«философия» пәні бойынша

моделді өндеп шығарумен айналысатын, барлық уақытта да барығына сенімділік танытатын 

бағыт.  Ол  постпозитивизмдегі  ең  ірі  ағымдардың  бірі  бола  отырып,  ғылыми  танымның 

методологиялық  мәселесін  өңдеуге  өз  үлесін  қосады.  Оның  негізін  салушы  ағылшын 

философы К.Поппер (1902-1988ж.). Ғылыми білімнің табиғаты тұтас болып келеді, оны бір-

бірінен  бөліп  қарауға  болмайды.  Ғылыми  білімдермен    философиялық  концепциялар  өте 

тағы “қабыса” отырып және өзара байланыста болады.  

К.Поппер  ғылым  заңдылықтарын  аналитикалық  пайымдау    мен  оларды  бақылаудан 

анықталмайтындығы  айтты.  Яғни  ақиқат  еместің  жалған  екендігіне,  ғылымға 

фальсификациялау  принципі  қажет.  Фальсификация  –  бұл  ғылымға  қатысты  кез-келген 

орныққан  анықтаманы  жалғанға  шығару  принципі.  К.Поппер  ақиқат  деп  тәсілмен  теріске 

42 

 

шығарылмаған  дүниені  айтуға  болады.  Егерде  кейбір  орын  алған  “атомарлық” 

анықтамалардың  теорияларының  немесе  гипотезасының  жалған  екендігіне  жағдай  туылса, 

онда сол теориялар мен гипотезалар теріске шығарылмақ. Егер гипотезаның тәсілдік теріске 

шығарылуы орын алмаса, онда ол ақиқат немесе ақталып шыққан болып саналады. К.Поппер 

үшін фальсификация принципі – бұл эмпирикалық тексеріс тәсілі емес, ғылымның белгілі бір 

орын  алуындағы  ғылыми  білімнің  мазмұнына  сыни  талдау  жасау,  барлық  оның 

жетістіктеріне әркез сыни көзбен қарап отыру қажеттігі. Ғылым – бұл әрдайым динамикалық 

процесс, яғни үздіксіз өзгеріс үстінде болатын. 

Сыни рационализмнің өркендеуіне айтарлықтай үлес қосқандардың қатарына сонымен 

қатар Т.Кун, И.Лакатос, П.Фейерабендтер жатады. 

жүктеу/скачать 0,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: