Биогенді стимуляторлар және жаңа өсімдіктен алынатын препарапар
149
• Шырынға
консервілеуші
заттар
коса
отырып
химиялык
консервілеу шырын-жартылай-фабрикат үшін пайдаланылады.
Консервілеу «Спирттеумен» консервілеуді шырынға 16-18% этил
спиртін коса отырып жүргізеді.
Жолжелкен
шырыны
—
бұл
үлкен
жолжелкеннің
жана
жапырактарының шырыны мен жолжелкен шөбінін шырынынын
коспасы. Шырынды алудын технологиялык үдерісі
келесі сатылардан
тұрады: шикізатты жинау, үсактау, пресстеу, шырынды консервілеу,
фильтрлеу. Жолжелкен жапырактарын жинауды гүл жара бастағанда
кұрғак ауада жүргізеді, ластан, сарғайған және кұрғап кеткен
жапырактарынан мұкият тазалайды. Жапырактарды үсактау ұсактағыш
машинада жүргізіледі, онда ұсактау 2—8 мм-ге жетеді. Жолжелкен
жапырактарын пресс аркылы сғып алады.
Пресс цилиндріне поддон
түбінде тормен бірге 39 кг-нан ұсакталған шикізаттан тұратын 18 пакет
кояды. Пакеттер арасына тот баспайтын дренажды торды орналасты-
рады да пресстейді. Пресстеу нәтижесінде 56,6—60% шырын алынады.
Кыспакты екінші рет ұсактайдыда тағы 10% шырын алады. Сығылған
шырынға 25 бөлік 90% этил спиртін араластыра отырып косады. Осы
жұмыс істеп түрған араластырғышка 0,15% натрий метабисульфит
косады. Содан соң спирт үлесін, кұрғак калдыкты, pH аныктау үшін
сынама алады. Жолжелкеннің алынған шырынын тұндырғышка ауы-
стырып құяды, оны 7 тәулікке қояды. Балластты заттардан түнған шы
рынды декантациялайды және фильтр-пресс
көмегімен жинағышка
фильтрлейді. Жолжелкеннің жаңа шөбін машинада екі рет ұсактайды
да тез арада этил спирті мен суды 7 кг—21 л—14 л катынасында қүяды.
Сығындыні кұяды, тығыздайды және 12 сағатака калдырады, одан
соң пресстейді. Бөліп алуды этанолдағы байланыстырады және эта
нол мөлшерін анықтайды. Фильтрлейді, консервілейді, 0,15% натрий
метабисульфитін косады.
Жолжелкен шырынын тендей араластырады (1:1),
койып кояды
және фильтрлейді. Бұл мөлдір қызыл-коңыр түстес сұйыктык,
кышкыл дәмі бар. Гликозид аукубин, витамин К, каротин және баска
да косылыстары бар. Иісі әлсіз,
өзіне тән, ароматты. Анацидті га-
стритте және созылмалы колитте колданады. 100—250 мл бойынша
флаконда шығарады. Жолжелкен шырынын алудын технологиялык
сызбанұскасы фарманевтикалык өндірістерге арналған тип болып та-
былады.
Достарыңызбен бөлісу: