Файлы 1 ОҢТҮстік қазақстан медицина академиясы ж. К. Шимирова «Медициналық және фармацевтикалық тауартану» (оқулық)

105 
Бақылау сұрақтары:
 
1. 
Металлдық материалдардың жіктелуі
. 
2. 
Қара
металлдардың қорытпаларының топтасуы
. 
5. 
Түсті металлдарға қандай қорытпалар жатады?
6. 
Технологиялық үрдіс дегеніміз не? 
7. 
Металл емес металлдарға қандай металлдар жатады?
8. 
Шыны бұйымдарының өңделуі
мен жасалуы қалай жүргізіледі?
9
.Полимерлі материалдардың құрамы және негізгі жіктелуі
. 

106 
ТАРАУ 5. ХИРУРГИЯЛЫҚ ТІГУ МАТЕРИАЛДАР ЖӘНЕ 
ХИРУРГИЯЛЫҚ ИНЕЛЕР
 
 
Тігу материалдары
. 
Тігу 
- 
тіндерді жалғаудың ең көп таралған тәсілі. 
Тігуді иненің, ине ұстағыш пен басқа да арнайы аспаптардың көмегімен жүзеге 
асырады. Тігу материалдары ретінде жібек жіп, кетгут, капронды жіп, 
жылқының қылын, бұғы сіңірінен жасалған жіпті, металлдан жасалған арнайы 
шегелер, пластинкалар және т.б. пайдаланады. Тігу материалдарының 40
-
тан 
астам түрлері бар. Бұл тігетін тіндердің әртүрлі қасиеттері мен олардың бітіп 
кету мерзіміне байланысты болып отыр. Тігу үшін көп жағдайда жібек жіп пен 
кетгут қолданылады. Алайда бұл материалдардың кемшіліктері жоқ емес.
Жіктелуі
. 
Тігу материалдарының классификациясында негізгі үш белгіні 
есепке алады: биодеструкцияға қабілеттілігі, құрылымы және материал 
дайындалатын шикізат өнім.
Биодекструкцияға 
қабілеттілігі 
бойынша
келесі 
материалдарды 
ажыратады:
1. 
Сіңіп кететін материалдар –
кетгут, коллаген, полигликолид (викрил, дексон, 
максон, полисорб) негізінде жасалған материалдар.
2. 
Сіңіп кетпейтін материалдар –
жібек жіп, полиамидтер (капрон, нейлон), 
полиэфирлер 
(лавсан, 
мерсилин,этибонд), 
полиолефиндер 
(пролен, 
полипропилен), сондай
-
ақ фторполимерлер (тефлон, фторлон) және т.с.с.
3. 
Жіптің құрылысы бойынша тігу материалдарын моножіп және полижіпке 
бөледі:
- 
моножіп (монофиламентті жіп) кесілген жерінде беті тегіс біркелкі
құрылым 
болып табылады. Моножіптер организм тіндері арқылы оңай созылуымен, 
«қажайтын» әсерінің болмауымен ерекшеленеді.
- 
полижіп (көпфиламентті) көптеген жіптерден (филаменттерден) тұрады. 
Құрастыру сипатына қарай полижіптер келесі түрге бөлінеді:
1.
Ширатылған –
бірнеше филаментті ось бойынша ширату арқылы 
дайындайды.
2.
Өрілген
–
көптеген филаменттерді арқан тәрізді өріп дайындайды.
3.
Кешенді –
полимер материалдармен сіңіріліп, бүркелген өрілген полижіп.
Тігу материалдары дайындалатын шикізат бойынша оларды келесіге 
бөледі:
-
табиғи органикалық 
(
қойдың
және ірі қара малдың ішегінен жасалған жіп, 
табиғи жібек жіп, жылқының қылы, целюлоза туындыларынан (окцелон, римин) 
жасалған жіп және т.б.)
; 
-
табиғи органикалық емес сым (болаттан, платинадан
жасалған), металлдан
жасалған арнайы шегелер, жақшалар, пластинкалар және т.б.;
-
синтетикалық (полигликоль
қышқылы туындылары 
- 
дексон, викрил, 
монокрил, макон), полиамидтік (нуролон, этилон, фторлин, супрамид, дермалон, 
дафилан), полидиоксанол туындылары (ПДС, ПДС Н); полиэфирлер, (мерсилен, 
лавсан, полиэстер); полиолефиндер (пролен, полиэтилен); фторполимерлі 
материалдар (фторэкс, фторлин, фторлон) және т.б.).

107 
Тігу материалдарын белгілеу жүйесі
. 
Жіптің қалыңдығы белгілеу үшін 
шетелдік өндіруші
-
фирмалардың басым көпшілігі 1984
жылғы еуропалық 
фармакопея тігу материалдарына арналған стандарттарына сәйкес метрикалық 
өлшем жүйесін қолданады. Осы құжаттарға сәйкес жіптің әр бір өлшеміне 
(қалыңдығына) шартты нөмір берілген. Мысалы, АҚШ ХХІ фармакопеясының 
тігу материалдарына арналған стандарты бойынша диаметрі 0,1
-
0,149 мм 
белгісі, 0,15
-
0,199 мм өлшемге –
4,0 шартты белгі, 0,35
-
0,399 мм
-
ге –
0 шартты 
белгі, 0,4
-
0,499 мм
-
ге –
4 шартты белгі сәйкес келеді. Сіңіп кететін 
материалдарға осы стандарт бойынша басқа шартты белгілер ұсынылған
. 

жүктеу/скачать 46,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: