Ғылыми қызықты факт:осы уақытқа дейін ғалымдар неге кейбір бактериялар мен жасыл емес өсімдіктер жарық жоқ жерлерде тіршілік ете алатынын түсіне алмады.
Қазіргі таңда бұл организмдердің глюкозаны түзу үшін бірнеше энергияға бай бейорганикалық қосылыстарды біріктіріп өздерінің глюкозаларын жасай алатындығы белгілі болды.
.
Қандай ағзалар және қандай қоректену типі туралы айтылады?
http://youtube.com/watch?v=BFmx2crAmRs ХЕМОСИНТЕЗ. ФОТОСИНТЕЗ БЕН ХЕМОСИНТЕЗ ҮДЕРІСТЕРІН САЛЫСТЫРУ Оқу мақсаты:
Фотосинтез және хемосинтез үдерістерінің ерекшеліктерін салыстыру. Жетістік критерийлері:
Хемосинтез үдерісіне анақтама береді.
Хемосинтез процесінің қайда және қалай жүзеге асатындығын сипаттайды.
Хемосинтезді жүзеге асыратын ағзаларға мысал келтіреді.
Фотосинтез және хемосинтезді салыстырады
ҚАЗАҚ
ЕNGLISH
Автотрофты қоректену
Autotrophic nutrition
Көмірқышқыл газы
Carbon dioxide
Оттек
Oxygen
Фотосинтез
Photosynthesis
Хемосинтез
Chemosynthesis
Глюкоза
Glucose
Күкірт бактериясы
Sulfur bacteria
Темір бактериясы
Iron bacteria
Азотфиксациялаушы бактерия
Nitrogen bacteria
Сутекті бактерия
Hydrogen bacteria
Хемосинтез грекше «сһетеіа» — химия жене «synthesis» — қосылыс деген мағынаны білдіреді.
Химиялық реакциялардың тотығуы кезіндегі энергияны пайдаланып, бейорганикалық заттардан органикалык заттарды синтездеу кабілеті бар ферменттік реакцияларды хемосинтез деп атайды.
Бүл процесті 1887 жылы орыс микробиологі С.Н.Виноградский ашқан.
Хемосинтез жөнінде теориялық материал: :https://yandex.kz/video/search?filmId=10964190125713748008&text=chemosynthesis Хемосинтездеуші ағзалар туралы оқуға арналған теориялық материал:
http://www.pmel.noaa.gov/vents/nemo/explorer/concepts/chemosynthesis.html Хемосинтездеуші бактериялар жөнінде теориялық материал:
http://fb.ru/article/283586/bakterii-hemosinteziruyuschie-primeryi-rol-hemosinteziruyuschih-bakteriy Хемосинтез туралы теориялық материал:
http://biologylib.ru/books/item/f00/s00/z0000009/st215.shtml (G) Хемосинтездеуші бактерияларды зерттеу.
1. Күкірт бактериялар
2. Темір бактериялары
3. Азот бактериялары
4. Сутекті және метанды бактериялары.
Зерттелетін бактериялар типініне арналған бағалау критерийлері: 1. Хемосинтездің қалай жүзеге асатынын сипаттаңыз
2. Бұл реакция бактериялар қай жерде жүреді?
3. Реакция үшін химиялық теңдеуді жаз.
4. Қысқаша суретті плакат салыңыз.
Салыстыру белгілері
Фотосинтез
Хемосинтез
Энергия көзі
Күн
Химиялық қосылыстар
Бастапқы өнімі
Көмірқышқыл газы
Аммиак, күкірсутек, сутек, темір оксидтері
Органикалық заттарды кім өндіреді?
Жасыл өсімдіктер
хемосинтеттиктер (темірбактерия)
Соңғы өнім
көмірсулар
көмірсулар + қосымша өнімдер
(P) Фотосинтез бен химосинтезді салыстыру кестесін құрыңыз. Салыстыру критерийлері: Кестеге фотосинтез бен химосинтезді салыстыру үшін келесі ерекшеліктерді қосыңыз:
Процесте қандай энергия көзі қолданылады?
Бастапқы өнім
Органикалық заттарды өндірушілер
Соңғы өнім
Хемосинтездің фотосинтезден қандай айырмашылығы бар?
Неліктен фотосинтез мұхит түбінде жүре алмайды?
Хемосинтездеуші бактериялардың қандай түрлері бар?
Олардың әрқайсысын қоректік заттар көзі ретінде не пайдаланады?