Фармацевтикалық және токсикологиялық химия кафедрасы
Презентация
Тақырыбы: Спирттер және олардың эфирлерінің ДЗ талдау: нитроглицерин,наркозға арналған эфир.
Орындаған: Нұралы Р.
Тобы: ФҚБ-01.21
Қабылдаған: Каракулова А.Ш
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
Спирттердің ДЗ атауы және химиялық құрылымы
Спирттердің химиялық қасиеттері. Идентификациясы
Қорытынды
Әдебиеттер
Кіріспе
Спирттер, алкогольдер – құрамында бір немесе бірнеше OH тобы болатын көмірсутек туындылары. ОН тобының санына қарай бір (алкогольдер), екі (гликолдар), үш (глицерин), төрт (пентаэритрит) және көп атомды спирттер, ал көмірсутек радикалының құрылысына байланысты қаныққан (этил C2H5–OH), қанықпаған (аллил СН2СНСН2ОН), циклді (циклогексанол), ароматты (бензил спирті), гетероциклді (фурил) болып бөлінеді. Спирттерді атағанда сәйкес көмірсутек радикалы бойынша (мысалы, метил спирті, этил спирті, т.б.)
Негізгі бөлім
ДЗ атауы және химиялық құрылымы
Химиялық қасиеттері
Спирт молекуласындғы оттек атомының жоғары электротерістілігі әсерінен, О_ Н және C=О байланыстары поляризацияланған.Оттек атомымен тікелей байланысқан сутек және көміртек атомдарында жартылай оң зарядтар пайда болады. О-Н байланыстың полярлығы оның гетероциклдік үзілуге бейімділігін анықтайды. Гидроксил тобының сутек атомы қозғалмалы, протон ретінде бөлінуге бейім болып келеді.Демек, спирттер OH-қышкылдар ретінде реакцияга түсуі мүмкін.Сонымен қатар спирт молекуласындағы жұптаспаған қос электроны бар оттек атомының болуы спирттердін негіздік қасиет көрсетуін анықтайды.
C=O байланысы полярлы болғандықтан, гетеролиттік үзілуге бейім болып келеді. Гидроксил тобымен байланысқан көміртек атомы жартылай оң зарядталған және электрофильді орталық ретінде реакцияға түсуі мүмкін, соның нәтижесінде нуклеофильді реагенттермен шабуылданады, ал спирт молекуласында жұптаспаған қос электроны бар оттек атомының болуына байланысты спирттер басқа қосылыстармен нуклеофильді реагент ретінде реакцияға түсуі мүмкін.
C=O байланысы полярлы болғандықтан, гетеролиттік үзілуге бейім болып келеді. Гидроксил тобымен байланысқан көміртек атомы жартылай оң зарядталған және электрофильді орталық ретінде реакцияға түсуі мүмкін, соның нәтижесінде нуклеофильді реагенттермен шабуылданады, ал спирт молекуласында жұптаспаған қос электроны бар оттек атомының болуына байланысты спирттер басқа қосылыстармен нуклеофильді реагент ретінде реакцияға түсуі мүмкін.
Идентификация
Тотығу реакциялары.
Тотығу реакциялары.
Спирттердің тотығуын негізінен күшті тотықтырғыштармен- хром қоспасымен немесе калий перманганатының күкірт қышқылы қоспасымен жүргізеді.
ҚР МФ бойынша этанолдың идентификациясын екі реакция арқылы жүргізеді.
Глицерол көп атомды спирт ретінде күшті қышқылдық қасиет көрсетеді және тек металдық натриймен ғана емес, сонымен қатар металдар гидроксидтерімен әрекеттеседі. Мысалы, мыс гидроксидімен көк түсті кешен түседі.
Глицерол көп атомды спирт ретінде күшті қышқылдық қасиет көрсетеді және тек металдық натриймен ғана емес, сонымен қатар металдар гидроксидтерімен әрекеттеседі. Мысалы, мыс гидроксидімен көк түсті кешен түседі.
Сандық мөлшерін анықтау
ҚР МФ этанолдың сандық мөлшерін алкоголеметриялық кестеге сәйкес салыстырмалы тығыздығы бойынша анықтауын жүргізуді қарастырады.
Глицеролдың эквивалент мөлшеріне сәйкес бөлінген құмырсқа қышқылын натрий гидроксидінің стандартты ерітіндісімен титрлейді.
Тазалығын бақылау
Әдебиеттер
1. Арыстанова Т.Ә. Фармацевтиқалық химия: оқулық.т.1-Алматы: «Әверо», 2015.-592 б.