Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова



Pdf көрінісі
бет54/138
Дата29.12.2023
өлшемі9,64 Mb.
#144893
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   138
Байланысты:
ТЭП Устенова Г.О

Гидрофобты хроматография. 
Гидрофобты хроматография әдісін ББЗ 
бөлуде олардын гидрофобтык касиеттеріне сүйене колданады. Гидро­
фобты хроматография әдісінін негізі ретінде гидрофобты эффектінін 
байкалуы жэне электроваленттік әрекеттесулердін модуляциясы 
карастырылады, осы орайда полярсыз радикалдарды енгізудін әсерінен 
ортадағы локальді диэлектрикалык тұрактынын төмендеуі жүзеге 
асады.
Гидрофобты хроматография әдісінін жүзеге асуы бірнеше са- 
тылы үдерістерден тұрады. Әдетте амфильды косылыстардың ги­
дрофобты сорбенттермен сұйылтылған ерітінділерде сорбциясы 
pH (2,0-4,0) мәнінін төменгі мәнінде жүзеге асады, ал элюация — 
элюенттің полярлығын төмендету арқылы, яғни козғалмалы фазаның 
элюатропты күшін төмендету аркылы, pH мәнінін өзгеруі аркылы 
жүзеге асады (бұл спирттерді, детергенттерді және өзге органикалык 
модификаттарды косу барысында байкалады). Хроматографияның бұл 
түрі керіфазалы хроматография деп аталады (КФХ)
Афинді хроматография
Биополимерлердің касиеттеріне негізделген афинді хроматография 
хроматографияның негізгі түрі болып саналады. Олар бөліп алу бары­
сында аз ғана мөлшерде 1 мкг/мл аз шамада болады. Осы орайда жаксы 
бөліп алу иммобилизацияланған агент пен ерітілген зат арасындағы 
спецификалык әрекеттесулер негізінде болады [14, 15].
Афинді хроматография мен өзге коне адсорбциялык жэне ион алма- 
су хроматографияларының арасындағы айырмашылыктар айтарлықтай 
бар болып саналады. Дәстүрлі хроматографиялык әдістерде алдымен 
барлык компоненттің адсорбциялануы байқалса, және олардың бөлінуі 
келесідей эсер етуші үдерістер негізінде болуы байкалады; элюент кон- 
центрациясын алмастыруды, немесе элюенттегі тұздар концентрация- 
сын алмастыруда, немесе элюенттің жайлап pH төмендетуде. Афинді 
хроматографиядағы негізгі үдерісболып сорбция сатысы саналады. Сол 
себепті афинді хроматографияда алдымен колокаларда бөліп алушы 
сұйыктыктын толтырылуы жүргізіледі, себебі бөліп алынатын заттар 
сонда ғана адсорбцияланады.
Кристалдану. Кристалдардын ерітінділерден немесе газды фазадан 
пайда болуын немесе өсуін кристалдану деп атайды.


Жаңа галенді препарапар және жеке запардың препараттары
9 7
Кристалдарды будан, балкымадан, ерітінділерден температу- 
раларын өзгерту аркылы өсіріп алуға болады. Заттын кристалдык 
күйге ауысуы сапалык өзгеріс, ол эрбір зат үшін кристалдану темпера- 
турасы деп аталатын арнаулы бір температурада ғана өтеді. Кристал­
дану үдерісі өту үшін кристалдык фаза орталығы (оны «ұйткы» деп 
атайык) болуы кажет. Кристаллы өсіруге болатын ұйткыны ерітіндінін 
аса канығуынын немесе аса суыту аркылы алуға болады.
Кристалдардың өсуі негізінде үш түрлі механизммен өтуі мүмкін: 
екі өлшемді ұйткылардын пайда болуымен жэне олардын өсуімен; 
дислокациялык механизмдермен, яғни бөлшектердін (атомдар, моле- 
кулалар) дислокациялык баскыштарға косылу жолымен; бөлуші бетке 
бөлшектердің ретсіз косылуы аркылы.
Барлык 
заттардын 
атомдардан, 
иондардан 
молекулалардан, 
түратыны белгілі. Заттарды кұрастырушы бөлшектер зат ішінде өзара 
белгілі бір тәртіппен орналасса, ол кристалл болады.
Кристалдарды алудын әдістері немесе кристалдау әдістері:
• еріткішті буландыру (изотермиялык);
• ыстык ерітіндіні суыту (изогидрикалық);
• бер мезгілде суыту және кайнату (комбинирленген);
• ерітіндіге өзге заттарды косу, еруге карсы (тұздату);
• мүздату.
Кристалдаудын механизмінін сызбанұскасы:
• бір реттік (кайта толык бөліп алу мен приодты кайта ағызу),
•екінші реттік дәл бір реттік кристалдаудағыдай, бірак канык
ерітіндіні бірінші кристаллизаторға жөнелту.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   138




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет