Геометрияниң асасий чүшәнчилири. Аксиома. Теорема



Дата06.01.2022
өлшемі1,87 Mb.
#14057
Байланысты:
7синип геометрия Палтаева З

А.Розибақиев намидики оттура мәктәп математика пән муәллими Палтаева Зивидям

Геометрия 7 синип

мавзу

Геометрияниң асасий чүшәнчилири .

Аксиома . Теорема


Оқуш мәхсити

7.1.2.1 Чекитләрниң түз билән тәкшиликтә орунлишиш аксиомилирини билиш вә қоллиниш

7.1.1.6 кесидләр билән булуңларни өлчәш аксиомилирини билиш вә қоллиниш.

Геометрия-грек сөзи «йәр өлчәш» (гео-йәр, метрео-өлчәймән)

Геометрия

Планиметрия

Стереометрия

КИРИШМӘ

Планиметрия


Планиметрияда – Тәкшиликтә орунлашқан кесиндә, үчбулуңлуқ, тиктөртбулуңлуқ, вә башқиму фигуриларниң хусусийәтлири қараштурилиду.

Стереометрия


Стереометрияда – Бошлуқта орунлашқан параллелепипед, сфера, цилиндр, пирамида вә башқиму фигуриларниң хусусийәтлири қараштурилиду.

В

А

C

D

Чекит


түз

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

А

III. Йеңи мавзу чүшәндүрүш



Тәкшиликтики асасий геометриялиқ фигурилар: чекит вә түз.

Тәкшиликтики чекитләр билән түзләрниң орунлишишиниң асасий хусусийәтлири:

I. а) Қандақту болмисун, түздә ятидиған чекитләр ,яки ятмайдиған чекитләр болиду

ә) Һәр қандақ икки чекит арқилиқ бирла түз жүргүзүшкә болиду

Икки түзниң умумий чекити бар болса у чағда түзләр қийилишиду.

- Иккила түзгә тәәлуқ,



а вә в түзлириниң һеч бир умумий чекити йоқ. Бу түзләр қийилишмайду.бу түзләрни параллель түзләр дәп атаймиз.

Мустәқил иш

  • 1. а) Тәкшиликтә , көз мөлчәри билән арилиғи а см болидиғандәк А вә В чекитлирини бәлгүләңлар.
  • Ә) АВ кесиндисини селиңлар.
  • Б) Сизғучни пайдилинип АВ кесиндисиниң узунлиғини ениқлап ,уни а сани билән селиштуруңлар.

1. A,B,C чекитлири бир түзниң бойид ятиду. Әгәр AB=2 дм,  BC = 5 см болса, у чағда A вә C чекитлириниң арилиғи қанчә болиду?


Баһалаш критерийи:

Дескриптор

Кесиндиләрниң хусусийитигә асаслинип сизбисини салиду вә һесапниң жававини тапиду.

Сизмисини дурус салиду.

Кесиндиниң узунлиғини табиду.

Анализ ясайду

Мустәқил иш

Тест тапшурмилири    1. Тәкшиликтики асасий геометриялиқ фигуриларни атаңлар А)чекит ,түз       В) чекит ,шола        С) түз,шола   2. Чекитләрни қандақ һәрипләр билән бәлгүләйду?Түзләрничу А) Латинниң баш һәриплири билән В) Латинниң баш һәриплири билән, , латинниң кичик һәриплири билән С) Латинниң кичик һәриплири билән, латиннниң кичик һәриплири билән    3. Қандақ түзләрни қийилишидиған түзләр дәп атайду? А) Умумий чекити болмиса    В) Параллель болса    С) Умумий чекити бар болса    4. Қийилашмайдиған түзләр дәп қандақ түзләрни атаймиз? А)Умумий чекити болса         В) Умумий чекити йоқ болса   С) Икки умумий чекити болса    5. Қандақ түзләр параллель түзләр дәп атилиду? А) Қийилишидиған    В) Умумий чекити бар түзләр                        С) Қийилашмайдиған

Дәрижилик тапшурмилар І дәрижилик тапшурмилар 1. Геометрия дегинимиз немә? 2. Геометрия илиминиң тәрәқий етишигә үлүшини қошқан өткән замандики алимларни атап бәр. 3. Геометрия нәччә қисимға бөлиниду? IІ дәрижилик тапшурмилар 1  Һәр қандақ икки чекитни бәлгүлә. 2. Икки чекит арқилиқ түз сиз; 3. Икки чекитниң арилиғини өлчәп дәптәргә яз. IIІ дәрижилик тапшурмилар 1. Икки чекит арқилиқ нәччә түз жүргүзүшкә болиду? 2. Шар, кесиндә, конус, цилиндр, сизиқ. Мошу фигурилар геометрияниң қайси қисмиға ятиду?.    

Баһалаш вариғи




Оқуғучиниң исими

Мустәқил иш

10

Дәр. Тапшурма

балл

9

Селиштуруш тести

15 балл

Барлиқ

34 балл

Баһалаш критерийи

“ 5 “ – 25 - 34

“ 4 ” - 19 - 24

“ 3 ” – 11 -18


Рефлексия


“Аяқлашмиған жүмлә”
  • Бүгүн мән үгәндим ___________________
  • Бүгүнки дәристә қизиқ болғини _______________________
  • Қийин болғини _______________________
  • Мән чүшәнмидим _____________________

Диққәт қоюп тиңшиғиниңларға рәхмәт!

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет