Модернизация мақсаты – белгілі бір жетістік пен табысқа жету. Мұнда нарық пен азаматтық қоғам қағидаларына негізделген әлемдік экономика стандарттарына жету міндеті қойылады.
Модернизация теориясының классиктері: О. Конт, К. Маркс, М. Вебер, Г. Зиммел, Ф. Теннис, Э. Дюркгейм, Т. Парсонс болып табылады. Бұл аталған ғалымдардың ұсынған модернизацияның классикалық теориялары мен еңбектері мыналар:
О. Конт, «адамзат дамуындағы үш кезең» идеясы;
К. Маркс, «тарихи материализм» теориясы ;
М. Вебер, «рационализация» (ұтымды ету) теориясы;
Г. Зиммел, «абстракция» теориясы;
Ф. Теннис, «қауымдастық» және «қоғам» туралы теориялар;
Э. Дюркгейм, «механикалықтан органикалық ынтымақтастыққа өту» теориясы;
Т. Парсонстың «әлеуметтік жіктеу рөлін талқылау» идеясы.
Модернизациялау үдерісін зерттеп, сипаттауға қажетті саяси дамудың әртүрлі тұжырымдамалары бар. Олар:
«модернизация»;
«даму»;
«артқа қалу»;
«тәуелділік».
Демократиялық модернизациялану процесін американдық зерттеуші К. Менгес сатыларға бөліп көрсетті;
Біріншісі, дағдарыс пен бұрынғы режимнің моральды-саяси төзуі;
Екіншісі, әр түрлі коалициялардың жеңісі немесе жартылай жеңісі;
Үшінші, бұрынғы режіммен қалған кейбір жетекшілер мен ұйымдардың билікке қайта оралуы.
Демократиялық мордернизацияның өзіндік, қазақстандық жолын Н.Ә. Назарбаев ұсынды: «Халықтың көпшілігі қолдаған қазақстандық жол – сызбаны көз жұма көшіре салу емес, өзіндік жолды іздеуге ұмтылу. Мұнда біз басшылыққа алатын басты қағида – қан мен хаосқа толы демократия бізге керек емес. Біздің демократиямыздың негізі – саяси, әлеуметтік және халықаралық тұрақтылық».
Достарыңызбен бөлісу: |