кесте
-
Медициналық шыны маркасының негізгі тұтынушылық қасиеті
Шыны маркасы
Тұтынушылық қасиеті
Т
ер
мо
тұ
рақт
ы
0
С
шамаме
н
а 10
7
,
гр
ад
-1
Т
ы
ғы
зд
ы
ғы
г
/см
2
Су
ға
тұ
рақт
ы
,
мг
Na
2
О
1г ш
ы
ны
шама
мен
Сі
лтіг
е
тұ
рақт
ы
мг/
дм,
шамаме
н
МТО
125
89-93
2,47-2,49 0,600
85
ОС, ОС
-1
125
90-94
2,46-2,48 0,650
90
АС
-1
130
84-88
2.46-2.48 0.300
90
МС
-1
150
68-72
2,44-2,46 0,060
85
СНС
-1
140
68-72
2.52-2.54 0.060
90
НС
-2
НС
-
2А
145
78-82
2,44-2,46 0,150
85
НС
-3
150
63-67
2,42-2,44 0.050
100
XI
190
50-54
2,39-2,41 0,020
ПО
ХТ
-1
170
54-57
2,37-2,40 0,025
135
Сілтілі шыны бұйымында ірі және көпіршіктердің саны төмен болады
.
Олар 100°С температураға термотұрақты болуы керек, химиялық тұрақты
болу керек: рН және бу қысымында 3,5 болу керек.
6
кесте
-
Әртүрлі шыны маркасынан
жасалынған медициналық шыны
бұйымының негізгі ассортименті
95
Шынының
Бұйымның атаулары
маркасы
МТО
Флакон, құты, науқасты күту заттары
ОС, ОС
-1
Флакон, құты
АС
-1
Ампула, флакон, пробирка, штанглаз
НС
-1
Ампула, флакон, сынауық,
құралдардың
құрылғылары
СНС
-1
Ампула, сынауық
НС
-
2 НС
-
2А
Қан
сақтайтын
банкі,
трансфузионды
және
инфузионды препарат; аэрозоль баллондары
НС
-
З
Ампула, флакон, сынауық,
шприц
XT
Шприц
ХТ
-1
Шприц, қан сақтайтын банкі, ампула
Керамикалық материалдарға фарфор, фаянс жатады.
Олардың
құрамына топырақ (каолин) кварц құмы және дала шпаты кіреді. Фаянстың
құрамында дала шпаты аздау, ал фарфор фаянстан мықты. Фарфор мен
фаянсты арнайы пештерде күйдіргеннен кейін глазурлейді (жылтыратады).
Фарфор әлемде
алғаш рет Қытайда
IV-VI
шығарылған
және оны қытайлықтар
еуропалықтардан көп уақытқа дейін жасырып келген. Ол Қытай
базарларында
өте қымбат бағаланған. Тек VIII ғ. Еуропада (Саксонияда, Германияда) өзінің
фарфорын дайындай бастады.
Фарфор құрамы –
45-
50% саз балшық, 30
-
35% кварц және 18
-
22% дала
шпаты. Фарфор мен фаянс бұйымдарын күйдіруден кейін, жоғарыда аталған
заттарға (16%) дололит қосып жылтыратады кейін жоғары температурада
(15000С) қайта күйдіреді (жылтыратады). Емдеу мекемелерінде фарфор мен
фаянстан
жасалған
санитарлы
-
техникалық
бұйымдар
қолданылады,
стоматологияда фарфордан. жасалған тістер қолданылады. Фарфор фаянсқа
қарағанда 3
-
5 есе мықты бірақ 10
-
15 есе су жұту қабілеті төмен.
Керамикалық бұйымдардың
технологиялық үрдісі
келесі сатылардан
тұрады:
1.
Керамикалық массаны дайындау;
2.
Бұйымды калыптау;
3.
Күйдіру
;
4.
Салқындату;
5.
Өңдеу
;
6.
Жинау;
7.
Сапасын
анықтау;
8.
Таңбалау
;
9.
Орамдау.
Керамикалық масса
су немесе органикалық суспензия түрінде
дайындалады. Бұйымдарды қалыптауды қолмен немесе машинаның көмегімен
жасайды. Бұл операция гипс тәріздес формаға құю арқылы дайындайды
,
формалайды, престейді, созады экстракциялау арқылы жасалынады.
96
Безендіруді технологиялық аппаратта пласмас және бұйымдар сияқты
безендіреді.
Кептіру
материалдың пластикалығын
төмендету және бұйымдардың форма
тұрақтылығын жоғарлату үшін массадан ылғалды кептіру арқылы жүргізеді.
40°-
60°С температурада бұйымды кептіреді. Керамикалық массасының түріне
және қалыңдығына байланысты кептіру 1
-
10 тәулікке дейін жүргізеді.
Күйдіру
қалыпталған және кептірілген бұйымдарды іште калған қуаттан
айыру үшін температурасы 1000
-
2000°С арнайы пештерде күйдіреді. Ол
керамиканың түріне сәйкес
жүргізіледі. Сондықтанда
,
қыздыру уақыты
берілген температураны және салқындату қатаң сақталынады. Күйдіру
ұзақтығы
бұйымның қалыңдығына байланысты болады. Егер күйдіру уақытын
сақтамаса
,
онда бұйым өздігінен бұзылады
,
тұнбаға
түсу құбылысы
байқалады
.
Өңдеу
.
Силикатты материалдарды керек жағдайда механикалық өңдеуге
алмазды және абразивті аспаптардың
көмегімен өткізеді. Ультрадыбыс және
сәуле көмегімен бұйымдарды өңдейді.Оптикалық шыны өңдеуді
басқа да
заттардың көмегімен жүргізеді
.
Жинау.
Барлық силикатты материалдарды желім көмегімен біріктіреді.
Силикатты материалдармен жабыстыру және біріктіру үшін цемент және
негізгі синтетикалык шайыр болып табылатын жабыстырғыш заттар
қолданылады.Сапасын бағалауды
,
таңбалауды
және орамдауды
стандартқа сай
етіп жасайды.
Шыны бұйымдарын дайындау үрдісі келесі кезеңдерден тұрады:
1.
Шихтаны (кремнезем+кварц) дайындау;
2.
Шыныны қыздыру;
3.
Бұйымға форма беру;
4.
Күйдіру;
5.
Өңдеу
;
6.
Жинақтау;
7.
Сапасын бақылау;
8.
Таңбалау;
9.
Орамдау.
Керамикалық құралдарды фарфор және фаянс деп 2түрге бөледі, тұтыну
сипатына қарай бір
-
бірінен ажыратылады
7
кестеде фарфор мен фаянстың
ерекшеліктері көрсетілген.
Медицинада
керамика
санитарлық
-
техникалық
заттарды,
науқастардыкүтуге
арналған
заттарды
дәріханалық
және
зертханалықыдыстарды
,
тіске протез жасау үшін және диагностикалық
аппараттарда құрылғыларын жасауда колданылады. Эндопротез өндірісінде
(сүйек, омыртқа аралық дискі, жүректің клапаны) корундалық керамика (негіз
-
99% алюминий оксиді) қолданылады. Керамика жоғары механикалық
беріктілік, биоэнерттілік(токсикалық әсері жоқ аллергендері жоқ, травмалық
және тітіркендіргіштік әсер көрсетпейді), гемосиымдылық, жоғары
температуралық залалсыздандыруға
төзімді, жоғары технологиялық қасиетке
ие.
97
7
кесте
-
Фаянстың фарфордан айырмашылығы
Белгілері
Керамика
Фаянс
Фарфор
Дала шпатының құрамы,%
5-10
18-22
Күйдіру температурасы °С
1050-1150
1250-1450
Күйдіру саны
1
2
Тұтыну қасиеттері
Жоғары
саңылаулық, төмен
механикалық
беріктілік
Төмен саңылаулық,
жоғары
механикалық
беріктік, термо
тұрақтылығы 300°С
-
дейін
Достарыңызбен бөлісу: |