Файлы 1 ОҢТҮстік қазақстан медицина академиясы ж. К. Шимирова «Медициналық және фармацевтикалық тауартану» (оқулық)

145 
 
 
Сурет
47. 
Шприцтің құрылысы
: 1- 
градуировканың нөлдік сызығы; 2
- 
градуировканың 
сызығы; 
3
-
номиналды
сыйымдылық 
сызығының 
градуировкасы
; 4 - 
толық сыйымдылық
сызығының градуировкасы
; 5 - 
бастапқы
сызығы; 6 
- 
саусақ тіректері; 7
-
ұшының
қақпағы; 8
-
ұшының
саңылауы; 9
-
ұшы; 10
-
цилиндр; 11
-
поршень; 12
-
тығыздағыш; 13
-
өзек; 14
-
өзек 
тірегі
. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

146 
Сурет 
48. 
Шприцтердің жіктелуі
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Суға малынған шприц цилиндрі енгізілетін дәрілік препарат көлемінің 
жақсы көрінуін қамтамасыз ету үшін мөлдір болуы тиіс. Дистилденген сумен 
толтырылған шприцтегі поршень цилиндрде кептеліссіз және серпіліссіз 
қозғалуы керек. Шприцтердің металл бөліктерінің бетінде гальваникалық 
жабынның тұтастығын бұзатын ойықтардың,
майысқан жерлері, сызаттардың, 
жарықтардың, шұңқырлар, бұралулардың және басқа да ақаулардың болмауы 
қажет
. 
Конустың дизайнына байланысты 10/100 конустық "Рекорд" типті 
шприцтер мен 6/100 конустық "Луер" типтері ажыратылады; конустың 
орналасуы концентрлі немесе эксцентрлік болуы мүмкін.
Шаншуға
арналған "Рекорд" типті шприцтер сыйымдылығы 1, 2, 5, 10 
және 20 мл, жуу және құю үшін 
- 
50 және 100 мл. туберкулин шприцтері 
сыйымдылығы 1 мл, инсулин шприцтері 
- 
1, 2 және 5 мл [2 және 5 мл 
сыйымдылығы бар шприцтерде қос шкала қолданылады: миллиметрмен және 
инсулин бірліктері (ӨБ
)]. 
Шприцтер
 
Тағайынд
ау
Дайындау 
материалд
ары
Ұштың
құрылысы
Ұштың
орналасуы
Қолдану
жиілігі
Көлемі
Инені 
бекіту
Жалпы 
пайдалану 
Туберкули
нді
«Луер» 
түрі
Инсулинді
Қуысты
жууға
Инфузияға
Контрацеп
тивтерге
Металл
Шыны
«Рекорд
» 
түрі 
Полимерлі
Эксцент
рикалық 
Коаксиал
ды 
Бір реттік
Көп 
реттік 
қолдану
Аз көлемді 
0,3;0,5;1,0 
мл
Луер (ине 
ұшына
қойылады)
Стандартты 
2;5;10;20 мл
Үлкен
көлемді 
30;50;100;15
0 мл
Луер
-
лок 
(ине құралға 
бұралған)
Катетер
-
түрі 
( Зонд 
арқылы 
тамақтан 
кезінде 
немесе 
катетер 
арқылы 
препартты 
енгіз 
кезінде
) 
Біріктірілген 
ине 
(алынбайтын 
ине)

147 
Офсеттік конусы бар "Рекорд" типті шприцтер 5, 10 және 20
мл 
сыйымдылықта шығарылады. Олар тінге
қысқа инені енгізу және оны кішкене 
бұрышта қажетті күйде ұстау үшін қолданылады (әсіресе көктамыр ішіне 
инфузия кезінде ыңғайлы).
Жиналмалы "Рекорд" типті шприцтер 5, 10 және 20 мл сыйымдылықта 
шығарылады. Олардың артықшылығы
-
тозған кезде цилиндрді ауыстыру 
мүмкіндігі
болады
. 
Комбинирленген 
шприц 
ұшы 
латуньнан 
жасалғандығымен 
ерекшеленеді, ол дизайн бойынша үш түрлі болады: дәнекерленген, серпімді 
материалмен бекітілген және унифицирленген. Аралас шприцтер 1, 2, 5, 
10 
және 20 мл сыйымдылықта жасалады.
Бекіткіші бар шприцтер рентген контрасты
заттарын енгізуге арналған. 
Олар "Рекорд" типті шприцтерден конуста арнайы инені бекітуге мүмкіндік 
беретін түйреуіштің болуымен ерекшеленеді.
"Луер" типті шыны шприц толығымен шыныдан жасалған, сондықтан 
"Рекорд" типті шприцтен айырмашылығы, салмағы аз, арзанырақ
, 
зарарсыздандыру оңай, бірақ біршама берік емес. Мұндай шприц екі 
цилиндрден тұрады. Олардың біреуінде шкала
бар және ол конуспен 
аяқталады. Екінші цилиндр қуыс, диаметрі кішірек, ол өзегі бар поршеньді 
ауыстырады, біріншісіне тегістеледі және бір ұшында мойнымен
басы бар. 
Поршеньдің оңай кіруін қамтамасыз ету үшін цилиндрдің ашық ұшын 
кеңейтіп, поршеньдің ұшын кеңейту керек,цилиндрге тоқтағанға дейін (ұшына 
дейін) нөлдік бөлгіш штрихпен сәйкес келуі керек. Шыны шприцтердің 
жұмыс сипаттамаларының бірі
-
поршень ұзындығы. Ұзындықтың ұлғаюымен 
шприцтің қысу қасиеті жақсарады (ерітіндіні инеден шығару үшін қажетті 
цилиндрде жеткілікті қысым жасау мүмкіндігі).
Шприцтердің шартты белгіленуі
шприцтің атауынан, номиналды 
көлемінен, түрінен, жалғау конусының түрінен, орындалуынан, қосылыс 
түрінен (жиналмалы шприц үшін), поршень түрінен, құрылыстық
ерекшеліктерінен және техникалық шарттарға сәйкес нақты үлгідегі 
шприцтерге тағайындалудан тұрады. Мысалы, конустың концентрлі 
орналасуы және поршеньдегі силикон сақинасы бар 10:100 "Рекорд" жалғау 
конусы бар номиналды көлемі 10 см
³
1 типтегі
бірнеше рет қолданылатын 
инъекциялық шприц мынадай түрде белгіленеді: "10
-1-10:100-
А
-
Ск бірнеше 
рет қолданылатын инъекциялық шприц".
Бір рет қолданылатын залалсыздандырылған шаншуға арналған 
 
шприцтер
. 
Мұндай шприцтер толтырылғаннан кейін бірден қолдануға 
арналған және оларда шаншуға
арналған сұйықтықтың ұзақ мерзімді 
құрамына арналмаған. Өнеркәсіп сыйымдылығы1, 2, 5, 10, 20, 30 және 
орталық (коаксил) немесе эксцентрлік (5 мл шприцтерден бастап) конусы бар 
 
шприцтер шығарады.
Шприц цилиндрлері полипропиленнің, полистиролдың және стирол мен 
акрилонитрилдің сополимерінің белгілі бір сорттарынан, поршеньдер жоғары 
сапалы табиғи резеңкеден немесе полидиметилсилоксанмен қапталған 
силикон резеңкеден жасалған. Екі қабатты конструкцияның тығыздағышы 

148 
үшін
жоғары тығыздықтағы полиэтилен полипропилен цилиндрімен бірге 
жақсы сырғу үшін амид қоспасы бар. Бір рет қолданылатын 
залалсыздандырылған шприцтерді жасау үшін материалдарды таңдау олардың 
дизайнына, өндіруші қолданатын өндіріс және зарарсыздандыру әдісіне 
байланысты.
Бір рет қолданылатын шприцтерге қойылатын талаптар бірнеше рет 
қолданылатын шприцтерге қойылатын талаптарға ұқсас. Қосымша 
талаптардың қатарына мыналар жатады:
- 
саусақ тірегіштерін
белгілі бір мөлшерде, пішінде және беріктікте, 
бұралмалы және өткір жиектерсіз жасалады;
- 
шприцтің өзегі
мен тіреуішінің дизайны бір қолмен ұстаған кезде өзекті сол 
қолдың бас бармағымен "батыруға" болатындай болуы керек. Штоктың
өлшемі поршеньдің цилиндрдің бүкіл ұзындығы бойынша өтуін қамтамасыз 
етуі керек. Шток
-
поршень жинағының дизайны жиналмалы немесе 
жиналмайтын болуы мүмкін. Сұйықтықты сору кезінде поршені өзектен 
бөлінбеу керек
. 
Медициналық шприцтерді орау және таңбалау
. 
Әрбір
шприц тұтынушы 
қаптамасына герметикалық түрде оралуы керек. Бұл жағдайда қаптаманың 
материалы мен дизайны келесі шарттарды қамтамасыз етуі керек:
- 
құрғақ, таза және жақсы желдетілетін жерлерде сақтау кезінде шприцті 
зарарсыздандыру;
- 
қаптаманы
ашу және шығару кезінде шприцтің ластануының минималды 
қаупі
; 
-
шприцті қалыпты өңдеу, тасымалдау және сақтау кезінде сенімді қорғау;
- 
егер
қаптаманың
тұтастығы бұзылған
жағдайда
, 
оның
ашылғанын
анықтау 
мүмкіндігі;
- 
ашылған қаптаманы қайта тығыздауға жол берілмейді. 
Медициналық шприцтерің
тұтынушылық
қаптамасының таңбалауы
: 
- 
мазмұнның сипаттамасы
, 
шприцтердің номиналды сыйымдылығы мен 
ұшыныңтүрін қоса алғанда;
- 
"Залалсыздандырылған"
және "Бір рет қолданылатын
" 
сөздер немесе сәйкес 
таңбалар;
- 
партия коды;
- 
тұтынушы қаптамасының тұтастығын тексеру қажеттілігі туралы ескерту;
- 
өндірушінің
немесе жеткізушінің сауда маркасы, сауда атауы немесе 
логотипі;
- 
" ... дейін жарамды"сөздер немесе сәйкес таңба.
Шаншуға арналған

жүктеу/скачать 46,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: