626 жылы Жаңа Вавилон Патшалығының қалыптасуы. Е. Месопотамияның барлық тұрғындары үшін эволюцияның жаңа кезеңі болды. Мұның бәрі осы мемлекеттің болашақ билеушісі, Набальпосар, Вавилон патшалығына Ассурстаннан тиесілі жердің бір бөлігін бөлуге шешім қабылдады ... «2-МЫСАЛ:
«1861 жылы Құрама Штаттарда ұзаққа созылған көтерілістерден кейін азаматтық соғыс басталды. Осының негізгі себебі - оңтүстік және солтүстік мемлекеттердің өкілдері арасындағы саяси, ауылшаруашылық және әлеуметтік тұрақсыздықтар ... «
Эссе жазатын адам үшін ең маңызды қасиет – тілді еркін меңгеруі, басқалардың сезіміне әсер ететіндей дәл, анық бейнелі етіп сабақтастыра жаза білу. Эссе жазуға қалай дайындалу керек? Эссе жазуға кіріспес бұрын ең алдымен мына сұрақтарға жауап беру керек сияқты: «Мен неге және не үшін жазып отырмын?», «Менің жұмысымды кім оқиды?», «Мен қандай идеяларды айтқым келеді?», «Маңызды ақпаратты мен қай жерден іздеп таба аламын?», «Мен оқырмандардан қандай пікірлер мен іс-әрекеттерді күтемін?» Эссе жазудың нақты мақсаты қандай? Ол: -Белгілі мәселе бойынша өз пікірін айту және дәлелдеу; -Сұрақ бойынша өзінің түсінігін, ойын айту; -Оқырмандарды ақпараттандыру; -Мәселені талқылау және шындықты табуға тырысу; -Өзінің және оқырманның көңілін толтыру, рахатқа бөлеу; -Көңіл-күйіңді білдіру және оқырман көңілін аудару, эмоция туғызу; -Іс-әрекетке түрткі болу. Мақсат нәтижеге жету құралдарын анықтайды. Автор нәтиже шығатындай жағдайға дейінгі көлемде жазуы тиіс. Адам өзінің алдына қойған мақсатын білсе және өзінің жазба еңбектерін осы тұрғыдан қарастырса, мәтін түсінікті және айқын болады. Болашақ оқырмандардан құралған топтардың жалпы ерекшеліктерін, сондай-ақ олардың құндылығы мен эссенің тақырыбына деген өз көзқарастарын анықтауға тырысу керек. Бұл тәсіл оқырмандарға ақпаратты қалай қызықты етіп беруге, оны түсінікті, нақты, дәлелді түрде қалай баяндауға және қойылған мақсатқа сәйкес оқырмандар-ға қалай ықпал жасауға болатынын анықтауға көмекте-седі. Қандай ақпаратты хабарлап, қандай идеяны айтқың-ыз келетінін айқындай отырып,өзіңізге де эссе тақырыбының маңыздылығына баса назар аударуға көмектесе аласыз. Сіздің ойларыңыз, сезіміңіз, көзқарасыңыз және ұсыныстарыңыз аналогия, ассоциация, болжау, пікір, пайымдау, дәлел және т.б. түрінде берілуі мүмкін. Кей-бір идеялар ерекше дәлелдемелерді қажет етпейді,ал кейбіреулері дәлел және фактілерсіз болады. Сондай-ақ,тақырыпты зерттеу барысында автор өзінің хабарлауына енгізгісі келетін жаңа идеялар мен жаңа ойлар туындауы мүмкін. Эссе мазмұнын құрайтын автор позициясының негізінде автордың жеке әсері,толғанысы жатуы мүмкін бола тұра, эссе авторына (әсіресе жаңа бастаған) қосымша ақпараттар артықтық етпейді.
Ғылымиәлемде рецензия алуміндетті критерий болыптабылады. Егерсізрецензияланбаған журнал тапсаңыз, ондағылымимақалаңызды сол жергежіберукеректігітуралыойлануыңызкерек. Рецензиялану - мақаланыScopus және / немесеWebofScienceмәліметтербазасындаиндекстелгенжурналдардажариялауалдындақойылатыннегізгіталаптардыңбірі. Әр басылым, әсіресехалықаралықдеңгейдегі, ғылымиматериалдардыңсапалытексеріліп, бағаланылуынқамтамасызетуікерек. Бұл талап редакцияға ғылымизерттеулердіңсапалышолуынқамтамасызетуүшін әр түрліғылымипәндербойыншарецензенттердііздеудіталапетеді. Сарапшыныңнегізгіміндеті не екенін және бағалаукезіндеқандайжауапкершіліктікөтеретінінқарастырайық. Әрбір рецензия жүргізетін ғалым жұмыс жазылғансаладабіліктіболуыкерек. Көп жағдайда бұл профессор атағы бар зерттеушілер, ғылымиқоғамдастықтыңбелсендіқатысушылары. Сыншыларсауаттыбағалауүшін осы саланы, ондағы соңғы жаңалықтардыбілуікерек. Рецензенттіңміндетімақаланытексеруғанаемес, соныменқатаржұмысты жақсарту туралысындарлыұсыныстар беру. Рецензиядасараптамажүргізетін ғалым көрсетуікеректалаптар:
• өзектілігі
• жаңалық
• практикалықмаңыздылық
• ескертулер
• шығарманыңықтималжариялануынақатыстықысқашасипаттама
Рецензент ғылымиэтиканыңресмиқағидаларынбасшылыққаалуы, оның орындалуынбақылауыкерек. Оны бұзуәкімшілікдеңгейдеісжүргізугеәкеледі. Әрбір ғалым әріптесініңмақаласынтексерукезінденемесе оның зерттеунәтижелерінсипаттағандағылыми этика нормаларынсақтауыкерек.
Рецензенттіңжауапкершілігі
- рецензент журналдың редакциясына өзінің білімі мен кәсіби тәжірибесі туралы тек шынайы ақпараттарды ұсынады.
- Өзара бағалау - бұл үлкен жауапкершілік. Автор өз мақаласын шолушыға шолуға береді, ал ғалымның беделі мен одан әрі кәсіби қызметі оның бағалауына байланысты.
- Сараптама - бұл нәтижелер мен деректерді белгілі бір пәннің маманы тексеретін процесс. Бұл ғылыми қауымдастық өз жұмысында пайдалану үшін қандай ақпарат алатындығын анықтайды. Медицина ғылымдарымен байланысты жұмыстарды мұқият тексеру өте маңызды. Бұл салада деректердің шынайылығы өте маңызды.
- Сараптамалық шолу - бұл құпия ақпарат, оны ашуға немесе сіздің мақсатыңызға пайдалануға болмайды.
- Егер әр тараптан мүдделер қақтығысы туындаса, сіз міндетті түрде журналдың редакциясына хабарлаңыз.
- біржақты болмау (саяси, ұлттық, діни).
Көбінесе рецензенттер әріптестерінің ұсынысы бойынша болады, бірақ жас ғалымдар осы лауазымға өз кандидатураларын ұсынатын жағдайлар бар. Сонда мұндай зерттеушінің өзінде белгілі бір мақалалар саны мен портфолиосы болуы керек.
Шолу, мақаланың төлқұжаты сияқты, материалдың сапасын көрсетуге көмектеседі, басқа авторларға онымен танысуға жасыл жарық береді. Рецензенттерге үлкен жауапкершілік жүктеледі, өйткені ғылыми қауымдастық зерттеу нәтижелерін көре ме, жоқ па деген шешім қабылдауы керек.
Аннотация (аңдатпа) дегеніміз - мақаланың (баяндаманың) негізгі мәселелерінің тізімін қамтитын жұмыстың қысқаша сипаттамасы. Аңдатпа келесі функцияларды орындайды:
• ғылыми мақаланың негізгі мазмұнын анықтауға мүмкіндік береді;
• оның өзектілігін және мақаланың толық мәтініне жүгіну туралы шешім қабылдау қажеттігін анықтауға мүмкіндік береді;
• ақпараттық жүйелерде, соның ішінде ақпаратты іздеудің автоматтандырылған жүйелерінде қолданылады.
Аннотация құрылымы. Аннотация келесі негізгі бөлімдерді қамтиды:
• өзектілік,
• қойылған мәселе,
• оны шешу жолдары,
• нәтиже,
• қорытынды.
Әр бөлімге бір немесе екі сөйлемнен келеді. Аңдатпада мақаланың (баяндаманың) негізгі ойларын (бөлімдерін) анықтап, біріктіріп, қысқаша түрде көрсету қажет.
Аннотация жазуда келесі мәселелерге назар аударған жөн: Сөз шегі. Аңдатпа жазуда сөздің белгіленген шегін сақтауыңыз керек. Негізгі ойдың түсініктілігі. Аңдатпа белгілі бір білім саласындағы кең ауқымды мамандар үшін қарапайым әрі түсінікті болуы керек. Барлығы білетін, жалпы терминдерді қолдану ұсынылады. Нақты деректердің болмауы. Аңдатпада артық мәліметтер мен нақты сандардан аулақ болу керек. Түйінді сөздер. Авторлардан жұмыстың түйінді сөздерін көрсету сұралады. Бұл іздеу жүйелері мен мақалаларды тақырып бойынша санаттарға бөлу үшін жасалады. Автор іздеу жүйелері арқылы мақаланы табу мүмкіндігін арттыру үшін қажетті түйінді сөздердің санын көрсетуі керек. Аңдатпаны жазуға арналған нұсқаулық:
1. Есте сақтау керек бірінші нәрсе: аңдатпа - бұл қайталама емес, баспа жұмысының қысқаша сипаттамасы. Кез-келген аңдатпаның басты мақсаты - әлеуетті оқырманға мақаланың мазмұны туралы түсінік беру. Аңдатпада осы жұмыста не жазылғаны және оның оқырманды қалай қызықтыруы мүмкін екендігі нақты түсіндірілуі керек.
2. Аңдатпа жаза бастағанда, оған негізгі мақала мәтінінің үзіндісін жазуға тырыспаңыз. Сіздің міндетіңіз - оның мәнін қысқаша және нақты баяндау. Аңдатпа көлемді болмауы керек екенін ұмытпаңыз.
3. Аңдатпаны төрт әмбебап сұрақ негізінде дайындаған дұрыс: «Кім?», «Не?», «Не туралы?», «Кім үшін?». Яғни, аңдатпада авторы кім, оның кәсіби біліктілігінің деңгейі қандай, мақала не туралы, оның ішкі мазмұны қандай, кімге қызықты немесе пайдалы болуы екендігі туралы түсіндіруіңіз керек. Ғылыми мақаланың аңдатпасында осы жұмыста көрсетілген негізгі ойды сипаттғаныңыз жөн.
4. Есіңізде болсын, ғылыми мақаланың аңдатпасында жұмыста пайдаланылған дереккөздер туралы, мақаламен жұмыс істеу процесін сипаттау немесе жеке бөлімшелердің мазмұнын баяндау қажет емес. Аңдатпа – мақала (баяндама) туралы жалпы әсер қалдыруға мүмкіндік беретін сипаттама. Тиісінше, аңдатпа объективті болуы керек және тек фактілерді қамтуы керек.
5. Аңдатпа жазу барысында жазу мәнеріне мұқият назар аударыңыз. Ұзақ әрі күрделі сөйлемдерді қолданбауға тырысыңыз. Сіздің ойларыңыз мүмкіндігінше қысқа әрі нұсқа жазылғаны абзал, өйткені бұл оқығанды тез түсінуге мүмкіндік береді. Ғылыми мақалалар ешқашан бірінші жақта жазылмайтындығын ескеріңіз, сондықтан аңдатпада «осы мақалада мен ...» сияқты тіркестер болмауы керек.
Пікір жазудың ерекшеліктері. (Мысалмен көрсетіңіз)
Бастапқыдаміндеттітүрде мақаланыоқыңыз. Егерсізоныоқымасаңыз, оныңнеекенінтүсінбейтінболсаңыз, жақсыпікіржазаалмайсыз. Бұл, әсіресе, тақырыпсізгемүлдембеймәлімболғанда, жәнесізшыныментүсінікбергіңізкелсе, бұлөтеқажет. Мұндайкөңіл-күйпайдаболды - түсініктеме.
Мақалаоқылғаннанкейін, ойлануғатұрарлық сізавтордыңпікіріменкелісесізбенемесекелісесізбе?. Бұл келісім - келіспеушіліктертүсініктемелердекөрсетілуікерек. Алайда, былайжазмаңыз: «Авторменкелісемін«Немесе»Авторменкеліспеймін». Бұлай емес. Егержалпыпікірболса, ондаол нақты не жазылғанынжазыңыз. Егерсіздіңбелгілібірмәселегедегенкөзқарасыңызавтордыңпікіріненөзгешеболса, онда оның қателесіпотырғанытуралыжазудыұмытпаңыз.
