9-тапсырма. Жанартау.
Жанартау (лат. vulcanus – от, жалын деген мағынаны білдіреді) –
Жер қабатының тереңдегі жарылымдары мен жарықтарынан
оның бетіне шығатын балқыған тау жыныстары мен ыстық
газдардың геологиялық құрамалары .
Жанартау атқылаған кезде оның терең магмалық ошақтарынан
жер бетіне ыстық қоймалжың лава, газ және бу атқылайды.
Жанартау
1-сұрақ. Жанартаудың атқылауынан болатын зардаптарды
атаңыздар.
2-сұрақ. Жанартаудың әрекетін шаруашылықта пайдалану
жолдарын ұсыныңыздар.
10-тапсырма. Топырақ
Топырақ дегеніміз – ерекше табиғи дене.Топырақ түрлі
организмдердің,
жылудың
және
атмосфералық
жауын-
шашынның әсерінен пайда болған. [5]
Сұрақ: Топырақтың пайда болуына қандай факторлар әсер етеді?
кестеге ия/жоқ жауабын жазыңыздар.
28
Топырақтың пайда болуы
Топырақ түзуші факторлар
Ия
Жоқ
Адамның іс-әрекеті
Климат және ішкі
сулар
Өсімдіктер
Жануарлар дүниесі
Бунақ денелілер
Микробтар
Саңырауқұлақтар
11-тапсырма.
Жер бетінде ғажайып материк бар. Оның ғажайып болу себебі
келесіде: егер саяхатшы кемемен осы материктің жағалауымен
батыстан шығысқа қарай жүзсе, үш мұхитты кесіп өтеді. Бұл
материкте солтүстік пен оңтүстік орындарын «ауыстырады».
Сонымен бірге бұл жерде адам теңіз бен құрылықты айыра
алмайтын күйге түседі.
Сұрақ: бұл қай материк?
Қандай үш мұхитты жүзіп өту керек?
Неліктен оңтүстік пен солтүстік бір уақытта орындарын
ауыстырады?
Неліктен бұл жерде теңіз бен құрылықты айырып алу
қиындық туғызады?
жәндіктер
өсімдіктер
құрттар
саңырауқұлақтар
микробтар
кішкентай
аңдар
|