Ғылым тарихы және философиясы пәні бойынша магистранттарға арналған ДӘрістер
Сонымен бірге постклассикалық емес ғылымның бейнесінің түсінігі «ақпарат» болып табылады
жүктеу/скачать 1,12 Mb.
|
ИФН-Дәрістер (1)
| Сонымен бірге постклассикалық емес ғылымның бейнесінің түсінігі «ақпарат» болып табылады. Оны синформалына ғылымы қарастырады. Ол тірі және өлі әлеуметтік жүйенің дамуын, тұрақтылығын, жоғарылап, төмендеуін зерттейді. Әрине, бұл техникалық тығыз байланысты, ақпарат теориясын биологияда физикада, психологияда, лингивистикада, ғылыми – рационалдық әлем салаларын да қолданысқа енгізіледі.
Ақпарат теориясының арқасында энтропоидты және негоэнтропоидты процесстерге жаңа көзқарастар туындады. Ол әрине космосқа байланысты болды. Ғылымдар мынандай келісімге келді, ақпарат бастады, космостың бөліктердің қозғалысы мен кеңістігінің материяға әсері. Нәтижесінде тұтас материяға әсері. Нәтижесінде тұтас материя пайда болады, ал гравитациялық тартылыс орталығына айналады, Тірі организм, ақпарат теориясының көзқарасынан алғандағы аса күрделі жүйе, оның кері байланыстары болады және өзіндік бақылауы болады. Өмірдің өзі аяқ астынан пайда болған емес, эволюциялық деңгей қозғалысының, молекулалық және неорганикалық материя атомдарының қозғалысынан пайда болды. Өмірдің молекулалық негізгі түрінің синтезделуінен туындайды, ол қарапайым ақпаратты сақтауға негізделеді, яғни қоршаған ортаға, ішкі құрылым, өзіндік сақтану т.б. Мұрагерлік генетикалық кодты шешу ақпараттың теорияны қолданудан басталды. Мұрагерлік ақпараттың организмді беру төрт немесе үш түрлі кодтан тұрады екен, ол жыныстың клетканың «даму моделін» сақтап қалуына мүмкіндік береді. Гендік құрылысты ұйымдастыру ішкі орта сигналына бағынбайды, бірақ қатты энергиялық әсерлерден сақталады. Аса қарқынды болып ақпараттың психологияда қолдануы табылды. Қабылдаудың, өңдеудің, есте сақтаудың ақпараттарының ерекшеліктері анықталады. Көру қабілеті 106 бит/с, есту - 104 бит/с. Адамның ақпаратты қабылдауы 50 бит/с. Ал адамның миының қабылдауы 1020 бит. Сонымен қатар, психологиялық реакциялардың ақпараттың көлемнің пропорциянолдығына ұзақтығы, ақпараттың құндылығына байланысты екені анықталды. Мидың қызметі аса маңызды, ақпараттың байланыстың нейрондармен циркуляция ситолдары. Әрбір мидың нейрондарына үштүрлі қозу болады: 1) ішкі – мақсатқа бағытталған; 2) сыртқы – объектіні тану; 3) естен келіп түсетін сигналдар. Мидың дұрыс жұмыс істеуі үшін минимум энергиялық шығындар қажет: 20 ваттың лампочкаға кететіндегі көлемде болуы керек. Мұндай заңдылық кез-келген күрделі жүйенінің ақпараттық қызметі болып келеді. Осылайша, қозғалыс бірлігінің ақпаратты, кез-келген болмыс туралы мәлімет. Сондықтан ақпараттың неше түрлі формаларымен түрлердің байланысты, материалды-ақпараттың процессте әлеуметтік материядан айыруға мүмкіндік береді. Ақпарат теориясы түрлі эволюциялық түрлердің материясын қалыптастыратын энтропийялық-ақпараттық болмыс. Сондықтан «ақпарат» түсінігі материалды жүйенің объективті сипаттамасы. Ақпарат, материя сияқты, (өмір сүрген) тіршілік еткен және тіршілік етеді. Эксперттердің ойынша өзінің онтологиялық статусы бойынша ақпарат кеңістіктен, уақыттан, энергиядан, массадан айырмашылығы жоқ.. Ақпарат жаңа әлем бейнесінің категориясының бірі болып келеді. Шынайы ғылым аспектісінде жалпы фактор ретінде - әлемдік негіздеу массоэнергиясы түсінігі келді. Ақпаратты ұйымдастыру деңгейі төменнен жоғарыға көтерілуіне әсер етеді. Қорыта келсек, постклассикалық емес ғылымның маңызды бөлігі, эволюцияның универсалды принципі болып келеді. Ол постклассикалық рационализімнің түрлі бейнесін синтездейді. Эксперттер, универсалды эволюция принципі үш маңызды концептіге бағытталған ХХ -гасырдың аяғы. жүктеу/скачать 1,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|