[2]
(b) абсолют жұлдыздық шама мен көрінетін жұлдыздық шаманың айырмашылығын ашып жазыңыз.
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................... [2]
Көрінерлік жұлдыздық шамасы 6 болатын жұлдыз Жерден 80 пк қашықтықта орналасқан. Осы жұлдыздың абсолют жұлдыздық шамасын анықтаңыз.
[2]
Плутон ғаламшары арқылы 40 а.б қашықтықта орналасқан Күннің абсолют жұлдыздық шамасы 4.77. Күннің осы планета арқылы бақылағандағы көрінерлік жұлдыздық шамасын анықтаңыз.
[2] 4. Күн сәулесінің спектрін анықтау барысында оның энергетикалық жарқырауының спектрлік максимумына сәйкес келетін толқын ұзындығы 500 нм. (=5.6710-8 Вт/м2K4, b=2.9103 мК)
Күнді абсолют қара дене деп есептеп, Абсолют температурасын анықтаңыз.
[2]
Жоғарыда берілген (4) тапсырманың мәліметтерін қолдана отырып, абсолют қара дененің энергетикалық жарқырауын анықтаңыз.
(а) төменде көрсетілген бес тұжырымнан дұрысын(тарын) анықтап дөңгелектеп белгілеңіз.
ақ ергежейлілер – жарқырауы күшті қызған жұлдыздар;
атмосферадағы заттар тығыздығы жұлдыздың спектрлік сызығының еніне әсер етеді;
Бетельгейздағы жұлдыз асқын алыптарға жатады себебі, оның радиусы Күн радиусынан 1000 есе үлкен;
негізгі тізбекте 20%-ға жуық жұлдыз орналасқан;
Күн – алып жұлдыздар қатарына жатады;
[1]
(b) (а) тапсырмасында берілген бес тұжырымның қателерін анықтап, неліктен қате екендігін түсіндіріп жазыңыз.
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... [3]
7. Алыс галактиканың жарық спектрінің спектрлік сызығының толқын ұзындығы 398.6 нм екендігін өлшеген. Дәл сол сызық зертханалық жолмен өлшегенде 393.3 нм тең екендігі анықталған. (c=3103м/с, H=65 км с-1 Мпс-1) Есептеңіз: (а) галактиканың құлдырау жылдамдығын [2]
(b) галактикаға дейінгі арақашықтықты
[2]
8. (а) Үлкен Жарылыстың үш дәлелін ашып жазыңыз.
.......................................................................................................................................................
(b) Ғарыштық микротолқындық сәулелену деген не?
........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... ..........[2]
(с) Ғарыштық микротолқындық сәулелену нені көрсетеді?
........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ..............[2]
9. Оқушы алюминийдің тығыздығын анықтау барысында төмендегідей мәліметтерді алған.
масса m = 51.6 ± 0.1 g
ұзындығы l =100.0±0.1 cm ені w = 10.0 ± 0.1 cm қалыңдығы t = 0.20 ± 0.01 mm
Төмендегі формуланы қолдана отырып
𝑚
ρ=
𝑤𝑙𝑡
(і) алюминий тығыздығын анықтаңыз
[1]
(іі) өлшеудің салыстырмалы қателігін анықтаңыз
[2]
(ііі) өлшеудің абсолют қателігін анықтаңыз [2]