Физикалық практикум

36 
 
     
                                                     (4.18)
 
 
осыдан жалпы алынған инерция моменті жекелеген инерция моменттердің қосындысына тең 
екенің көреміз. 
Гюйгенс-Штейнер теоремасы осы параметрлерді озара байланысының аналитикалық 
есептеулерін береді.  
Анықтама бойынша инерция моменті: 
   
                                                                    (4.19)
 
 
- радиус векторын  
ретінде жазуға болады.   таңдап алынған осьтен массалық центрден өткен 
оске дейінгі  ара қашықтықты анықтайтын радиус-вектор. Сонымен инерция моментін осы 
вектор арқылы жазамыз: 
  
                              (4.20)                                                 
 
d-ны сумма сыртына шығарып   
 
                                 (4.21)
 
аламыз. 
Массалық центр арқылы өтетін оське қатысты дененің толық импульсі  нольге тең: 
 
                                                                               (4.22)
 
сонда: 
 
                                                       (4.23)
 
осы жерден Гюйгенс – Штейнер формуласы шығады: 
   
                                                                              (4.24)
 
 
 
Маятник    бұрышқа ауытқығанда оған әсер етуші күш моменті  : 
                                                                           (4.25) 
М – куш моменті, D материал қатаңдығы. 
Айналмалы қоғалыс жасайтын маятник қозғалысы 
                                                                              (4.26) 
анықталады. 

37 
 
 инерция моменті, 
 оның бұрыштық үдеуі.  
 М орнына қойып: 
                                                               (4.27) 
аламыз. 
 
Немесе 
                                                                 (4.28) 
Бұл екінші ретті біртекті дифференциялдық теңдеу, оның шешімі 
 
 
 
                                                                        (4.29) 
Деп  
Осыдан тербелістің циклдік жиілігі: 
 
                        
                                                                          
 
                                                                         (4.30) 
егер 
белгілі болсаD* -есептеп табуға болады. 
Күштің Dайналу моменті буралған пружина көмегімен беріледі. Тербеліс жиілігі: 
                                                                       (4.31) 
Өлшеулерден анықталады. J белгісіз инерция моментін келесі теңдікте берілген айналу 
моменті D және инерция моменті J тәуелділігінен анықтауға болады: 
 
                                                                          (4.32) 

жүктеу/скачать 3,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: