Ингибитор
-
таттанатын ортаға оны азырақ мөлшерде енгізгенде, ол
таттану үрдісін бірден тоқтататын немесе түсіретін заттар. Медицина
тауарында металл таттанбауы үшін ингибитор ретінде мына заттарды
пайдаланады, натрий нитриті, бензоат аммонийі, уротропин, бихромат калийі,
НДА (нитритдициклогексиламин), МГ
(метанитробензоат гексаметиленамин)
және т.б. Тауарларды консервілеу мына факторларға сай болады:
-
өнімнің
құрылымдық өзгешеліктері;
-
металлдың таттануға тұрақтылығы;
-
сақтау шарттары мен тасымалдау;
-
қайта
консервілеусіз қорғау мерзімі.
Консервілеу үшін негізгі заттары болып таттану ингибиторлары жатады,
консервілеу майлары (мысалы: НГ
-
203 майы, құрамында кальций
сульфонатының майлы ерітіндісі бар). Ал барьерді материалға полиэтилен
пакеттерін немесе парафинді қағазды пайдаланады. Өнімді таттану
ингибиторының ерітіндісі арқылы консервілегенде ерітіндіні түгелімен еріту
әдісін қолданады (нитрит натрийін
- 1-
3 минут ішінде 60
-70 °
С
температурасында; ал НДА ерітіндісін немесе Г2
-
ні 2
-
3 минутта 15
-30°
С
температурада). Ерітіндісімен өңдеп болған соң өнімді ауада немесе 60°С
-
тағы
температурадан аспайтын кептіргіш шкафында кептіреді. Осы жолмен
кептірілген өнімдерді жабық шкафтарда, болмаса бөлме температурасындағы
температурада жәшіктерде 1
күн сақталады.
Консервілеу үшін қаттау антитаттану қағазын қолданады. Осы
қағаздармен өнімді консервілеу келесі әдіспен өңделеді:
-
Қағазға
біреуін немесе бірнешеуін орайды;
-
Полиэтиленді пакетке осы қағаздан алып жатқызады (майда медицина
өнімдері
);
-
Осы қағаздар төселген қорапшаларға орайды;
87
Осы қағаздармен консервіленген өнімдерді дереу қаптап оларды
полиэтиленді қорапқа
орайды.
Медицина құралдарының кесетін жиектерін механикалық бұзылудан
сақтау, арнайы 60
-120°
С
-
та ерітіп балқытылған сосын оны арнайы бөлме
температурасында суытылған металл бөліктерінен жасайды, сосын ол
құралдарды арнайы жәшік ұяларына орналастырады.
Өткір
жиектерді қорғау
үшін араның
-
60 масса, канифоль
-
40 массасын араластырып, дайындайды.
Металлдық қаптағыштар: медициналық кеміртекпен қапталған
металлдық құрал саймандарды коррозиядан қорғау үшін олардың бетін жұқа
етіп қаптайды, яғни басқа тәсіл гальваниалық әдістерде қолдануға болады.
Құрал сайманның сыртқы көpiнici оның функционалдық қасиетіне сай болу
керек.
Медициналық бұйымдарды сақтауда және қорғауда қорғау.
Тасымалдау
кезінде қолданылатын қалыпты қорғаныш қаптағыштар тұрақты болып келеді
және сол сияқты уақытша тасымалдау кезінде коррозиядан уақытша қорғайды.
Коррозия негізінде металлмен сыртқы орта әсері кезінде түзіледі, ол
металл
бетінің түсінің өзгеруімен байқалады. Химиялық коррозия
-
химиялық
заттары бар металлға
әсер еткен кезінде металл
бетінде химиялық қосылыстар
түзілуімен байқалады. Металл
беті көміртекпен қапталған заттар тотыққанда
бетінде темір гидрототығы түзіледі, мыстан жасалған және олардың
балқымалары тотыққанда жасыл түске айналады, сынап тотығы немесе сынап
тұздары түзіледі. Металлдарды тез немесе жай тотығуы металлдың сапасымен
сипатталады. Алюминий немесе оның балқымалары ашық ауада беті жұқа
пленка немесе тотықтарымен қапталады. Ол қабықша
ыдысты тотығудан
сақтайды, осы қасиетіне байланысты алюминий сілтілік ортаға тұрақты.
Медициналық
заттарды
коррозиядан
міндетті
түрде
қорғау
керек.Оларды
қолданар
алдын
термиялық
немесе
химиялық
заласыздандырудан өткізеді және ерітінділермен залалсыздандырады.
Заттарды коррозиядан сақтау мерзімін ұзарту үшін оларды тасымалдау кезіне
көңіл бөлу қажет. Осы кезде әртүрлі қаптағыштар қолданылады. Металлдарды
коррозиялық заттардан сақтайтын қаптағыштардын бірі декоративті қаптағыш
болып табылады, олар сыртқы көрінісін безендіреді. Медициналық
бұйымдарды коррозиядан қорғау үшін түрлі қаптағыштар қолданылады
-
металлдық,
бейметаллдық,
органикалық
,
боялған
және
лакталған
бейметаллдық қаптағыштар.
Металлдық қаптағыштар: медициналық
көміртекпен қапталған металлдық құрал
-
аспаптарды
коррозиядан қорғау үшін
олардың бетін жұқа етіп қаптайды, яғни басқа тәсіл гальваникалық
әдістерде
қолдануға болады. Құрал
-
аспаптың
сыртқы көрінісі оның фунционалдық
қажетіне сай болу керек. Қаптағыштар жылтыр және күңгірт
болады
.
Күңгірт
қаптағыштар құрал
-
аспапқа
жақсы декоративті
түр бере алмайды. Орамдық
қаптағыштар жылтыр болады. Хирургиялық инелерді хромның минералды
қосылысымен 1
-
5мкм етіп қаптайды, пышақтар және скальпельдер 3
-6
мкмқаптайды, ал қалған құрал
-
аспаптар
(12 мкм) етіп хроммен қаптайды.
Ылғал ортада тасымалданатын қондырғыштар беті қорғасын немесе
мырышпен қапталған болады, ал қалғандары алдын
-
ала никельмен (3мкм)
88
және мыспен (10мкм) етіп қапталынады. Дезинфекция жасайтын
қондырғыларының бөлшектері
мырышпен 42 мкм дейін қапталады.
Металлдың және бейметаллдың бейорганикалық қаптағыштар: олар
металлдарының бейорганикалық қосылыстарынан тұрады (тотыққан
фосфатты толық және фосфатты), бұлар химиялық
өндеулер кезінде түзіледі.
Оксидтіқабықшалар
металлдық құрылғыларда кездеседі
.
Мырышпен және кадмиймен қапталған құрал
-
аспаптарды
коррозияға
тұрақтылығын арттыру үшін, оларды фосфаттайды. Фосфатты қаптағыштар
металл бетінде мықты түзілген болады, бұл қабықша
фосфат фосфор
қышқылының тұздарында тұрақты болады. Қабықша
түсі сұр бұлынғыр күйде
болады және майда кристалды құрылысқа ие. Бұл металлдың
кемшілігі болып,
оның бетінде саусақ іздері қалып қояды.
Беттін қабаттық залалсыздандырылуы гальваникалық қаптағыштар
арнайы қосымша заттар қосусыз электролиттерден алады, яғни күңгірт
қаптағыш
балып табылады. Олар жақсы декоративті қасиетке ие, тез
ластанады және қиын тазаланады. Жылтыр қаптағыштар механикалық
химиялық және электр химиялық жолмен алынады.
Жылтыр емес қаптағыштар бұлар күңгірт
қаптағыштардан айырмасы
ластан тез тазаланады.
Күңгірт
қаптағыш
(0,1 мкм аспау керек) механикалық өңдеумен
алынады.
Бейметаллдың бояуы
және лакталған қаптағыштар.
Коррозияға қарсы
қорғағыш және медициналық қондырғылардың декоративті қаптағыштар
ретінде бейметаллдық қаптағыштар
-
лакты бояулы
және жапсырма
қаптағыштар қолданылады. Жапсырмақаптағыштарына
құрылғы бетіне
өздігінен жабысатын жапсырмалар
жатады. Медициналық аппаратураның беті
лак бояғыш жапсырмалармен қапталған болады.
Эмальдеу.
Эмальдеп
-
кейбір табиғи материалын
балқыту жолымен
алынған шыны тәрізді массаны айтамыз (құм, бор, балшық, дала спаты).
Эмальмен металлдық
және шойынды
заттар қапталады. Эмальдау алдын
заттар беті қатаң түрде дайын болу керек
-
түзуленген
,
тазартылған және
майсызданған.
Бұйымдардың
консервациясы, медицина техника шығару орындарында
келесіәдістермен
өңделеді:консервациялық маймен майлау, коррозия
ингибиторлары және тығындардың герметикалығы
,
консервацияның
комбинирленген түрлері
.
Жағылатын консервация кезінде майлы консерванттар қолданылады.
Майды t=110
-120
0
қа
дейін қыздырып, осы температура 30мин
,
яғни ылғал
ұшып кеткенше ұстап
тұрады. Консервация алдын металл бетін жақсылап
майсыздайды(үшхлорлы этилен, бензин). Қыздыруға тұрақсыз металлдарды
консервация жасау үшін 80
-90
0
та қыздырылғанмайды
жағады.
Коррозияны ингибиторлармен консервілеу коррозия ингибиторлары
заттарының тотығуын баяулатады (қаптау, жағу,
оралғыш қағаздар және т.б.).
Олар ұшқыш,жабысқақ болуы мүмкін
болуы мүмкін.
89
Кескіш бұйымдардың
қаптағыштары ретінде (балуыз 60% және
канифоль 40% ) сол сияқты парафин
немесе конденсаторлы қағаз
қолдануға
болады.
Металл
емес
Достарыңызбен бөлісу: |