Электрмагпиттік өріс ұғымы

Ф КазНПУ 0703
-03-18 (1). 
Пәннің оқу
-
әдістемелік кешені. Екінші 
басылым
.
сипатталады (
және 
векторларының координат остеріне проекциялары): 
Е
х
, Е
у
, Е
z
 
,В
x
,В
y
, В
z
,
бұлардың араларында өзара байланыс бар. Заттағы 
электрмагнитгік өріс үшін тағы да екі вектор:
- 
электрлік ығысу (электрлік индукция), 
- 
магнит өрісінің кернеулілігі 
қолданылады.
Жоғары
сынып оқушыларына Максвеллдің идеясын
қазіргі кезге сәйкес 
түсінуге оңай түрде жеткізу қажет. Электрмагниттік өріс 
-
дегеніміз 
зарядталған бөлшектердің өзара әсерлесуінен болатын материяның ерекше бір 
формасы. Оқушыларға негізгі мектеп бөлімінен белгілі, электр және магнит 
өрістері, осы электрмагниттік өрістің жеке жағдайлардағы білінуі болып 
табылатынын жеткізу керек.
Электр және магнит өрістерінің бір
-
бірімен байланысын оқушыларға 
электрмагниттік индукция құбылысын мысалға алып түсіндіруге болады.
Электрмагниттік өрісті электр зарядына әсері арқылы анықтауға болады. 
Қозғалыстағы зарядқа электр және магнит өрісі тарапынан күш әсер етеді 
F

эм = 
F

э+
F

м (бұл күш Лоренц күші деп аталады). Тыныштықтағы зарядқа 
электрмагниттік өрістің тек электрлік құраушы күші ғана әсер етеді. Бұл 
жағдайда 
F

эм
=
F

э
. Демек электрмагниттік өрісте орналасқан нүктелік 
зарядқа әсер ететін векторы 
- 
q
F
E
Э

=
арқылы анықталады.
Электрмагниттік өрісті шартты түрде еркін және байланысқан деп бөледі. 
Байланысқан өріс бүл электр зарядынан бөліп алуға болмайтын өріс, ал еркін 
өріс зарядтан бөлініп кеңістікте электрмагниттік толқын ретінде тарайтын 
өріс.
Негізгі ұғымдарға
және сұрақтарға ғылыми талдау жасай отырып, қазіргі 
кездегі "Элсктрдинамика" физика ғылымында релятивистік бөліміне жатады. 
Әдетте релятивистік эффектілер нысананың жылдамдығы жарық 
жылдамдығына жуық жылдамдықпен(
c
→

)қозғалған кезде білінеді. Бірақ
-
та релятивистік эффектілер электрдинамикада жылдамдығы
c


болғанда 
да қарастырылады.
Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша тест тапсырмалары 
және сұрақтар
1. "Электрдинамика" бөлімінің құрылымын
көрсетіңіз
2. "Электрдинамика" бөлімінің ерекшеліктерін айтып беріңіз
3."Электрдинамика" бөліміндегі негізгі ұғымдарға ғылыми
-
әдістемелік 
талдау жасаңыз.
№13 
дәріс

жүктеу/скачать 9,84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: