90
да, ол атомның жарықты шығаруы мен жұтуы жөнiндегi өзiнiң түсiнiгiн
мынадай екi постулат түрiнде тұжырымдады :
1) Атомдар, тек
стационарлық күйлер деп аталатын қандай да бiр
күйлерде ғана бола алады. Бұл күйдегi электрондар ядроны айнала үдей
қозғалғанымен өзiнен сәуле шығармайды.
2) Сәуле шығару немесе жұту тек бiр стационарлық күйден екiншi
стационарлық күйге өткен кезде ғана болады. Ал шығарылған немесе жұтылған
сәуленiң жиiлiгi мына шарттан анықталады:
hv=E
n
- E
m
мұндағы,
E
n
және
E
n
- осы стационар күйлердiң энергиясы, ал
h – Планк
тұрақтысы.
Атомдардың энергетикалық күйлерiн энергия деңгейлерi арқылы
белгiлеп, сәуле шығару және жұту үрдiстерiн көрнектi түрде көрсету ыңғайлы.
Франк және Герцтiң тәжiрибелерi
Сутегi атомы үшiн есептелген спектрлердiң тәжiрибе нәтижесiмен сәйкес
келуi Бор теориясының үлкен табысы едi. Бiрақ бұл әлi де стационар күйлердiң
болатындығының, атом энергиясының квантталатынының айқын дәлелi емес-
тiн. Атомның энергетикалық күйiнiң дискреттi болатынын алғаш рет
дәлелдеген тәжiрибе – Дж. Франк және Г. Герц тәжiрибесi. 1913 жылы
орындалған бұл тәжiрибеде электрондардың сынап атомынан шашырауы
зерттелген болатын.
Достарыңызбен бөлісу: