Қазіргі уақытта әлем бойынша көптеген мемлекеттерде геотехнология әдісі қолданылуда.
Қазіргі уақытта әлем бойынша көптеген мемлекеттерде геотехнология әдісі қолданылуда.
Осыған себеп болғандар тау-кен ісінің келесі жағдайлары:- дәстүрлі технология өнімділігі кен қазу тереңдеген сайын шектелуде;
- жер беті тегістілігі бұзылуы – экология тарапынан;
- шығындардың әдеттегі жұмыстарға арналған мөлшері едәуір өсуі (бұрғылау, қопару, түсіру-тиеу, көтеру, байыту және т.б.);
- кен жоғалымы, құнарсыздануы көрсеткіштерінің нашарлануы;
- әдеттегі тау жұмыстарына өте қуатты, қымбатты жабдықтарының керектігі (ашық және жерасты қазбаларда).
Аталған кемшіліктерді жою үшін, яғни, тау ісін ілгері дамыту мақсатында әлемде геотехнология әдісі енгізілуде. Мысалы, ҚР, ТМД және алыс шетелде (АҚШ, Франция, Канада, Италия және т.б.) осы технологиямен көптеген көлемде уран, алтын, күміс, мыс, алюминий, мырыш, күкірт және т.б. пайдалы заттар алынуда .
Қысқаша шетелдердегі әдістерге назар аударайық
Эпюры нагружения системы «анкер-массив» со сталеполимерными анкерами: а – в прочном монолитном массиве; б – в трещиноватом массиве, ослабленном системой трещин с заделкой в массивном слое породы; в – в сильно трещиноватом ослабленном массиве; 1, 19 – забой шпура; 2, 13, 20 – реакция от закрепления анкера крепежным составом в забое шпура; 3, 14 – заполненная крепежным составом часть шпура; 4 – крепежный состав; 5, 15 – ограничители распространения крепежного состава; 6 – анкер; 7 – незаполненная крепежным составом часть шпура; 8 – реакция от закрепления анкера в забое шпура; 9 – опорная плита и гайка анкера; 10 – винтовая поверхность анкера; 11 – прочный монолитный массив; 12 – зона распространения крепежного состава; 16 – сильно трещиноватый ослабленный массив; 17 – упругий активный подхват; 18 – реакция от активного подхвата; 21 – реакция анкерного стержня
Қазіргі жағдайда ҚР көптеген кен орнында дәстүрлі технологияда мол кен жоғалымдары қалуда (Зырян, Қаражал, Жезқазған, Белоусов, Ақсу және т.б.). Оларды алу үшін геотехнология жүйесін ұсынайық, яғни, геотехнология әдісінің дәстүрлі қазу жүйелеріне қарағанда өнімділігін анықтау үшін техника-экономикалық салыстырулар жүргізейік. Ол үшін төмендегі көрсеткіштерді анықтаймыз.