қаржыландыру модельім



Дата17.06.2023
өлшемі19,59 Kb.
#101915

Эссе
Менің қаржыландыру модельім
Қаржылық модель – қаржылық және қаржылық емес аналитикалық көрсеткіштерді қоса алғанда, шаруашылық жүргізуші субъектінің немесе оның элементтерінің (жалпы компанияның немесе оның бөлімшелерінің) жағдайының схемалық көрінісі. Модель бизнестің болашақ жағдайын, оның өзгерістерін болжауға және берілген уақыт аралығының ішінде ағымдағысын бағалауға мүмкіндік береді. Ол қаржылық көрсеткіштерге негізделеді, бірақ табиғи көрсеткіштерді де қамтуы мүмкін – өндіріс немесе өткізу көлемі, жартылай фабрикаттарды тұтыну нормасы және т.б.
Менің білуімше, қаржылық бизнес-модельді әзірлеу бизнес-жоспарда қарастырылған компанияны іске қосу кезеңіндегі басым процестердің бірі болып табылады. Онсыз сіз жұмыстың бірінші жылында банкротқа ұшырау қаупін тудырасыз, дейді «Қаржылық модельдеуге арналған толық нұсқаулық» кітабының авторлары Александр Билый мен Никита Борисов. Олар модельді әзірлеудегі қателердің екі негізгі себебін анықтайды, яғни, кәсіпкер компанияның қалай жұмыс істейтінін және оны қалай дамыту керектігін түсінбейді; кәсіпкер бизнестің табыстылығы мен құнын, сондай-ақ оның нарықтағы ықтимал үлесін бағалай алмайды. Қаржылық модель ол бізге бизнес иесі ретінде компанияның дамуын бақылауға, ал несие берушілерге несие беру туралы шешім қабылдауға көмектеседі.Қаржылық модельді несие берушілер де, инвесторлар да зерттей алады екен. Соңғысы үшін тек идея ғана маңызды емес, сонымен қатар өсу болжамдарымен нақты нәтижелер де маңызды болып келеді.
Қаржылық модельдің функциялары ол қаржылық модельдеу басқару шешімдерін қабылдаумен байланысты күрделі және түсініксіз жағдайлар бойынша ең дәл аналитиканы алуға мүмкіндік береді. Бұдан басқа: Кәсіпорынның қаржылық моделін талдау, қазіргі және болашақтағы қаржылық жағдайды бағалау, күту мен фактілерді салыстыру, белгіленген мақсаттарға жету үшін бөлімшелердің жұмысын үйлестіру мүмкіндігі; Жағдайды талдау және кәсіпорынның қарамағындағы ресурстарды тиімдірек пайдалану мүмкіндіктерін анықтау; Экономикалық объектілер немесе олардың элементтері (компания немесе бизнес) экономикалық құндылықты табатын немесе жоғалтатын маңызды көрсеткіштерді анықтау (рентабельділік, залалсыздық нүктелері және т.б.); Тәуекелдер деңгейін бағалау және оларды бақылау үшін бизнестің маңызды көрсеткіштерін анықтау; Сыртқы және ішкі корпоративтік факторлардың өзгеруіне жедел әрекет ету бағытын анықтау; Жаңа бизнес бағыттары мен маңызды инвестициялық науқандарды (IRR, NPV, PB және т.б.) енгізу тиімділігін талдау; Кәсіпорынның жалпы құнын түсіну. Қаржылық модельдердің қолдану аясы өте кең: жобаны қаржыландыру; бюджеттеу және қаржылық басқару; венчурлық мәмілелер; активтерді басқару; жеке инвестиция; аудит; маркетинг; стратегиялық менеджмент; кәсіпкерлік деп ойлаймын.
Қаржылық модельдердің түрлеріне келсем,олардың қаржылық модельдерді құрудың көптеген нұсқалары бар. Олардың мазмұны көптеген факторларға байланысты: жобаның мақсаттары, ауқымы, инвесторлардың түрі, қызмет саласы, жобаның кезеңі және т.б. Көптеген классификациялар оларды уақытша сипаттамаларға, модельденетін объектілердің қасиеттеріне, қолдану салаларына жатады деп есептей аламын.
Қаржылық модельді құрылымы бойынша қарастырсам, бизнесті талдау әдетте үш бағытта жүргізіледі екен ,яғни – операциялық, инвестициялық және қаржылық қызмет. Әрбір бағыт өзінің талдау объектілерін сипаттайды. Сонымен қатар, модель экономикалық объектінің сыртқы ортасын сипаттай алады. Бұл элементтер кешені кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметін барынша толық сипаттайды.
Менің ойымша, қаржылық көрсеткіштер қаржыландыру модельінің ең тиімді, негізгі қадамдарыңы бірі болып табылады, яғни тиімділікті басқару қаржылық көрсеткіштерді басқару әдістері негізінде құрылады - белгілі бір бизнес-процестің тиімділігін бағалауға мүмкіндік беретін механизм. Көрсеткіштер - негізгі өнімділік сипаттамалары немесе процестердің, бөлімдердің және қызметкерлердің өнімділігі болып табылады. Басқарудың бұл түрі кешенді жоспарлау және оның қызметін барлық көкжиектерде (стратегиядан операциялық жоспарға дейін) бақылау арқылы бизнесті басқару мүмкіндігін арттыруға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, сату жоспары туралы айтсам, бұл кез келген қаржылық модельдің ең маңызды бөлігі. Жақсы сату жоспары сатуды арттыратын негізгі факторлар болып табылатын сату драйверлерінен тұрады. Яғни, табыс көрсеткішінің айдан айға қалай өзгеретінін көрсету ғана жеткіліксіз, бұл кірістің құрамдас бөліктерін және олардың өсуі бизнес кірісінің өсуіне қалай әсер ететінін көрсету маңызды. Және бұл көрсеткіштер сандық болуы керек деп ойлаймын. Келесі,жұмысқа қабылдау жоспары,яғни онда атылым аяқталды, жалдау жоспарына өту; көптеген стартаптар үшін жалақы ең үлкен шығын болып табылады. Сондықтан тым ерте және тым көп адамды жұмысқа алмау үшін компанияны қашан және кімге өсіру керек екенін нақты есептеп алған дұрыс болады деп еспетеймін. Негізгі лауазымдар ол: 1) Сату және маркетинг (контент-маркетинг, онлайн маркетинг / SEO мамандары, PR, сату менеджерлері, коммерциялық директор); 2) Сатудан кейінгі және техникалық тұтынушыларды қолдау (менеджерлер); 3) Әзірлеу (әзірлеушілер, өнім менеджері); 4) Әкімші/басшылық (бухгалтер, заңгер, хатшы, бас директор, операциялық директор және т.б.) Кейбір лауазымдар сіздің бизнесіңізге мүлдем қажет емес, кейбіреулерін аутсорсингке алуға болады, бірақ кейбіреулері сіздің бизнесіңіздің негізі болып табылады.
Қаржылық талдаудың объектілері бөліп-бөліп айтқанда, яғни ең бірінші ол- операциялық әрекеттер.
1.Сату көлемі мен бағалары, номенклатурасы, акциздер, ҚҚС, экспорттық баждар мен басқа да сату салықтарының болуы (болмауы)
2.Өндіріс.«Сату» бөліміндегі тауарлар мен қызметтер ассортименті контекстінде тауарлар мен қызметтерді өндіруге арналған материалдар мен сыртқы қызметтердің өзіндік құны, оларда кіріс ҚҚС және импорттық баждардың болуы
3.Қызметкерлер.Жұмысшылар саны, жалақы мөлшері, жұмыс кестесі, еңбекақы төлеуге салынатын салықтар (заңмен қарастырылған жағдайда, денсаулық сақтау, Зейнетақы қорына аударымдар және т.б.)
4.Айналым капиталы. Жабдықтаушылар мен сатып алушылардың дебиторлық және кредиторлық берешектерінің нормалары, өндірістік циклдің ұзақтығы (аяқталмаған өндірістің есебі), ұйымның жұмысына қажетті айналым қаражатының мөлшері
5.Несиелер мен несиелер бойынша пайыздар. Алынған және берілген несиелер бойынша пайыздар, олар кірістер мен шығыстар туралы есепте көрсетіледі
Сонымен қатар,инвестициялық қызметті айта кетсем: 1.Активтерді сатып алу/сату.Активтерді (жер, ғимараттар, көліктер, машиналар, жабдықтар, лицензиялар және т.б.) сатып алу және/немесе сату кезіндегі кіріс және шығыс ақша ағындары; Жылжымалы мүлiктi сатып алу, егер ол шетелден жеткізілсе, әкелу және әкету баждары; Негізгі құралдардың тозуы мен қалдық құнын, сондай-ақ түпкілікті құнын кейіннен есептей отырып, активтердің пайдалы қызмет мерзімі және оларды пайдалануға беру (балансқа енгізу) күні юолып табылады.
2.Қаржылық қызмет.Алынған және берілген несиелерді алу және өтеу кестелері; қызметті қаржыландыру схемасы (меншікті және қарыз капиталы немесе лизинг есебінен болады
Модельдің өзінің арнайы жалпы параметрлері болады, олар: 1.Салық ортасы.Салықтар, салық базасы, мөлшерлемелері, салық төлемдерін бөлу және алу әдістері, мысалы, аймақтық немесе федералдық бюджет (мемлекеттік органдардың бизнес-жоспарын дайындау үшін қажет болуы мүмкін, мысалы, субсидиялар алу үшін); 2.Макроэкономикалық орта: Инфляция қарқыны, валюта бағамы және олардың өзгеру болжамы; 3.Жеңілдік мөлшерлемелері: Дисконттық мөлшерлемелерді пайдалана отырып ақша есептеулерінің уақыттық құны; 3.Бастау күйі: Бизнестің бастапқы күйі (баланс), егер қаржылық модель бұрыннан жұмыс істеп тұрған бизнес үшін құрастырылған болса ғана жатады деп ойлаймын. Сонымен негізгі қаржылық модельдердің функцияларына сүйенсек, онымен жұмыс істеудің екі бағыты бар: оның әртүрлі деңгейіндегі қаржылық-шаруашылық қызметін жоспарлау және алынған мәліметтерді нақты деректермен салыстыру деп ойлаймын . Бірақ , бұл екі жазықтықтың үлгілері құрылымы бойынша бірдей, тек ақпарат алу көздері бойынша ерекшеленеді. Өз кеңесімді айта кетсем,яғни менің ойымша бұл бастапқы деректер мен есептеулер үшін бөлек қойындыларды жасаған дұрыс, ал есептелген деректер үшін бастапқы деректері бар парақтағы сандарға мүмкіндігінше сілтеме жасаңыз. Сондай-ақ сандардың әртүрлі түрлерін әртүрлі түстермен белгілеу жақсы. Мысалы, қолмен енгізілген сандар сары түспен, ал есептеулер көк түспен болады. Неғұрлым егжей-тегжейлі болса, соғұрлым жақсы: айлық есеп әрқашан жылдық немесе тоқсандық есептен гөрі жақсырақ, әсіресе сапардың басында үлес қосады деп ойлаймын. Модель бизнес иелеріне компанияның дамуын бақылауға, ал кредиторларға несие беру туралы шешім қабылдауға көмектеседі. Ол бизнестің қалай өсетінін және ұйымның қарызды қалай өтейтінін көрсете алады деген ойдамын.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет